สถานการณ์ทั่วไป
สิงคโปร์ในอดีตไม่มีพื้นที่สำหรับการเกษตร ปัจจุบันจัดสรรพื้นที่สำหรับการเพาะปลูกผักไว้เล็กน้อย ดังนั้น สินค้าผักสำหรับการบริโภคในสิงคโปร์ จึงต้องพึ่งพาการนำเข้าจากแหล่งผลิตต่างๆทั่วโลก โดยผักประเภทต่างๆส่วนใหญ่นำเข้าจาก จีน มาเลเซีย ออสเตรเลีย สหรัฐฯ ไทย อินโดนีเซีย เวียดนาม อินเดีย พม่า และญี่ปุ่น เป็นต้น สำหรับผักที่สิงคโปร์นำเข้าจากไทย ได้แก่ มะเขือเทศ แครอท หน่อไม้ หน่อไม้ฝรั่ง แตงกวา มะเขือยาว พริก ผักชี ถั่วฝักยาว ข้าวโพดฝัก ข้าวโพดอ่อน มะระ กะหล่ำปลี ตะไคร้ มะนาว ลูกมะกรูด ใบมะกรูด ใบกระเพรา และใบโหระพา เป็นต้น
การนำเข้า
ในปี 2553 สิงคโปร์ นำเข้าผักภายใต้พิกัดศุลกากร HS 07 (Edible Vegetable) รวมมูลค่า 409.91 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ซึ่งนำเข้าจากจีนเป็นอันดับ 1 มูลค่า 130.56 ล้านเหรียญสหรัฐฯ รองลงมาได้แก่ มาเลเซีย ออสเตรเลีย สหรัฐฯ และไทย(เป็นอันดับที่ 5 มูลค่า 21.82 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าร้อยละ 16.61 ส่วนแบ่งตลาดร้อยละ 5.32)
มาตรการนำเข้า
1. การนำเข้าทำได้อย่างเสรี โดยผู้นำเข้าจะต้องเป็นบริษัทที่มีการจดทะเบียนอย่างถูกต้อง และได้รับใบอนุญาตนำเข้าจากหน่วยงานสิงคโปร์ คือ International Enterprise Singapore (IE Singapore)
2. ผู้นำเข้าต้องปฏิบัติตามกฎ/ระเบียบการนำเข้าสินค้าของสิงคโปร์ภายใต้ The Food Regulations ซึ่งมีข้อกำหนดเรื่องสารยาปราบศัตรูพืชตกค้างในผักอย่างเข้มงวด หน่วยงานสิงคโปร์ซึ่งมีหน้าที่และรับผิดชอบในการตรวจสอบสินค้านำเข้า คือ Agri-Food & Veterinary Authority (AVA) ภายใต้ความดูแลของ Food Control Department (FCD) ให้ความสำคัญและตรวจสอบสินค้าที่นำเข้าอย่างเคร่งครัด โดยจะส่งเจ้าหน้าที่ไปสุ่มตรวจสินค้าขณะที่นำเข้า หากพบสารตกค้าง FCD จะพิจารณาให้ส่งสินค้านั้นกลับประเทศผู้ส่งออก หรือให้ทำลายสินค้าทิ้งทันที อีกทั้งดำเนินการทางกฎหมายกับผู้นำเข้า โดยส่งเรื่องฟ้องศาลอีกด้วย ทั้งนี้ ปัจจุบันผักชีและพริกที่นำเข้าจากไทยซึ่ง AVA ไม่อนุญาตให้นำเข้าเมื่อตรวจพบสารตกค้างเกินกว่าที่กำหนด ได้แก่ Methamidofos, Parathion-methyl, EPN, Triazofos, Metalaxyl, Chlorpyrifos, Dithiocarbamates, Chlorothalonil, Dicrotofos, Dimethoate, Ethion, Profenofos เป็นต้น
ภาษี
สิงคโปร์ไม่มีการเก็บภาษีนำเข้า ภาษีที่เรียกเก็บคือ ภาษีสินค้าและบริการ (Goods & Services Tax : GST) อัตราร้อยละ 7
คู่แข่งทางการค้า
คู่แข่งสำคัญของไทย ได้แก่ จีน มาเลเซีย อินโดนีเซีย เวียดนาม และพม่า นอกจากนี้ แม้สิงคโปร์เป็นผู้นำเข้าสำคัญจากไทย แต่ยังเป็นคู่แข่งของไทยด้วย ซึ่งสิงคโปร์มีนโยบายสำคัญ 2 ประการ คือ การจัดสรรพื้นที่สำหรับการเพาะปลูกผักในสิงคโปร์ และการมีสัญญา Contract Farming ในอินโดนีเซีย
1. การจัดสรรพื้นที่สำหรับการเพาะปลูกผักในสิงคโปร์ ซึ่งมีฟาร์มปลูกผักจำนวน 67 แห่ง (กค. 53) รวมพื้นที่ประมาณ 700 ไร่ ผลผลิตประมาณปีละ 20,000 ตัน ปลูกผักใบเขียว (เช่น ผักกวางตุ้ง ผักคะน้า ผักบุ้ง ผักกาดหอม ผักชี และ Aromatic Herbs : Basil, Chives, Oregano, Thyme) และถั่วงอก ซึ่งร้อยละ 80 จะปลูกโดยใช้ดินและที่เหลือปลูกโดยใช้ระบบ Hydroponic มีตาข่ายปกคลุมเพื่อให้ได้ผลผลิตปริมาณมากและมีคุณภาพดี ผลผลิตของผักและถั่วงอกมีมูลค่าประมาณปีละ 145 ล้านเหรียญสิงคโปร์ ซึ่งใช้บริโภคภายในประเทศเท่านั้น ฟาร์มผักสำคัญๆได้แก่ Kok Fah Technology, Quan FA Vegetarian Farm, Oh Chin Huat Hydroponic Farm, Tropical Aeroponics Pte. Ltd., Yili Vegeterian & Trading Pte. Ltd., Wong Joon Tay’s Farm, Wong Koh Fah & Kwee Tay’s Farm ทั้งนี้ ผู้บริโภคนิยมซื้อผักที่ผลิตในประเทศ เนื่องจากมีความสดและถูกสุขอนามัย อีกทั้งไม่ต้องกังวลเรื่องสารพิษตกค้าง/เจือปนในผัก อนึ่ง สินค้าผักจากฟาร์มในสิงคโปร์ ส่วนใหญ่ส่งไปจำหน่ายยังซุปเปอร์มาร์เก็ต ได้แก่ Cold Storage, FairPrice, Sheng Siong
2. การมีสัญญา Contract Farming ในอินโดนีเซีย ซึ่งซุปเปอร์มาร์เก็ต FairPrice มี Contract Farming กับฟาร์ม Horti Jaya ในอินโดนีเซีย เริ่มจำหน่ายผลผลิตผัก ผลไม้ ไข่ไก่ และเนื้อสัตว์จากอินโดนีเซียตั้งแต่ปี 2520 ภายใต้แบรนด์ “Pasar” สำหรับผักมี 5 ประเภทที่ได้รับความนิยมอย่างมาก ได้แก่ ผักกาดใบเขียว(Xiao Bai Cai) คะน้า(Kai Lan) ผักกาดขาว(Bai Cai) ผักสลัด(Endive) และผักกวางตุ้ง(Cai Sim) และภายใน 2-3 ปีข้างหน้า FairPrice วางแผนจะนำเข้าสินค้าผักเพิ่มขึ้นอีก 10 ชนิดจาก Horti Jaya ทั้งนี้ ผักจากอินโดนีเซียที่จำหน่ายในซุปเปอร์มาร์เก็ตของ FairPrice มีส่วนแบ่งร้อยละ 20 ของการจำหน่ายผักรวมทั้งหมด สำหรับซุปเปอร์มาร์เก็ต Cold Storage นำเข้าผักจาก Contract Farming ได้แก่ มะเขือเทศ และ ผักกาดหวาน(Lettuce)
บรรจุภัณฑ์
1. ตลาดสด ส่วนใหญ่จะจัดวางแยกตามประเภทผัก และชั่งน้ำหนักตามความต้องการของผู้ซื้อ สำหรับผักที่บอบบางเสียง่ายจะบรรจุถาดโฟมหุ้มด้วยพลาสติกใส หรือบรรจุถุงพลาสติกใส
2. ซุปเปอร์มาร์เก็ต บรรจุในถุงพลาสติกใส กล่องพลาสติกใสหรือถาดโฟมหุ้มด้วยพลาสติกใส ขนาดน้ำหนักประมาณ 10-500 กรัม
พฤติกรรมการบริโภค
1. ปัจจุบันชาวสิงคโปร์ให้ความสำคัญกับเรื่องสุขภาพมากขึ้น โดยจะเน้นการรับประทานผักผลไม้เป็นประจำ ซึ่งผักสีเขียวจะเป็นที่นิยมกันมาก การบริโภคผักภายในประเทศมีปริมาณประมาณ 500,000 ตันต่อปี
2. ผู้บริโภคซื้อผักจากตลาดสด และนิยมซื้อผักจากซุปเปอร์มาร์เก็ตใหญ่ๆ ได้แก่ NTUC Fairprice, Giant Hypermarket, Carrefour Hypermarket, Cold Storage และ Shop N Save ซึ่งเป็นแหล่งจำหน่ายผักประเภทต่างๆจากทั่วโลก รวมถึงมีบรรจุภัณฑ์ดี มีการลดราคาอยู่เป็นประจำ การจัดวางสินค้าเป็นระเบียบและบรรยากาศการเลือกสินค้าเป็นไปตามความประสงค์ของผู้ซื้อ
ผลกระทบจากวิกฤตทางธรรมชาติเมื่อกลางปี 2553
สืบเนื่องจากการเกิดน้ำท่วมฉับพลันเมื่อกลางปี 2553 ทั้งในประเทศไทย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใต้) และมาเลเซีย (ภาคเหนือ) ส่งผลให้พื้นที่เกษตรกรรมเพาะปลูกผักได้รับความเสียหายอย่างมาก ผลผลิตสูญเสียไปกับน้ำ ปริมาณสินค้าส่งออกน้อยลง ส่งผลให้ราคาจำหน่ายในตลาดสิงคโปร์เพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วกว่าที่ได้เคยประสบในทุกๆปีที่ราคาจะสูงขึ้นในช่วงเทศกาลเดือนธันวาคม-มกราคม ทั้งนี้ ผักที่ได้รับผลเสียหายมาก ได้แก่ ถั่วฝักยาว มะเขือยาว และมะเขือเทศ
ตลาด Pasir Panjang ซึ่งเป็นตลาดขายส่งผัก (รวมผลไม้ และอาหารแห้ง) การจำหน่ายผักบางชนิดมีราคาสูงขึ้นถึง 2 เท่า ของราคาเดิม(เดือนตุลาคม 2553) โดยราคาของผักหลายชนิด ทั้งจากประเทศไทยและมาเลเซีย เช่น หน่อไม้ฝรั่ง มะเขือเทศ ได้มีราคาสูงขึ้น และผู้นำเข้าเตือนว่า ราคาคงจะอยู่ในระดับสูงต่อไปอีกจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2554 เนื่องจากสินค้านำเข้ามีปริมาณน้อย และผู้บริโภคมีความต้องการผักมากใน ช่วงเทศกาลคริสมาสต์ ปีใหม่ และตรุษจีน
แม้ว่า ในเดือนพฤศจิกายน 2553 ราคาขายส่งได้เพิ่มสูงขึ้นประมาณร้อยละ 50 แต่ราคาขายปลีกที่ตลาดสดเพิ่มขึ้นเล็กน้อย เพราะพ่อค้าที่ตลาดสดรับภาระราคาที่สูงขึ้นไว้เองส่วนหนึ่ง เนื่องจากเกรงว่า จะแข่งขันราคากับซุปเปอร์มาร์เก็ตไม่ได้ ส่วนราคาที่ซุปเปอร์มาร์เก็ตต่างๆ ได้แก่ FairPrice, Sheng Siong, Cold Storage และ Jasons Market Place เพิ่มขึ้นประมาณร้อยละ 20 ทั้งนี้ ซุปเปอร์มาร์เก็ตไม่ได้นำเข้าจากไทยและมาเลเซียเท่านั้น ส่วนใหญ่พึ่งพาการนำเข้าสินค้าจากแหล่งผลิตอื่นๆทั่วโลก
ผักจำหน่ายในซุปเปอร์มาร์เก็ต FairPrice ที่มีราคาเพิ่มสูงขึ้น ได้แก่ มะเขือเทศ-มะเขือยาวจากมาเลเซีย และหน่อไม้ฝรั่ง-พริกขี้หนูจากประเทศไทย ซึ่งคิดเป็นสัดส่วนเพียงเล็กน้อยของการนำเข้าผักรวม 250 ชนิดที่จำหน่าย ณ ซุปเปอร์ฯ ส่วนที่ Cold Storage และ Jasons (มีสัญญาความร่วมมือกับฟาร์มผักในต่างประเทศ) ผักที่จำหน่ายประมาณ 500 ชนิด ซึ่งมีเพียงร้อยละ 5 ที่มีราคาสูงขึ้น ได้แก่ ผักชี มะเขือเทศ และหน่อไม้ฝรั่ง ผู้บริหารฯ คาดว่า ราคาจะคงที่อยู่ในระดับสูงต่อไปอีกจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2554 เนื่องจากผู้บริโภคมีความต้องการเพิ่มมากขึ้นในช่วงเทศกาล
รองประธาน Singapore Fruits and Vegetables Importers & Exporters Association (Mr. Tan Chin Hian) กล่าวว่า ราคาผักจะคงอยู่ในระดับที่เพิ่มสูงขึ้นจนถึงหลังตรุษจีนในเดือนกุมภาพันธ์ 2554 ทั้งๆที่ทุกปี ราคาผักจะสูงขึ้นระหว่างเดือนธันวาคม-มกราคม ครั้งนี้การขึ้นราคามาเร็วกว่าที่เคยประสบ ซึ่งสืบเนื่องมา จากภัยธรรมชาติและภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงโดยฉับพลัน
ในส่วนของผู้บริโภค ราคาผักที่เพิ่มสูงขึ้นมากได้ส่งผลให้ผู้บริโภคต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและวิถีการบริโภค โดยหันไปซื้อผักใบเขียวที่มีราคาถูกกว่า เช่น ผักขม ผักกวางตุ้งและผักบุ้ง ถึงแม้ว่าจะมีราคาสูงขึ้นกว่าเดิมแต่ไม่มากนัก และผู้บริโภคบางรายจะลดปริมาณการบริโภคผักให้น้อยลงในช่วงระยะเวลาที่ผัก มีราคาสูง
โอกาสทางการค้าของไทย
1. แม้ว่าสิงคโปร์จะมีการผลิตผักในประเทศ และผู้บริโภคเลือกซื้อสินค้าที่ผลิตในประเทศก่อน เนื่องจากมีความกังวลเรื่องสารพิษเจือปนในสินค้านำเข้า แต่ปริมาณการผลิตฯไม่เพียงพอต่อความต้องการบริโภครวมภายในประเทศ ดังนั้น สิงคโปร์ยังคงต้องพึ่งพาการนำเข้าสินค้าผักเกือบทุกชนิดจากต่างประเทศต่อไป โดยมีนโยบายจัดหาจากแหล่งผลิตต่างๆทั่วโลก รวมทั้งสินค้าจากประเทศไทย
2. สินค้าที่ผู้ผลิตไทยมีโอกาสและสามารถสร้างมูลค่าเพิ่ม คือ ผัก Organic ซึ่งในปัจจุบันผู้บริโภคในสิงคโปร์ให้ความระมัดระวังในเรื่องสุขอนามัยมากขึ้นและจะเลือกซื้อผักที่ให้คุณประโยชน์ต่อร่างกาย แม้ราคาจะสูงกว่าผักธรรมดาก็ตาม ในขณะนี้ซุปเปอร์มาร์เก็ต FairPrice มี Contract Farming ในประเทศไทยที่ จังหวัดลพบุรีและเพชรบูรณ์ปลูกผัก Organic เป็นไปตามระเบียบข้อกำหนดของ AVA ซึ่งทำให้การนำเข้า สินค้าดังกล่าวสู่ตลาดสิงคโปร์เป็นไปอย่างราบรื่น และตั้งแต่ปี 2551 สินค้าจำหน่าย ณ ซุปเปอร์มาร์เก็ต FairPrice finest (เป็นซุปเปอร์มาร์เก็ต high-end ของ FairPrice มีสินค้าคุณภาพที่คำนึงถึงสุขอนามัยจากทั่วโลก อีกทั้งให้บริการแบบเบ็ดเสร็จ รวมทั้งจัดส่งสินค้าให้ผู้ซื้อถึงที่พักอาศัยด้วย) ทั้งนี้ รายการสินค้าผัก Organic ได้แก่ ผักกาดหอม ผักสลัดต่างๆ ข้าวโพดหวาน ข้าวโพดอ่อน มะเขือเทศ แตงกวา พริกใหญ่ คะน้า ผักกวางตุ้ง ผักชี ฟักทอง และหน่อไม้ฝรั่ง ดังนั้น หากผู้ผลิตไทยสามารถเข้าร่วมโครงการ Contract Farming กับซุปเปอร์มาร์เก็ตต่างๆในสิงคโปร์เพิ่มขึ้น จะส่งผลให้สินค้าผักนำเข้าสิงคโปร์ได้มากขึ้นในอนาคต
รายชื่อผู้นำเข้าผักไทยรายใหญ่ ได้แก่
1. Chop Nam Huat
Blk 6 Pasir Panjang Wholesale Centre # 01-226/227 Singapore 110006
Tel (65) 6779 4988 Fax (65) 6779 6091
Email : jolimcnh@singnet.com.sg
Website : www.chopnamhuat.com.sg
Contact Person : Mr John Lim
2. Thygrace Marketing
Blk 26, Pasis Panjang Wholesale Centre, #01-208, Singapore 110026
Tel: (65) 6774 0098 (4 Lines) Fax: (65) 6775 9656
HP : (65) 9735 7759
Email : thiam777@singnet.com.sg
Website : www.thygrace.com.sg
Contact Person : Mr Philip Seow (Owner)
3. Aries Fresh Pte Ltd
10 Wholesale Centre, #01-417, Singapore 110010
Tel: (65) 6773 6273 Fax: (65) 6773 6281
HP : (65) 9818 0637
Email : ong@ariesfresh.com
Website: www.ariesfresh.com
Contact : Mr Ong Khim Hwa (Director)
4. Choong Guan Heng Pte Ltd
Blk 11, #01-579, Pasir Panjang Wholesale Centre, Singapore 110011
Tel: (65) 6777 3316 Fax: (65) 6778 6456
HP: (65) 9383 3126
Eamil: choongguanheng@hotmail.com
Contact : Mr Vincent Li
(รายชื่อเพิ่มเติมผู้นำเข้าผักของสิงคโปร์ สามารถเปิดดูรายละเอียดได้จากเว็บไซต์ http://www.singaporefva.com/default.aspx )
ที่มา : International Enterprise Singapore,
Agri-Food and Veterinary Authority,
Singapore Fruits and Vegetables Importers/Exporters Association,
The Straits Times
สำนักงานส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ณ สิงคโปร์
ที่มา: http://www.depthai.go.th