ร่างกฎกระทรวงกำหนดกิจการอื่นในสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ พ.ศ. ….. ร่างกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานด้านสถานที่ ความปลอดภัย และการให้บริการในสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ

เรื่อง ร่างกฎกระทรวงกำหนดกิจการอื่นในสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ พ.ศ. ….. ร่างกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานด้านสถานที่ ความปลอดภัย และการให้บริการในสถานประกอบการเพื่อสุขภาพประเภทกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง พ.ศ. .... และร่างกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียม การชำระค่าธรรมเนียม และการยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการประกอบกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง พ.ศ. .... รวม 3 ฉบับ

คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงกำหนดกิจการอื่นในสถานประกอบการ เพื่อสุขภาพ พ.ศ. ….. ร่างกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานด้านสถานที่ ความปลอดภัย และการให้บริการในสถานประกอบการเพื่อสุขภาพประเภทกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง พ.ศ. .... และร่างกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียม การชำระค่าธรรมเนียม และการยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการประกอบกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง พ.ศ. .... รวม 3 ฉบับ ตามที่กระทรวงสาธารณสุขเสนอ และให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา โดยให้พิจารณาในประเด็นตามข้อสังเกตของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาด้วย แล้วดำเนินการต่อไปได้

เป็นการกำหนดให้กิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิงเป็นสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ กำหนดมาตรฐานสถานประกอบการเพื่อสุขภาพประเภทกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง และกำหนดค่าธรรมเนียมของสถานประกอบการเพื่อสุขภาพประเภทกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ตามลำดับ เพื่อให้สามารถควบคุมดูแลและกำกับดูแลการประกอบกิจการดังกล่าว เป็นไปตามมาตรฐานและมีคุณภาพ อันเป็นการคุ้มครองผู้มารับบริการตามพระราชบัญญัติสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ พ.ศ. 2559 ดังนี้

1. ร่างกฎกระทรวงกำหนดกิจการอื่นในสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ พ.ศ. ….. มีสาระสำคัญคือ

1.1 กำหนดให้มีผลใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนด 180 วันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษา

1.2 กำหนดให้สถานที่ที่ตั้งขึ้นเพื่อการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิงเป็นสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ

1.3 กำหนดนิยาม “กิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง” หมายถึง บริการที่เกี่ยวกับการดูแล ส่งเสริม ฟื้นฟูสุขภาพ หรือการประคับประคองผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิงที่มีปัญหาด้านสุขภาพโดยวิธีการจัดกิจกรรมในระหว่างวัน หรือการช่วยเหลือในการดำรงชีวิต หรือการจัดสถานที่เพื่อพำนักอาศัยหรือสถานที่บริบาลดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง รวมถึงการจดแจ้งการจัดบริการของหน่วยงานภาครัฐตามที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศกำหนด และกำหนดยกเว้นในกรณีที่เป็นการดำเนินการในสถานพยาบาลตามกฎหมายว่าด้วยสถานพยาบาล

1.4 กำหนดลักษณะกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ได้แก่ (1) สถานที่ดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิงระหว่างวัน หมายถึง สถานที่ที่จัดกิจกรรม การดูแลส่งเสริม ฟื้นฟูสุขภาพผู้สูงอายุและ ผู้มีภาวะพึ่งพิง โดยไม่มีการพักค้างคืน (2) สถานที่พำนักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ หมายถึง สถานที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ โดยมีวัตถุประสงค์ในการดูแล ส่งเสริมฟื้นฟูสุขภาพ (3) สถานที่บริบาลดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง หมายถึง สถานที่ที่จัดกิจกรรมการดูแล ส่งเสริม ฟื้นฟูสุขภาพ และประคับประคอง ผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง โดยมีการพักค้างคืน

1.5 กำหนดบทเฉพาะกาลให้แก่ผู้ซึ่งประกอบกิจการสถานประกอบการที่ให้บริการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง รวมทั้งผู้ปฏิบัติงานในสถานที่ดังกล่าวอยู่ในวันก่อนที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับยื่นคำขอรับใบอนุญาตประกอบกิจการ หรือคำขอขึ้นทะเบียนเป็นผู้ให้บริการต่อผู้อนุญาตภายใน 180 วันนับแต่วันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ และเมื่อได้ยื่นคำขอรับใบอนุญาต หรือขึ้นทะเบียนแล้วให้ประกอบกิจการหรือให้บริการต่อไปได้จนกว่าจะได้รับแจ้งคำสั่งไม่ออกใบอนุญาตหรือไม่รับขึ้นทะเบียนจากผู้อนุญาต

2. ร่างกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานด้านสถานที่ ความปลอดภัย และการให้บริการในสถานประกอบการเพื่อสุขภาพประเภทกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง พ.ศ. .... มีสาระสำคัญคือ

2.1 กำหนดมาตรฐานด้านสถานที่ (1) กำหนดลักษณะทั่วไปฯ ได้แก่ การกำหนดทำเลที่ตั้ง สภาพแวดล้อม การประสานงานแจ้งเหตุเตือนภัย กำหนดลักษณะของห้องน้ำการเดินสายไฟ รวมทั้งกำหนดลักษณะของเครื่องเรือนต้องมีความปลอดภัยในการใช้สอย (2) กำหนดลักษณะเฉพาะกรณีเป็นสถานที่พำนักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ ได้แก่ กำหนดให้พื้นที่ให้บริการต้องมีความกว้างทางเดินหากใช้รถเข็นนั่ง ไม่น้อยกว่า 90 เซนติเมตร ที่พักอาศัยของผู้รับบริการต้องปลอดจากเหตุรำคาญ ซึ่งอาจรบกวนความเป็นอยู่ที่สุขสบาย รวมทั้งการจัดหน่วยบริการในการประสานงานแจ้งเหตุเตือนภัยตลอด 24 ชั่วโมง (3) กำหนดลักษณะเฉพาะกรณีเป็นสถานที่บริบาลดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ได้แก่ กำหนดให้พื้นที่ที่ให้บริการต้องมีความกว้างระหว่างเตียงไม่น้อยกว่า 90 เซนติเมตร ความกว้างทางเดินหากใช้รถเข็นนั่งไม่น้อยกว่า 90 เซนติเมตร ที่พักอาศัยของผู้รับบริการต้องปลอดจากเหตุรำคาญ ซึ่งอาจรบกวนความเป็นอยู่ที่สุขสบาย รวมทั้งการจัดให้มีหน่วยบริการในการประสานงาน แจ้งเหตุเตือนภัยตลอด 24 ชั่วโมง

2.2 กำหนดมาตรฐานด้านความปลอดภัย (1) กำหนดลักษณะโดยทั่วไปด้านความปลอดภัยของกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ได้แก่ การจัดให้มีชุดปฐมพยาบาลระบบป้องกันและควบคุมการติดเชื้อที่เหมาะสม มีระบบสัญญาณเตือนเพลิงไหม้และติดตั้งเครื่องดับเพลิง การฝึกอบรมผู้ดำเนินการและพนักงานที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันและระงับอัคคีภัย บุคลากรต้องได้รับการอบรมการช่วยฟื้นคืนชีพ (Cardio pulmonary resuscitation, CPR) และมีการฝึกซ้อมอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง มีมาตรการตรวจสอบระบบความปลอดภัยในการให้บริการปีละ 1 ครั้ง (2) กำหนดลักษณะเฉพาะกรณีเป็นสถานที่พำนักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ และสถานที่บริบาลดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ได้แก่ มีอุปกรณ์ช่วยฟื้นคืนชีพ เช่น ถุงลมช่วยหายใจ (Ambu bag) อุปกรณ์เปิดทางเดินหายใจ (Mouth gag) ไม้กดลิ้น และสัญญาณเรียกฉุกเฉิน มีเครื่องกระตุกหัวใจ (AED) อย่างน้อย 1 เครื่อง วางในจุดที่มองเห็นได้ชัดเจน

2.3 กำหนดมาตรฐานด้านการให้บริการ (1) กำหนดลักษณะโดยทั่วไปด้านการให้บริการของกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ได้แก่ การจัดทำทะเบียนประวัติของผู้รับบริการ การประเมินความต้องการการดูแลและความสามารถในการสื่อสารของผู้รับบริการเมื่อแรกรับ การกำหนดแนวทางการปฏิบัติในการส่งเสริมสุขภาพ รวมถึงการฟื้นฟูสุขภาพของผู้สูงอายุ การให้บริการดูแลกิจวัตรประจำวัน (ADL) และกิจวัตรประจำวันต่อเนื่อง (IADL) การจัดให้มีกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพแบบองค์รวม การบันทึก ติดตามการเปลี่ยนแปลงทางสุขภาวะของผู้รับบริการ การทำสัญญาหรือข้อตกลงการให้บริการระหว่างผู้ประกอบการกับญาติสายตรงหรือผู้แทนโดยชอบธรรม หรือผู้ที่ผู้รับบริการได้มอบหมายเป็นลายลักษณ์อักษรที่ชัดเจน การคำนึงถึงความเป็นส่วนตัวและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ รวมทั้งการจัดให้มีกิจกรรมสร้างเสริมคุณภาพชีวิตของผู้รับบริการตามความเหมาะสม (2) กำหนดลักษณะเฉพาะกรณีเป็นสถานที่พำนักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ ได้แก่ การประสานงานกับทีมสหสาขาวิชาชีพในการให้การดูแลด้านการส่งเสริมสุขภาพและการฟื้นฟูแก่ผู้สูงอายุตามชุดสิทธิประโยชน์ของผู้สูงอายุ การมีระบบการส่งต่อในกรณีผู้รับบริการเกิดการเจ็บป่วยฉุกเฉิน (3) กำหนดลักษณะเฉพาะกรณีเป็นสถานที่บริบาลดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง ได้แก่ การประสานงานกับทีมสหสาขาวิชาชีพในการให้การดูแลด้านการส่งเสริมสุขภาพ การฟื้นฟู และ การประคับประคองแก่ผู้สูงอายุตามชุดสิทธิประโยชน์ของผู้สูงอายุและตามแผนการรักษาของผู้ประกอบวิชาชีพ การมีระบบการส่งต่อในกรณีผู้รับบริการเกิดการเจ็บป่วยฉุกเฉิน รวมทั้งมีสัดส่วนของผู้ให้บริการ 1 คน ดูแลผู้รับบริการไม่เกิน 5 คน

3. ร่างกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียม การชำระค่าธรรมเนียม และการยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการประกอบกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง พ.ศ. .... มีสาระสำคัญคือ

3.1 กำหนดค่าธรรมเนียมใบอนุญาตประกอบกิจการสถานประกอบการเพื่อสุขภาพประเภทกิจการการดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง โดยคิดค่าธรรมเนียมตามลักษณะและขนาดพื้นที่การให้บริการ

3.2 กำหนดให้การคำนวณพื้นที่การให้บริการของสถานประกอบการเพื่อสุขภาพให้คำนวณตามแบบแปลนแผนผังแสดงพื้นที่การให้บริการของสถานประกอบการเพื่อสุขภาพที่ได้ยื่นไว้ พร้อมกับคำขอรับใบอนุญาตหรือคำขอต่ออายุใบอนุญาต แล้วแต่กรณี

3.3 กำหนดให้ผู้ขอรับใบอนุญาตประกอบกิจการสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ ชำระค่าธรรมเนียมการประกอบกิจการสถานประกอบการเพื่อสุขภาพรายปีในปีแรกพร้อมกับการชำระค่าธรรมเนียมใบอนุญาตและให้ถือว่าวันที่ชำระค่าธรรมเนียมดังกล่าวเป็นวันครบกำหนดชำระค่าธรรมเนียมการประกอบกิจการสถานประกอบการเพื่อสุขภาพรายปีในปีต่อ ๆ ไปตลอดระยะเวลาที่ยังประกอบกิจการอยู่

3.4 กำหนดให้ผู้รับอนุญาตต้องแสดงหลักฐานการชำระค่าธรรมเนียมการประกอบกิจการสถานประกอบการเพื่อสุขภาพรายปีไว้ในที่เปิดเผยและมองเห็นได้ชัดเจน ณ สถานประกอบการเพื่อสุขภาพ

3.5 กำหนดสถานที่การยื่นคำขอชำระค่าธรรมเนียมตามกฎกระทรวงนี้

3.6 กำหนดให้ยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการประกอบกิจการการดูแลผู้สูงอายุและ ผู้มีภาวะพึ่งพิง สำหรับกรณีที่เป็นการดำเนินการโดยหน่วยงานภาครัฐ มูลนิธิองค์กรระหว่างประเทศ

ที่มา: ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 17 ธันวาคม 2562