คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติการขอผ่อนผันการใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 บี เพื่อทำเหมืองแร่หินอุตสาหกรรมชนิดหินปูนเพื่ออุตสาหกรรมก่อสร้างตามคำขอประทานบัตรที่ 2/2558 ของห้างหุ้นส่วนจำกัด พีรพลศิลา และคำขอประทานบัตรที่ 3/2558 ของห้างหุ้นส่วนจำกัด ธนบดีศิลา ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2532 และ 15 พฤษภาคม 2533 และขอผ่อนผันการดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2533 และ 4 ตุลาคม 2559 ตามที่กระทรวงอุตสาหกรรม (อก.) เสนอ โดยเมื่อหน่วยงานเจ้าของพื้นที่อนุญาตให้เข้าทำประโยชน์ในพื้นที่แล้ว ให้ อก. โดยกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ดำเนินการให้ครบถ้วนถูกต้องตามขั้นตอนของระเบียบและกฎหมายที่เกี่ยวข้องก่อนการพิจารณาอนุญาตประทานบัตรต่อไป
1. กระทรวงอุตสาหกรรมเสนอคณะรัฐมนตรีอนุมัติการขอผ่อนผันการใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 บี เพื่อทำเหมืองแร่หินอุตสาหกรรมชนิดหินปูนเพื่ออุตสาหกรรมก่อสร้าง ตามคำขอประทานบัตรที่ 2/2558 ของห้างหุ้นส่วนจำกัด พีรพลศิลา และคำขอประทานบัตรที่ 3/2558 ของห้างหุ้นส่วนจำกัด ธนบดีศิลา ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2532 และ 15 พฤษภาคม 2533 และขอผ่อนผันการดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2533 และ 4 ตุลาคม 2559 ที่กำหนดให้โครงการที่จะขออนุมัติผ่อนผันการใช้พื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 เพื่อการทำเหมืองแร่และเพื่อการต่ออายุประทานบัตรทำเหมืองแร่จะต้องเป็นโครงการที่ดำเนินการในพื้นที่เดิมที่มีการทำเหมืองมาก่อน โดยเมื่อคณะรัฐมนตรีพิจารณาอนุมัติผ่อนผันการใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 บี เพื่อทำเหมืองแร่แล้ว และหน่วยงานเจ้าของพื้นที่อนุญาตให้เข้าทำประโยชน์ในพื้นที่แล้ว กระทรวงอุตสาหกรรม โดยกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่จะได้ดำเนินการให้ครบถ้วนถูกต้องตามขั้นตอนของระเบียบและกฎหมายที่เกี่ยวข้องก่อนการพิจารณาอนุญาตประทานบัตรต่อไป
2. คำขอประทานบัตรที่ 2/2558 มีเนื้อที่รวม 56 ไร่ 1 งาน 57 ตารางวา และคำขอประทานบัตรที่ 3/2558 มีเนื้อที่รวม 29 ไร่ 3 งาน 40 ตารางวา โดยคำขอของผู้ขอประกอบการทั้ง 2 ราย เป็นพื้นที่ประทานบัตรเดิมเต็มทั้งแปลง (ประทานบัตรเดิมมีกำหนดสิ้นอายุเมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม 2562 ทั้ง 2 ราย) และขยายพื้นที่เพิ่มเติมในพื้นที่ที่ไม่เคยผ่านการทำเหมืองมาก่อนซึ่งไม่เป็นไปตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2533 และ 4 ตุลาคม 2559 ที่กำหนดให้โครงการที่จะขออนุมัติผ่อนผันการใช้พื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 เพื่อการทำเหมืองแร่และเพื่อการต่ออายุประทานบัตรทำเหมืองแร่จะต้องเป็นโครงการที่ดำเนินการในพื้นที่เดิมที่มีการทำเหมืองมาก่อน ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้
ผู้ขอประกอบการ / พื้นที่ประทานบัตรเดิม (มีการทำเหมืองมาก่อนและหมดอายุแล้ว)
ห้างหุ้นส่วนจำกัดพีรพลศิลา
เนื้อที่ 40 ไร่ 3 งาน 05 ตารางวา (ประทานบัตรเดิมที่ 12337/15272 มีกำหนดสิ้นอายุเมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม 2562)
ห้างหุ้นส่วนจำกัด ธนบดีศิลา
เนื้อที่ 27 ไร่ 1 งาน 81 ตารางวา (ประทานบัตรเดิมที่ 31530/15236 มีกำหนดสิ้นอายุเมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม 2562)
ผู้ขอประกอบการ / ขยายพื้นที่เพิ่มเติม* (เป็นพื้นที่ที่ไม่เคยผ่านการทำเหมืองมาก่อน)
ห้างหุ้นส่วนจำกัดพีรพลศิลา
15 ไร่ 2 งาน 52 ตารางวา
ห้างหุ้นส่วนจำกัดธนบดีศิลา
2 ไร่ 1 งาน 59 ตารางวา
หมายเหตุ : *เป็นพื้นที่ต่อเนื่องพื้นที่ประทานบัตรที่ทำเหมืองมาก่อนซึ่งไม่ได้ใช้ประโยชน์และเป็นเขต แหล่งหินตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 16 กันยายน 2540 ที่เห็นชอบและอนุมัติให้ใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 บี ดังกล่าวเพื่อกิจการเหมืองหินอุตสาหกรรม
3. พื้นที่ที่ยืนคำขอประทานบัตรทั้งหมดของผู้ขอประกอบการทั้ง 2 ราย เป็นที่ป่า ซึ่งได้มีการ ยืนคำขออนุญาตเข้าทำประโยชน์ในเขตพื้นที่ป่าไม้ไว้แล้ว และคำขอประทานบัตรที่ 2/2558 กับคำขอประทานบัตรที่ 3/2558 ได้ร่วมแผนผังโครงการทำเหมืองเดียวกัน โดยพื้นที่อยู่ในเขตแหล่งแร่เพื่อการทำเหมืองตามพระราชบัญญัติแร่ พ.ศ. 2560 ตามยุทธศาสตร์การบริหารจัดการแร่ 20 ปี (พ.ศ. 2560 - 2579) และแผนแม่บทการบริหารจัดการแร่ พ.ศ. 2560 – 2564 ซึ่งสามารถพิจารณาอนุญาตให้ทำเหมืองได้ตามมาตรา 19 ของพระราชบัญญัติแร่ พ.ศ. 2560 พื้นที่ดังกล่าวไม่อยู่ในแหล่งธรรมชาติอันควรอนุรักษ์ ไม่เป็นพื้นที่ต้องห้ามสำหรับ การทำเหมืองตามระเบียบและกฎหมายต่าง ๆ และการปิดประกาศการขอประทานบัตรไม่มีผู้ร้องเรียนคัดค้าน ซึ่งจากการประเมินพบว่า โครงการมีความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจและสังคมต่อท้องถิ่นและประเทศเมื่อเปรียบเทียบกับมูลค่าความเสียหายจากผลกระทบสิ่งแวดล้อมที่อาจเกิดขึ้น
ห้างหุ้นส่วนจำกัด พีรพลศิลา
พบว่า ผลตอบแทนทางการเงินของโครงการอยู่ในระดับที่ดีมาก โดยมีมูลค่าปัจจุบันสุทธิ (NPV) เท่ากับ 279.87 ล้านบาท มีระยะเวลาคืนทุนอยู่ที่ 1.36 ปี และ ปรากฏว่า มูลค่าผลตอบแทนโครงการสุทธิภายหลังหักมูลค่าที่สูญเสียไปของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในพื้นที่โครงการเท่ากับ 275.16 ล้านบาท
ห้างหุ้นส่วนจำกัด ธนบดีศิลา
พบว่า ผลตอบแทนทางการเงินของโครงการอยู่ในระดับที่ดีมาก โดยมีมูลค่าปัจจุบันสุดทธิ (NPV) เท่ากับ 5.77 ล้านบาท มีระยะเวลาคืนทุนอยู่ที่ 9.99 ปี และปรากฏว่า มูลค่าผลตอบแทนโครงการสุทธิภายหลังหักมูลค่าที่สูญเสียไปของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในพื้นที่โครงการเท่ากับ 3.30 ล้านบาท
ทั้งนี้ การตรวจสอบพื้นที่ปรากฏว่า มีสภาพแวดล้อมและการใช้ประโยชน์ในพื้นที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงไปจากรายการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ไม่มีปัญหาการร้องเรียนคัดค้านเกี่ยวกับคำขอประทานบัตร และการเข้าใช้ประโยชน์ในพื้นที่ไม่ก่อให้เกิดมลภาวะหรือสร้างความขัดแย้งกับราษฎรในพื้นที่แต่อย่างใด ซึ่งกระทรวงอุตสาหกรรมแจ้งว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ให้ความเห็นชอบคำขอประทานบัตรของผู้ขอประกอบการทั้ง 2 ราย แล้ว โดยคณะกรรมการผู้ชำนาญการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมด้านเหมืองแร่ ในการประชุม ครั้งที่ 22/2560 เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 2560 ได้มีมติให้ความเห็นชอบรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมสำหรับคำขอประทานบัตร กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมพิจารณาแล้ว เห็นชอบในการใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 บี ตามคำขอประทานบัตรดังกล่าว เนื่องจากเป็นคำขอในเขตแหล่งแร่เพื่อการทำเหมืองตามแผนแม่บทการบริหารจัดการแร่ พ.ศ. 2560 - 2564 องค์การบริหารส่วนตำบลลิดลได้ให้ความเห็นชอบในการขอประทานบัตร และสำนักศิลปากรที่ 13 สงขลาได้ตรวจสอบพื้นที่คำขอประทานบัตรแล้ว ไม่พบหลักฐานทางโบราณคดี โบราณสถาน ศิลปวัตถุ ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์บริเวณผิวดินแต่อย่างใด และเห็นว่าหากผู้ขอประกอบการดำเนินการใด ๆ และพบหลักฐานทางโบราณคดีหรือร่องรอยผิดวิสัยและเป็นประโยชน์ในทางโบราณคดี ขอให้ชะลอการดำเนินงานดังกล่าวและแจ้งข้อมูลให้สำนักศิลปากรที่ 13 สงขลา ทราบเพื่อจัดส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปดำเนินการตรวจสอบต่อไป
ที่มา: ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 28 เมษายน 2563