ทริสเรทติ้งคงอันดับเครดิตองค์กรและพันธบัตรไม่ด้อยสิทธิ ไม่มีหลักประกันของ บรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย (บตท.) ที่ระดับ “AA-” และจัดอันดับเครดิตพันธบัตรไม่ด้อยสิทธิ ไม่มีหลักประกันชุดใหม่ในวงเงินไม่เกิน 1,000 ล้านบาท ที่ระดับ “AA-” โดยอันดับเครดิตสะท้อนถึงสถานะเครดิตของ บตท. และการยกระดับเครดิตจากสถานะเป็นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับรัฐบาล ทั้งนี้ สถานะเครดิตของ บตท. ถูกจำกัดด้วยคุณภาพสินทรัพย์ที่ถดถอยลงในช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา ความท้าทายในการรักษาเสถียรภาพทางการเงินและรักษาระดับเงินกองทุนให้เพียงพอต่อการดำเนินธุรกิจ อย่างไรก็ตาม ทริสเรทติ้งคาดว่าการสนับสนุนของรัฐบาลต่อ บตท. ยังคงไม่เปลี่ยนแปลง ซึ่งเป็นเหตุผลสำคัญในการคงอันดับเครดิตของ บตท.
บตท. ก่อตั้งในปี 2540 ตามพระราชกำหนดบรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย พ.ศ. 2540 โดยมีพันธกิจในการส่งเสริมตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัยของไทย โดยมีกระทรวงการคลังเป็นผู้ถือหุ้นทั้งหมด ภายใต้การกำกับดูแลของธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ทั้งนี้ นับตั้งแต่การจัดตั้งองค์กร ธุรกรรมหลักของ บตท.คือการซื้อพอร์ตสินเชื่อที่อยู่อาศัยจากสถาบันการเงินอื่น ๆ ซึ่งเป็นผู้ให้สินเชื่อในตลาดแรก และนำมาผูกรวมกันเป็นกองสินเชื่อเพื่อใช้เป็นสินทรัพย์หนุนตราสารทางการเงิน (Mortgage-backed Securities -- MBS) และจำหน่ายตราสารดังกล่าวให้แก่นักลงทุน
ตราสาร MBS ที่ บตท. จำหน่ายนั้นได้รับการค้ำประกันจาก บตท. ทั้งหมด ทำให้สินเชื่อที่ผูกกับตราสารดังกล่าวยังคงอยู่ในงบการเงินของ บตท. ทั้งนี้ บตท. ตั้งเป้าหมายในระยะยาวที่จะออก MBS จำหน่ายในตลาดทุนในลักษณะขายขาด เพื่อทำให้สามารถตัดมูลค่าสินทรัพย์เสี่ยงดังกล่าวออกจากงบการเงินของ บตท. ซึ่งจะทำให้ บตท. สามารถซื้อสินเชื่อใหม่เข้ามาเพิ่มได้มากขึ้น ตั้งแต่ปี 2545 ถึง สิ้นปี 2559 บตท.ได้ออก MBS และ ตราสารทางการเงินที่มีกระแสเงินสดจากสินทรัพย์หนุนหลัง (Asset-backed Securities -- ABS) ไปแล้วทั้งสิ้น 9 ครั้ง รวมมูลค่าประมาณ 17.6 พันล้านบาท
นับตั้งแต่ปี 2558 คุณภาพสินทรัพย์ของ บตท.ได้ถดถอยลงอย่างรวดเร็ว สะท้อนจากปริมาณสินเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ที่เพิ่มขึ้น โดยสินเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้เพิ่มขึ้นอย่างมากจาก 724 ล้านบาท ณ เดือนธันวาคม 2558 เป็น 2,385 ล้านบาท ณ สิ้นปี 2559 และล่าสุดถึงระดับ 2,845 ล้านบาท ณ สิ้นเดือนมิถุนายน 2560 ทั้งนี้ อัตราส่วนสินเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ต่อสินเชื่อรวม ณ สิ้นเดือนมิถุนายน 2560 เพิ่มสูงเป็น 13.2%
ความเสี่ยงด้านเครดิตที่เพิ่มขึ้นในตลาดสินเชื่อที่อยู่อาศัยประกอบกับข้อจำกัดด้านเงินทุนของ บตท. ทำให้ บตท. ไม่ได้ซื้อสินเชื่อที่อยู่อาศัยเพิ่มในปี 2560 ส่งผลให้สินเชื่อลดลงอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ สินเชื่อที่อยู่อาศัยของ บตท. ลดลงจาก 24.2 พันล้านบาทในปี 2558 มาอยู่ที่ 23.0 พันล้านบาท ณ สิ้นปี 2559 และยังคงลดลงอย่างต่อเนื่องมาอยู่ที่ 21.5 พันล้านบาท ณ เดือนมิถุนายน 2560
ทริสเรทติ้งคาดว่าผลประกอบการของบตท.ยังคงได้รับความกดดันในระยะใกล้จากการตั้งสำรองค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญจำนวนมาก โดย บตท. ขาดทุนสุทธิ 73 ล้านบาทในปี 2559 เทียบกับกำไรสุทธิ 67 ล้านบาทในปี 2558 โดยมีสาเหตุหลักมาจากการตั้งสำรองค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญจำนวนมาก ทั้งนี้ ในปี 2560 คุณภาพสินทรัพย์ยังคงเสื่อมถอยลงอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ บตท. ยังคงต้องตั้งสำรองค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ ทำให้ในครึ่งแรกของปี 2560 บตท. ขาดทุนสุทธิ 61 ล้านบาท ซึ่งผู้บริหาร บตท. คาดว่าอัตราส่วนหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้จะสูงสุดที่ 15% ในครึ่งหลังของปี 2560 และจะคงที่หลังจากนั้น
ผลประกอบการที่ขาดทุนของ บตท. ในช่วงที่ผ่านมาทำให้เกิดการตั้งคำถามเกี่ยวกับประสิทธิภาพของการจัดหาสินเชื่อเพื่อที่อยู่อาศัยจากธนาคารพาณิชย์ในอดีต อย่างไรก็ดี เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว บตท. อยู่ในระหว่างการปรับกลยุทธ์สำหรับการดำเนินงานในอนาคต เพื่อลดการพึ่งพิงการซื้อสินเชื่อจากธนาคารพาณิชย์ และผลักดันเพื่อให้มีความร่วมมือกับผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์ในการจัดหาเงินกู้เพื่อที่อยู่อาศัยให้แก่ประชาชน การแก้ไขพระราชกำหนดบรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย กำลังอยู่ในระหว่างดำเนินการเพื่อให้ บตท. มีความคล่องตัวในการจัดซื้อสินเชื่อเพื่อที่อยู่อาศัย ในรูปแบบเช่าซื้อหรือให้เช่าแบบลิสซิ่งได้ ภายใต้แนวทางที่กระทรวงการคลังกำหนด
นอกเหนือจากกลยุทธ์ใหม่สำหรับการดำเนินงานในอนาคต บตท. ยังต้องแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับเงินกองทุนเพื่อรองรับการดำเนินงานในอนาคต ธปท. ในฐานะผู้ตรวจสอบกำกับสถาบันการเงินเฉพาะกิจกำหนดให้ บตท. รักษาอัตราส่วนเงินกองทุนต่อสินทรัพย์เสี่ยงไว้ที่ 8.5% ซึ่งเป็นเกณฑ์ปกติของ Basel II ทั้งนี้ จากการลดลงของเงินกองทุนจากผลขาดทุนของ บตท. ทำให้อัตราส่วนเงินกองทุนต่อสินทรัพย์เสี่ยงลดลงจาก 9.2% ในปี 2559 มาอยู่ที่ 8.8% ณ สิ้นเดือนมิถุนายน 2560 อย่างไรก็ดี หากไม่มีการเพิ่มทุนจากกระทรวงการคลังซึ่งเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ บตท. จะมีข้อจำกัดด้านเงินกองทุนในการดำเนินการตามกลยุทธ์ใหม่ในอนาคต
แนวโน้มอันดับเครดิต
แนวโน้มอันดับเครดิต “Stable” หรือ “คงที่” สะท้อนการคาดการณ์ของทริสเรทติ้งว่าความสัมพันธ์ระหว่าง บตท. กับรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนการสนับสนุนทั้งทางด้านธุรกิจและการเงินจากรัฐบาลจะยังคงไม่เปลี่ยนแปลง
อันดับเครดิตและ/หรือแนวโน้มอันดับเครดิตของ บตท. สามารถปรับเพิ่มขึ้นได้หาก บตท. มีระดับความสามารถในการทำกำไรที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งควบคุมคุณภาพสินทรัพย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพและรักษาระดับเงินกองทุนไว้ได้อย่างเพียงพอ ในทางตรงกันข้าม อันดับเครดิตและ/หรือแนวโน้มอันดับเครดิตอาจถูกปรับลดลงหาก บตท. มีสถานะทางการเงินที่ด้อยลงอย่างมาก
บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด/ www.trisrating.com ติดต่อ santaya@trisrating.com โทร. 0-2231-3011 ต่อ 500 อาคารสีลมคอมเพล็กซ์ ชั้น 24 191 ถ. สีลม กรุงเทพฯ 10500 ? บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2560 ห้ามมิให้บุคคลใด ใช้ เปิดเผย ทำสำเนาเผยแพร่ แจกจ่าย หรือเก็บไว้เพื่อใช้ในภายหลังเพื่อประโยชน์ใดๆ ซึ่งรายงานหรือข้อมูลการจัดอันดับเครดิต ไม่ว่าทั้งหมดหรือเพียงบางส่วน และไม่ว่าในรูปแบบ หรือลักษณะใดๆ หรือด้วยวิธีการใดๆ โดยที่ยังไม่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจาก บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ก่อน การจัดอันดับเครดิตนี้มิใช่คำแถลงข้อเท็จจริง หรือคำเสนอแนะให้ซื้อ ขาย หรือถือตราสารหนี้ใดๆ แต่เป็นเพียงความเห็นเกี่ยวกับความเสี่ยงหรือความน่าเชื่อถือของตราสารหนี้นั้นๆ หรือของบริษัทนั้นๆ โดยเฉพาะ ความเห็นที่ระบุในการจัดอันดับเครดิตนี้มิได้เป็นคำแนะนำเกี่ยวกับการลงทุน หรือคำแนะนำในลักษณะอื่นใด การจัดอันดับและข้อมูลที่ปรากฏในรายงานใดๆ ที่จัดทำ หรือพิมพ์เผยแพร่โดย บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ได้จัดทำขึ้นโดยมิได้คำนึงถึงความต้องการด้านการเงิน พฤติการณ์ ความรู้ และวัตถุประสงค์ของผู้รับข้อมูลรายใดรายหนึ่ง ดังนั้น ผู้รับข้อมูลควรประเมินความเหมาะสมของข้อมูลดังกล่าวก่อนตัดสินใจลงทุน บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด ได้รับข้อมูลที่ใช้สำหรับการจัดอันดับเครดิตนี้จากบริษัทและแหล่งข้อมูลอื่นๆ ที่เชื่อว่าเชื่อถือได้ ดังนั้น บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด จึงไม่รับประกันความถูกต้อง ความเพียงพอ หรือความครบถ้วนสมบูรณ์ของข้อมูลใดๆ ดังกล่าว และจะไม่รับผิดชอบต่อความสูญเสีย หรือความเสียหายใดๆ อันเกิดจากความไม่ถูกต้อง ความไม่เพียงพอ หรือความไม่ครบถ้วนสมบูรณ์นั้น และจะไม่รับผิดชอบต่อข้อผิดพลาด หรือการละเว้นผลที่ได้รับหรือการกระทำใดๆโดยอาศัยข้อมูลดังกล่าว ทั้งนี้ รายละเอียดของวิธีการจัดอันดับเครดิตของ บริษัท ทริสเรทติ้ง จำกัด เผยแพร่อยู่บน Website: http://www.trisrating.com/th/rating-information-th2/rating-criteria.html