คณะรัฐมนตรีเห็นชอบในหลักการร่างธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติ (ฉบับที่ 1) พ.ศ. .... ตามที่สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติเสนอ และให้รับข้อสังเกตของส่วนราชการที่เกี่ยวข้องไปประกอบการพิจารณาดำเนินการต่อไป
ข้อเท็จจริง
คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (คสช.) เสนอว่า
1. พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 มาตรา 25 (1) และมาตรา 46 กำหนดให้คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติมีหน้าที่และอำนาจจัดทำธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่วชาติ สำหรับใช้เป็นกรอบและแนวทางในการกำหนดนโยบาย ยุทธศาสตร์ และการดำเนินงานด้านสุขภาพของประเทศ โดยมีองค์ประกอบตามหมวด 5 มาตรา 46 ถึงมาตรา 48 และกำหนดให้มีสาระสำคัญอย่างน้อย 12 เรื่อง
2. คสช.เห็นชอบให้ดำเนินการจัดทำธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติฯ ตั้งแต่หลักการของระบบและกลไกการจัดทำธรรมนูญฯ โดยแต่งตั้งคณะกรรมการจัดทำธรรมนูญฯ ในการประชุมครั้งที่ 1/2550 ซึ่งคณะกรรมการจัดทำธรรมนูญฯ ได้แต่งตั้งอนุกรรมการที่เกี่ยวข้องอีก 6 คณะ โดยมีองค์ประกอบจากภาครัฐ วิชาชีพ ภาคประชาสังคม และเอกชน รวมทั้งกรรมการ คสช. ได้ร่วมเป็นกรรมการและอนุกรรมการด้วย
3. คณะอนุกรรมการฯ ได้ทำหน้าที่ยกร่างสาระของธรรมนูญฯ รายประเด็นและจัดกระบวนการรับฟังความเห็นและสื่อสารสาระธรรมนูญฯ กับสังคม ซึ่งสถานะของธรรมนูญฯ ในทางกฎหมายจะมีผลผูกพันหน่วยงานของรัฐและหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องที่ต้องดำเนินการต่อไปตามอำนาจหน้าที่ของตน และในทางสังคมเป็นเครื่องมือสะท้อนเจตนารมณ์และเป็นพันธะร่วมกันของสังคมให้สังคมสามารถนำไปใช้เป็นฐานอ้างอิงในการกำหนดทิศทางและเป้าหมายของระบบ
สุขภาพในอนาคต ทั้งนี้ ภาคีเครือข่ายระดับพื้นที่สามารถจัดธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพของตน โดยต้องไม่ขัดหรือแย้งกับธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพ ซึ่งหลักการสำคัญในการจัดทำธรรมนูญ คือ ต้องทำให้ธรรมนูญฯ มีความสำคัญ มีคุณค่า ได้รับการยอมรับจากหน่วยงาน องค์กรภาคีต่างๆ กระบวนการจัดทำ จึงต้องทำอย่างเป็นระบบ โดยใช้ข้อมูลทางวิชาการและจัดการความรู้เป็นฐานสำคัญ หลักการมีส่วนร่วม และเปิดช่องทางรับฟังความเห็นจากทุกภาคส่วน
4. คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ ในการประชุมครั้งที่ 1/2552 ได้พิจารณาร่างธรรมนูญดังกล่าวแล้วมีมติเห็นชอบ จึงได้เสนอร่างธรรมนูญฯ มาเพื่อดำเนินการ
สาระสำคัญของร่างธรรมนูญฯ
1. กำหนดให้มีคำนิยามศัพท์ เช่น คำว่า สุขภาพ ปัญญา ธรรมาภิบาล การป้องกันโรค การควบคุมโรค การบริการสาธารณสุข และภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ (ร่างข้อ 3)
2. กำหนดปรัชญาและแนวคิดหลักของระบบสุขภาพ (ร่างข้อ 4 ถึงร่างข้อ 10)
3. กำหนดคุณลักษณะที่พึงประสงค์และเป้าหมายของระบบสุขภาพ (ร่างข้อ 11 ถึงร่างข้อ 15)
4. กำหนดให้มีการจัดหลักประกันและความคุ้มครองให้เกิดสุขภาพ (ร่างข้อ 16 ถึงร่างข้อ 18)
5. กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการสร้างเสริมสุขภาพ (ร่างข้อ 19 ถึงร่างข้อ 31)
6. กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรคและปัจจัยที่คุกคามสุขภาพ (ร่างข้อ 32 ถึงร่างข้อ 42)
7. กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการบริการสาธารณสุขและการควบคุมคุณภาพ (ร่างข้อ 43 ถึงร่างข้อ 52)
8. กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการส่งเสริม สนับสนุนการใช้และการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ การแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์ทางเลือกอื่นๆ (ร่างข้อ 53 ถึงร่างข้อ 67)
9. กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภค (ร่างข้อ 68 ถึงร่างข้อ 75)
10.กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการสร้างและเผยแพร่องค์ความรู้ด้านสุขภาพ (ร่างข้อ 76 ถึงร่างข้อ 87)
11.กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารด้านสุขภาพ (ร่างข้อ 88 ถึงร่างข้อ 94)
12.กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการสร้างและพัฒนาด้านสาธารณสุข (ร่างข้อ 95 ถึงร่างข้อ 103)
13. กำหนดหลักการ เป้าหมาย และมาตรการเกี่ยวกับการเงินการคลังด้านสุขภาพ (ร่างข้อ 104 ถึง ร่างข้อ 111)
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 30 มิถุนายน 2552 --จบ--