คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบมาตรการบังคับให้เกลือบริโภค (โซเดียมคลอไรด์) เสริมไอโอดีนเป็น ส่วนผสมในอาหารสัตว์ ตามที่กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เสนอ ดังนี้
1. กำหนดให้เกลือบริโภคทั้งคนและสัตว์ทุกชนิดเป็นเกลือเสริมไอโอดีนตามนโยบายเกลือเสริมไอโอดีนถ้วนหน้า (Universal Salt Iodization; USI)
2. มอบหมายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง คือ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รับไปดำเนินการออกกฎหมายควบคุมเกลือสำหรับสัตว์ให้เป็นเกลือเสริมไอโอดีนทั้งหมด
สาระสำคัญของเรื่อง
สธ. รายงานว่า
1. ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปแล้วว่า โรคขาดสารไอโอดีนเป็นปัญหาสาธารณสุขระดับชาติ
สาเหตุเกิดจากประชาชนได้รับสารไอโอดีนในอาหารไม่เพียงพอ ขาดความรู้และเห็นความสำคัญของโรคขาดสารไอโอดีนน้อย ซึ่งเป็นต้นเหตุสำคัญของการบกพร่องในการพัฒนาสมอง จากการสำรวจระดับไอคิวของเด็กไทย ในปี 2552 พบระดับไอคิวเฉลี่ย 91 จุด ซึ่งค่อนข้างต่ำ เมื่อเทียบกับไอคิวเฉลี่ยสากลอยู่ที่ 90-110 จุด และเนื่องจากองค์การอนามัยโลก (WHO) ได้มีนโยบายเกลือเสริมไอโอดีนถ้วนหน้า (Universal Salt Iodization; USI) ซึ่งบังคับให้เกลือทุกประเภทที่ใช้ในการผลิตอาหารสำหรับคนและสัตว์ต้องเสริมไอโอดีน ดังนั้น เพื่อให้ประชาชนทุกเพศทุกวัยได้รับไอโอดีนเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย และเพื่อป้องกันและแก้ไขโรคขาดสารไอโอดีนในประเทศไทยอย่างยั่งยืน สธ. จึงได้ออกประกาศ สธ. เรื่อง เกลือบริโภค โดยได้มีมาตรการบังคับให้เสริมไอโอดีนในเกลือทุกประเภทที่ใช้ในการผลิตอาหารสำหรับคนเท่านั้น ส่วนสัตว์ที่เลี้ยงไว้เพื่อการบริโภคไข่ เนื้อ หรือผลิตภัณฑ์จากสัตว์นั้น ยังไม่ได้ รับไอโอดีนจากการใช้เกลือบริโภค (โซเดียมคลอไรด์) เสริมไอโอดีนเป็นส่วนผสมในอาหารสัตว์โดยตรง แต่ได้รับจากแหล่งไอโอดีนแหล่งอื่น ส่งผลให้การดำเนินการใช้นโยบายเกลือบริโภคเสริมไอโอดีนถ้วนหน้า ซึ่งเป็นมาตรการบังคับใช้ให้เสริมไอโอดีนในเกลือทุกประเภทที่ใช้ในการผลิตอาหารสำหรับคนและสัตว์ ไม่สมบูรณ์
2. สธ. โดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาได้ออกประกาศ สธ. และกำหนดมาตรการกำกับดูแลการปฏิบัติตามกฎหมาย ดังนี้
2.1 ประกาศ สธ.เรื่อง เกลือบริโภค ลงวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2554 กำหนดให้เกลือบริโภคต้องมีปริมาณไอโอดีนไม่น้อยกว่า 20 มิลลิกรัม และไม่เกิน 40 มิลลิกรัมต่อเกลือบริโภค 1 กิโลกรัม
2.2 อบรมให้ความรู้กับผู้ประกอบการ เรื่อง แนวทางการปฏิบัติตามกฎหมาย
2.3 อบรมให้ความรู้แก่เจ้าหน้าที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด เรื่อง มาตรการตามกฎหมายและการควบคุมกำกับคุณภาพของเกลือบริโภคเสริมไอโอดีนให้เป็นไปตามกฎหมาย
2.4 ประชาสัมพันธ์ให้ความรู้ เรื่อง การเลือกซื้อเกลือบริโภคเสริมไอโอดีน
2.5 สนับสนุนการจัดหาสารโพแทสเซียมไอโอเดตให้แก่ผู้ประกอบการ เพื่อช่วยลดภาระในการจัดหาวัตถุดิบให้แก่ผู้ประกอบการทุกระดับ
2.6 ส่งเสริมและสนับสนุนการผลิตเกลือบริโภคโดยใช้เครื่องผสมเกลือบริโภค เนื่องจากการกระจายตัวของไอโอดีนในเกลือบริโภคไม่สม่ำเสมอ เป็นเหตุให้คุณภาพหรือมาตรฐานเกลือบริโภคไม่เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด และอบรมการผลิตเกลือบริโภคเสริมไอโอดีนด้วยเครื่องผสม รวมทั้งการจัดทำระบบการควบคุมคุณภาพ ให้กับเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องและผู้ประกอบการ
3. เนื่องจากประกาศ สธ.เรื่อง เกลือบริโภค เป็นมาตรการบังคับทางกฎหมาย (เพื่อเสริมไอโอดีนในเกลือที่ใช้ในการผลิตอาหารสำหรับคน) ในขณะที่เกลือบริโภคที่เป็นส่วนผสมในอาหารสัตว์นั้น กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมปศุสัตว์ได้ออกประกาศกรมปศุสัตว์ เรื่อง การใช้เกลือบริโภค (โซเดียมคลอไรด์) เสริมไอโอดีนเป็นส่วนผสมในอาหารสัตว์ โดยขอความร่วมมือจากผู้ประกอบการผลิตอาหารสัตว์ ซึ่งไม่มีผลบังคับใช้ทางกฎหมาย ดังนั้น จึงควรกำหนดเป็นมาตรการบังคับเพื่อให้การดำเนินการตามนโยบายเกลือบริโภคเสริมไอโอดีนถ้วนหน้ามีผลบังคับใช้และสำเร็จอย่างรวดเร็วภายในปีงบประมาณ พ.ศ. 2555 นี้
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 18 กันยายน 2555--จบ--