สถานการณ์สินค้ายานยนต์และส่วนประกอบในประเทศญี่ปุ่น เดือนมิถุนายน 2555
1. จำนวนการผลิตรถยนต์ของประเทศญี่ปุ่นจำแนกตามผู้ผลิต
เดือนเมษายน 2555
Passenger Cars Trucks Buses Grand
Standard Small Mini Total Standard Small Mini Total Large Small Total Total
TOYOTA 188,187 62,743 - 250,930 9,180 7,520 - 16,700 - 8,131 8,131 275,761
NISSAN 49,220 29,491 - 78,711 2,807 3,929 - 6,736 - 287 287 85,734
MAZDA 53,495 11,310 - 64,805 - 679 - 679 - - - 65,484
MITSUBISHI 27,272 1,175 5,381 33,828 143 162 4,923 5,228 - - - 39,056
ISUZU - - - - 16,571 2,801 - 19,372 141 - 141 19,513
DAIHATSU - 623 50,996 51,619 - - 13,220 13,220 - - - 64,839
HONDA 14,384 47,328 23,988 85,700 - - 1,349 1,349 - - - 87,049
SUBARU 46,03 - - 46,03 - - - - - - - 46,03
UD TRUCKS - - - - 1,961 80 - 2,041 12 - 12 2,053
HINO - - - - 11,176 629 - 11,805 561 7 568 12,373
SUZUKI 9,679 14,607 56,129 80,415 - 1,680 11,573 13,253 - - - 93,668
GM JAPAN - - - - - - - - - - - -
MITSUBISHI FUSO - - - - 6,420 884 - 7,304 199 230 429 7,733
Others - - - - 208 - - 208 - - - 208
TOTAL 388,240 167,277 136,494 692,011 48,466 18,364 31,065 97,895 913 8,655 9,568 799,474
เดือนมกราคม - เมษายน 2555
Passenger Cars Trucks Buses Grand
Standard Small Mini Total Standard Small Mini Total Large Small Total Total
TOYOTA 840,058 331,163 - 1,171,221 36,263 41,148 - 77,411 - 33,902 33,902 1,282,534
NISSAN 213,183 145,109 - 358,292 14,266 20,228 - 34,494 - 1,652 1,652 394,438
MAZDA 221,509 52,072 - 273,581 - 4,331 - 4,331 - - - 277,912
MITSUBISHI 132,391 9,824 26,616 168,831 566 1,084 21,946 23,596 - - - 192,427
ISUZU - - - - 72,503 11,282 - 83,785 737 - 737 84,522
DAIHATSU - 6,921 223,646 230,567 - - 47,773 47,773 - - - 278,340
HONDA 88,352 223,696 94,939 406,987 - - 14,166 14,166 - - - 421,153
SUBARU 170,571 - - 170,571 - - 18,361 18,361 - - - 188,932
UD TRUCKS - - - - 7,626 420 - 8,046 54 - 54 8,100
HINO - - - - 47,246 2,564 - 49,810 2,280 103 2,383 52,193
SUZUKI 37,036 60,627 210,573 308,236 - 5,640 49,914 55,554 - - - 363,790
GM JAPAN - - - - - - - - - - - -MITSUBISHI
FUSO - - - - 23,059 3,394 - 26,453 656 1,057 1,713 28,166
Others - - - - 999 - - 999 - - - 999
TOTAL 1,703,100 829,412 555,774 3,088,286 202,528 90,091 152,160 444,779 3,727 36,714 40,441 3,573,506
2. จำนวนการส่งออกรถยนต์ของประเทศญี่ปุ่นจำแนกตามผู้ผลิต
เดือนเมษายน 2555
Passenger Cars Trucks Buses Grand
Standard Small Mini Total Standard Small Mini Total Large Small Total Total
TOYOTA 131,771 32,260 - 164,031 7,740 66 - 7,806 890 7,323 8,213 180,050
NISSAN 47,347 2,398 - 49,745 1,508 458 - 1,966 - 949 949 52,660
MAZDA 40,640 3,578 - 44,218 - - - - - - - 44,218
MITSUBISHI 23,968 1,398 751 26,117 125 211 - 336 - - - 26,453
ISUZU - - - - 14,882 - - 14,882 25 - 25 14,907
DAIHATSU - 618 - 618 - - - - - - - 618
HONDA 13,517 8,460 - 21,977 - - - - - - - 21,977
SUBARU 29,822 - - 29,822 - - - - - - - 29,822
UD TRUCKS - - - - 1,363 - - 1,363 25 - 25 1,388
HINO - - - - 8,095 - - 8,095 574 - 574 8,669
SUZUKI 9,621 5,499 - 15,120 - 1,272 - 1,272 - - - 16,392
GM JAPAN - - - - - - - - - - - -
MITSUBISHI FUSO - - - - 1,101 3,896 - 4,997 48 190 238 5,235
TOTAL 296,686 54,211 751 351,648 34,81 45,903 - 40,717 1,562 8,462 10,024 402,389
เดือนมกราคม - เมษายน 2555
Passenger Cars Trucks Buses Grand
Standard Small Mini Total Standard Small Mini Total Large Small Total Total
TOYOTA 492,739 121,929 - 614,668 29,776 358 - 30,134 3,434 29,932 33,366 678,168
NISSAN 197,532 8,714 - 206,246 10,169 877 - 11,046 - 4,281 4,281 221,573
MAZDA 185,635 24,953 - 210,588 - - - - - - - 210,588
MITSUBISHI 122,300 7,944 5,557 135,801 5301,147 14 1,691 - - - 137,492
ISUZU - - - - 58,230 - - 58,230 117 - 117 58,347
DAIHATSU - 4,356 - 4,356 - - - - - - - 4,356
HONDA 75,135 34,176 - 109,311 - - - - - - - 109,311
SUBARU 124,603 621 - 125,224 - - - - - - - 125,224
UD TRUCKS - - - - 4,948 - - 4,948 48 - 48 4,996
HINO - - - - 31,411 - - 31,411 1,966 - 1,966 33,377
SUZUKI 36,868 26,001 56 62,925 - 5,088 - 5,088 - - - 68,013
GM JAPAN - - - - - - - - - - - -
MITSUBISHI FUSO - - - - 3,603 13,019 - 16,622 256 857 1,113 17,735
TOTAL 1,234,812 228,694 5,613 1,469,119 138,667 20,489 14 159,170 5,821 35,070 40,891 1,669,180
ที่มา : Japan Automobile Manufacturer Association (JAMA)
3. สถานการณ์การผลิตรถยนต์ในประเทศญี่ปุ่น
โตโยต้า มอเตอร์ มีจำนวนการผลิตรถยนต์ในประเทศ ในเดือนเมษายน 2555 จำนวน 275,761 คัน เพิ่มขึ้นจากเดือนเดียวกันของปี 2554 ร้อยละ 412.34 ส่วนปริมาณการส่งออกมีจำนวน 180,050 คัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 480.33 ซึ่งเป็นอัตราการเพิ่มรายเดือนสูงที่สุดของโตโยต้า
โตโยต้าประกาศส่งรถขนาดกระทัดรัดสำหรับประเทศพัฒนาใหม่โดยเฉพาะ 8 รุ่น ภายในปี 2015 ทั้งนี้เริ่มโตโยต้าได้จำหน่ายรถรุ่น "Etios" ในเดือน ธ.ค. 2010 โดยได้พัฒนาตัวถังขึ้นเป็นพิเศษ จำหน่ายในราคาประมาณ 1 ล้านเยน ซึ่งได้มีแผนจะพัฒนารถรุ่นใหม่โดยใช้ Etios เป็นฐาน และผลิตในประเทศบราซิล เป็นต้น และทำการจำหน่ายในกว่า 100 ประเทศทั่วโลก นอกจากนี้ ยังได้ประกาศแผนการบริหารงานระยะกลาง "Global Vision" ที่จะเพิ่มสัดส่วนการจำหน่ายในประเทศพัฒนาแล้วและประเทศพัฒนาใหม่ให้เป็น 50/50 ทั้งนี้ ในปัจจุบันสัดส่วนการจำหน่ายในประเทศพัฒนาใหม่อยู่ที่ร้อยละ 45
โตโยต้าจะปรับโครงสร้างการผลิตภายในประเทศของรถยนต์ขนาดเล็ก โดยจะรวบการผลิตรถรุ่น "Corolla" สำหรับการส่งออกที่ปัจจุบันผลิตอยู่ที่ 2 โรงงาน มาผลิตที่โรงงาน Takaoka (Toyota City, Aichi Pref.) สำหรับฐานการผลิตในภูมิภาคโทโฮะขุซึ่งเป็นบริษัทลูกนั้น จะหยุดการผลิตรถรุ่น "Blade" ซึ่งยอดขายตกต่ำ และเพิ่มการผลิต "Aqua" รถยนต์ไฮบริดแทน
โตโยต้าจะลดกำลังการผลิตภายในประเทศร้อยละ 10 (ประมาณ 500,000 คัน) ให้เป็น 3.1 ล้านคัน เริ่มตั้งแต่ในปี 2014 เพื่อเป็นการลดความสามารถที่เกินเหลือไปพร้อมๆ กับสร้างระบบที่สามารถปรับปริมาณการผลิตได้ตามความเปลี่ยนแปลงของความต้องการ และแม้ว่าเงินเยนยังคงแข็งค่า แต่ก็จะยังคงรักษาปริมาณการผลิตภายในประเทศให้มากกว่า 3 ล้านคัน เพื่อให้บริษัทผู้ผลิตชิ้นส่วนภายในประเทศที่ค้ำจุนการผลิตในต่างประเทศของโตโยต้า สามารถมีกำไรได้ในระดับหนึ่ง สำหรับการผลิตในต่างประเทศ จะเพิ่มกำลังการผลิตให้ได้ 10 ล้าน ในปี 2015
ฮอนด้า มอเตอร์ มีจำนวนการผลิตรถยนต์ในประเทศ ในเดือนเมษายน 2555 จำนวน 87,049 คัน เพิ่มขึ้นจากเดือนเดียวกันของปี 2554 ร้อยละ 514.40 ทั้งนี้ เป็นอัตราการเพิ่มที่สูงที่สุดในบรรดาผู้ผลิตทั้งหมด สำหรับการส่งออกมีจำนวน 21,977 คัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 239.51 เมื่อเทียบกับเดือนเดียวกันของปีที่ผ่านมา
นิสสัน มอเตอร์ มีจำนวนการผลิตรถยนต์ในประเทศ ในเดือนเมษายน 2555 จำนวน 85,734 คัน เพิ่มขึ้นจากเดือนเดียวกันของปี 2554 ร้อยละ 93.99 ส่วนด้านการส่งออกมีจำนวน 52,660 คัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 259.65 จากเดือนเดียวกันของปีที่ผ่านมา
นิสสันที่มีแผนรักษาปริมาณการผลิตภายในประเทศ 1 ล้านคัน ได้เร่งเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต โดยเร่งย้ายฐานการผลิตไปยังภูมิภาคคิวชูที่มีค่าแรงต่ำ โรงงานคิวชู (Kanda Machi, Fukuoka Pref.) ที่ผลิตรถ SUV สำหรับการส่งออกเป็นส่วนใหญ่ จะเริ่มทำการผลิตรถยนต์ขนาดเล็กรุ่น "Note" ในเดือน ก.ค. โดยจะอาศัยจุดเด่นที่อยู่ใกล้ประเทศจีนและเกาหลีใต้ ซึ่งจะทำให้จัดสรรชิ้นส่วนจากต่างประเทศที่มีราคาต่ำได้ง่ายขึ้น
นิสสันจะหยุด 1 สายการผลิตในโรงงาน Oppama (Yokosuka City, Kanagawa Pref.) ซึ่งเป็นฐานการผลิตสำคัญ เพื่อลดกำลังการผลิตภายในประเทศลงร้อยละ 15 จาก 1.35 ล้านคัน เป็น 1.15 ล้านคัน โดยส่วนหนึ่งของรถโดยสารขนาดเล็กที่ผลิตอยู่ในโรงงานดังกล่าวจะทำการประกอบและนำเข้ามาจากประเทศไทยตั้งแต่ฤดูร้อนนี้ ประมาณปีละ 10,000 คัน นอกจากนี้ จะนำเข้าชิ้นส่วนสำคัญของรถรุ่น "Bluebird Sylphy" จากประเทศไทย มาประกอบขั้นสุดท้ายที่โรงงาน Oppama ด้วย
มาสด้า มอเตอร์ มีจำนวนการผลิตรถยนต์ในประเทศ ในเดือนเมษายน 2555 จำนวน 65,484 คัน เพิ่มขึ้นจากเดือนเดียวกันของปี 2554 ร้อยละ 85.43 สำหรับการส่งออกมีจำนวน 44,218 คัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 114.58 จากเดือนเดียวกันของปีที่ผ่านมา
มาสด้าประกาศส่งสปอร์ตคาร์ รุ่น "Roadster" ให้กับเฟียต โดยจะใช้เครือข่ายการจำหน่ายในประเทศตะวันตกของเฟียต ทั้งนี้ คาดว่าจะจำหน่ายที่ Alfa Romeo ซึ่งอยู่ในเครือเฟียต มาสด้ามีอัตราการผลิตในประเทศญี่ปุ่นสูง ทำให้ได้รับผลกระทบจากค่าเงินเยนที่แข็ง ทำให้ขาดทุน 4 ไตรมาสติดต่อกัน ซึ่งการร่วมมือกับเฟียตจะช่วยเพิ่มปริมาณการจำหน่ายในต่างประเทศ รถรุ่น Roadster นี้ ทำยอดขายทั่วโลกในปี 2011 ได้ประมาณ 17,000 คัน โดยส่วนใหญ่เป็นตลาดประเทศตะวันตก นอกจากนี้ มาสด้ายังคิดที่จะหารือกับเฟียตในการส่งรถรุ่นอื่นๆ ให้อีกด้วย
มาสด้าประกาศเลื่อนการผลิตและจำหน่ายรถซีดานรุ่น "Atenza" โฉมใหม่ ให้เร็วขึ้นอีกประมาณ 1 เดือน โดยจะเริ่มผลิตในปลายเดือน ส.ค. จากเดิมในเดือน ต.ค. และเริ่มจำหน่ายภายในประเทศภายในเดือน ต.ค. จากเดิมในเดือน พ.ย. ทั้งนี้ คาดกันว่า เงินสนับสนุนการซื้อรถ Eco Car จะหมดลงในเดือน ส.ค. ซึ่งจะส่งผลให้ตลาดซบเซา จึงเล็งเพิ่มการจำหน่ายด้วยการส่งรถรุ่นยอดนิยมออกสู่ตลาดให้เร็วขึ้น
มิตซูบิชิ มอเตอร์ มีจำนวนการผลิตรถยนต์ในประเทศ ในเดือนเมษายน 2555 จำนวน 39,056 คัน เพิ่มขึ้นจากเดือนเดียวกันของปี 2554 ร้อยละ 42.12 สำหรับการส่งออกมีจำนวน 26,453 คัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 35.71 จากเดือนเดียวกันของปีที่ผ่านมา
มิตซูบิชิจะนำรถยนต์รุ่น "Mirage" ซึ่งเป็นรถรุ่นยุทธศาสตร์สำหรับตลาดสากลที่ผลิตในไทย เข้ามาจำหน่ายเป็นรุ่นสำคัญในประเทศญี่ปุ่น โดยจะเริ่มส่งออกมาตั้งแต่เดือน ก.ค. นี้ คาดว่าในปีงบประมาณ 2012 จะจำหน่ายได้มากกว่า 30,000 คัน ทั้งนี้ แผนการจำหน่ายภายในประเทศทั้งหมดอยู่ที่ประมาณ 170,000 คัน จึงคาดว่า Mirage จะเป็นรถที่มีการขึ้นทะเบียนมากที่สุดของมิตซูบิชิ (ไม่รวมรถขนาดจิ๋ว)
มิตซูบิชิประกาศแผนการเพิ่มกำลังผลิตของโรงงาน Mizushima ฐานการผลิตสำคัญ ในปีงบประมาณ 2014 (Kurashki-Cty, Okayama Pref.) ให้เป็นปีละประมาณ 400,000 คัน ซึ่งมากขึ้นร้อยละ 50 เมื่อเทียบกับการคาดการณ์การผลิตในปีงบประมาณ 2012 ทั้งนี้ โรงงานดังกล่าวลดการผลิตลงร้อยละ 20 ในปีงบประมาณ 2012 เนื่องจากการส่งออกไปยังประเทศตะวันตกย่ำแย่ ตั้งแต่ปีงบประมาณ 2013 จะปรับการผลิตให้มากขึ้นจากการเพิ่มรถขนาดจิ๋วรุ่นใหม่
ซูซูกิ มอเตอร์ มีจำนวนการผลิตรถยนต์ในประเทศ ในเดือนเมษายน 2555 จำนวน 93,668 คัน เพิ่มขึ้นจากเดือนเดียวกันของปี 2554 ร้อยละ 60.39 สำหรับการส่งออกมีจำนวน 16,392 คัน ลดลงร้อยละ 4.26 จากเดือนเดียวกันของปีที่ผ่านมา
4.สถานการณ์การตลาด
4.1 ยอดการผลิตรถยนต์ภายในประเทศของบริษัทผู้ผลิต 8 รายใหญ่ (โตโยต้า, ฮอนด้า, นิสสัน, ซูซุกิ, ซุบารุ, ไดฮัทสุ, มิตซูบิชิ, มาสด้า)ในเดือน เม.ย. อยู่ที่ 757,594 คัน ซึ่งมากกว่าเดือน เม.ย. 2011 ประมาณ 2.7 เท่า เป็นการเพิ่มขึ้น 7 เดือนติดต่อกัน ทั้งนี้ เนื่องจากปฏิกิริยาตอบโต้หลังที่ตกต่ำลงจากภัยธรรมชาติในญี่ปุ่นตะวันออก และเงินสนับสนุนการซื้อรถ Eco Car การผลิตในต่างประเทศของทั้ง 8 บริษัท เพิ่มขึ้นร้อยละ 49 อยู่ที่ 1,229,926 คัน เป็นการเพิ่มขึ้น 5 เดือนติดต่อกัน สำหรับการส่งออกนั้นเพิ่มขึ้น 3.1 เท่า อยู่ที่ 372,190 คัน เพิ่มขึ้น 4 เดือนติดต่อกัน
4.2 อีซูซุจะเริ่มทำการผลิตรถบรรทุกที่ประเทศพม่า โดยคาดว่าจะได้โรงงานประกอบที่ย่างกุ้ง ภายในปีงบประมาณนี้ นอกจากอีซูซุแล้ว Hino, Fuso ก็เริ่มพิจารณาการผลิตรถบรรทุกและรถบัสในพม่าด้วย
4.3 คาดการณ์ว่า 8 บริษัทผู้ผลิตรถยนต์ญี่ปุ่น (โตโยต้า, ฮอนด้า, นิสสัน, ซูซุกิ, ฟุจิจู (ไดฮัทสุ), มิตซูบิชิ, มาสด้า, อิซูซุ) จะทำยอดการผลิตทั่วโลกประจำปีงบประมาณ 2012 เป็นจำนวนมากที่สุดเป็นประวัติการณ์ โดยเมื่อรวมแผนการผลิตของทุกบริษัทแล้ว มากกว่า 26 ล้านคัน ซึ่งสูงกว่าปีงบประมาณ 2011 ร้อยละ 16 ทั้งนี้ ได้มีการขยายการผลิตไปยังประเทศพัฒนาใหม่ เช่น จีน อินเดีย เม็กซิโก เป็นต้น
4.4 กระทรวงคมนาคมได้สรุปแนวทาง "รถยนต์ขนาดเล็กจิ๋ว" สำหรับโดยสาร 1-2 คน ออกมา เมื่อวันที่ 5 มิ.ย. โดยประเมินให้เป็นรถที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยหมายถึงรถยนต์พลังงานไฟฟ้าเป็นหลัก ให้ใช้เป็นพาหนะเดินทางภายในเส้นผ่าศูนย์กลาง 5 กิโลเมตร มีกำลังการวิ่งประมาณวันละ 10 กิโลเมตร มีอุปกรณ์แจ้งให้ทราบเมื่อเข้าใกล้คนเดินเท้า และตั้งให้ผู้สูงอายุหรือนักท่องเที่ยวเป็นผู้ใช้หลัก ซึ่งการสรุปแนวทางนี้ ทำให้การแข่งขันกันพัฒนาของผู้ผลิตรถยนต์รวดเร็วขึ้น โดยจากความตกต่ำของการจำหน่ายรถยนต์ภายในประเทศ ทำให้ต่างคาดหวังว่าจะสามารถสร้างความต้องการขึ้นใหม่ได้
4.5 ผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่ของญี่ปุ่นอย่างโตโยต้าและนิสสันประกาศลดกำลังการผลิตภายในประเทศญี่ปุ่น เนื่องจากปัญหา เช่น เงินเยนแข็งค่า ประชากรลดจำนวน ข้อบังคับด้านแรงงาน เป็นต้น อย่างไรก็ตาม ได้พยายามรักษาปริมาณการผลิตภายในประเทศเพื่อรักษาฐานห่วงโซ่อุปทานชิ้นส่วนรถยนต์ให้ได้กำไรในระดับหนึ่ง โดยโตโยต้าตั้งไว้ 3 ล้านคัน และนิสสัน 1 ล้านคัน ในทางกลับกัน ทั้งสองบริษัทเพิ่มการผลิตต่างประเทศปีละหลายแสนคันเพื่อรองรับตลาดประเทศพัฒนาใหม่ที่คึกคักเป็นอย่างมาก หน้าที่ของโรงงานในประเทศญี่ปุ่นในฐานะโรงงานแม่ที่ให้การสนับสนุนด้านเทคโนโลยี จึงจะเด่นชัดมากยิ่งขึ้น
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครโอซากา
21 มิถุนายน 2555