หากพูดถึงเกษตรกรที่มีความเชี่ยวชาญในการปลูกมันฝรั่งในเขตภาคเหนือ จะต้องมีชื่อของบุญศรี ใจเป็ง ติดอยู่ในอันดับหัวแถว เพราะคลุกคลีกับอาชีพนี้มานานกว่า 20 ปี จนได้รับรางวัลเกษตรกรดีเด่นสาขาอาชีพทำไร่ จ.เชียงใหม่ ปี 2552 ระดับเขต จากสำนักงานและพัฒนาการเกษตรเขต 6 จ.เชียงใหม่
สุใจ พุดหน่อย ผู้จัดการฝ่ายจัดหาวัตถุดิบ (มันฝรั่ง) บริษัท เป๊ปซี่-โคล่า (ไทย) เทรดดิ้ง จำกัด ซึ่งมีความรู้และประสบการณ์เรื่องการปลูกมันฝรั่งมากว่า 10 ปี เปิดเผยว่า ก่อนที่เลย์จะมาเปิดโรงงานที่ภาคเหนือ ได้มีการเซอร์เวย์ก่อนว่ามีมันฝรั่งปลูกตรงไหนบ้าง แล้วคัดเลือกบุคคลเข้าร่วมโครงการ มีการติดต่อบุญศรีให้เข้าร่วมดูแลเรื่องการปลูก โดยให้การสนับสนุนทั้งเครื่องจักร อุปกรณ์การเตรียมดิน การเบิกจ่ายหัวพันธุ์ล่วงหน้า ปุ๋ยและสารเคมี และส่งเสริมให้ไปดูงานร่วมกับผู้บริหารของ Agronomy ในประเทศสกอตแลนด์เมื่อปี 2545
ที่ผ่านมาประเทศไทยมีการนำเข้าหัวมันฝรั่งจากต่างประเทศปีละหลายร้อยล้านบาท เกษตรกรจึงมีต้นทุนสูงในการซื้อหัวมาเพาะปลูก บางครั้งก็มีปัญหาไม่ผ่านด่านกักกันพืช เพราะไม่ได้มาตรฐานและมีโรคติดมา เพื่อแก้ปัญหานี้ เลย์จึงทำโครงการ Seed to Seed ที่ อ.ฝาง 220 ไร่ และเปิดโอกาสให้บุญศรีเข้าไปเพาะปลูก โดยเปลี่ยนจากการปลูกเพื่อทำเป็น Chip มาเป็นผลิตหัวพันธุ์ขึ้นเองเพื่อลดการนำเข้าในอนาคต
"เมื่อประมาณ 3 ปีที่ผ่านมา เราเห็นว่าพื้นที่นี้เป็นที่ปลูกหัวพันธุ์ได้ เพราะรอบๆ ข้างไม่มีพืชตระกูลเดียวกันกับมันฝรั่งที่ปลูกอยู่ เรื่องโรคไม่ค่อยรุนแรง จึงให้บุญศรีมาปลูกผลิตหัวพันธุ์ซึ่งมีราคาถูกกว่าที่เกษตรกรรายอื่นๆ ปลูก ผลที่ออกมาก็น่าพอใจ หัวพันธุ์ที่ได้มาเอาไปเข้าเก็บในห้องเย็น เพื่อให้เกษตรกรเบิกจ่ายไปใช้ในฤดูกาลปลูกคราวหน้า ปีนี้เราขายอยู่ที่ กก.ละ 25 บาท ขณะที่ราคาอิมพอร์ตขายอยู่ที่ กก.ละ 35 บาท เกษตรกรก็ไม่ต้องรับภาระที่สูงขึ้น" สุใจกล่าว
นอกจากนี้ยังได้สนับสนุนให้เกษตรกรทดลองปลูกหัวพันธุ์ Variety ใหม่ๆ ด้วย เพื่อสำหรับเปลี่ยน Variety ในอนาคต เพราะ Variety ที่ใช้ปัจจุบันอาจจะหายากขึ้น เนื่องจากต่างประเทศลดการผลิตลง แม้ตอนนี้เรายังมีการนำเข้าหัวพันธุ์จากต่างประเทศอยู่ แต่คิดว่าในอนาคตประมาณ 7-10 ปี อาจไม่ต้องนำเข้า ไม่ต้องเสียดุลการค้าก็ได้
สำหรับบุญศรี ใจเป็ง วัย 58 ปีผู้นี้ เดิมทีครอบครัวทำไร่ยาสูบ แต่ภายหลังหันมาปลูกมันฝรั่ง เพราะเห็นว่าเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ โดยมีไร่มันฝรั่งอยู่ที่ อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ ราว 20 ไร่ และได้เช่าที่ทำไร่อยู่ด้วยอีกจำนวนหนึ่ง ต่อมาเมื่อเข้าร่วมโครงการกับเลย์ ก็มีส่วนทำให้คุณภาพชีวิตมั่นคงขึ้นตามลำดับ ปัจจุบันเขาได้ขยายพื้นที่ปลูกออกไปอย่างกว้างขวาง ซึ่งหลักๆ มี 3 แห่ง คือแม่อาย เชียงดาว และสันทราย
บุญศรีกล่าวว่า ที่ผ่านมาประเทศเราต้องนำเข้าหัวมันฝรั่งจากต่างประเทศมาให้เกษตรกรปลูกตกปีละหลายร้อยล้านบาท เกษตรกรต้องซื้อในราคาแพง แต่ตอนนี้เราได้ทำการทดลองเรื่องของการปลูกและการผลิตหัวพันธุ์ขึ้นเอง ซึ่งก็ได้ผลเป็นที่น่าพอใจ ต้องขอบคุณเลย์ที่มีส่วนอย่างมากในการสนับสนุนและให้โอกาสผมได้รู้จักกับเทคโนโลยีใหม่ๆ ในการปลูกมันฝรั่ง ตลอดจนการผลิตหัวพันธุ์ ซึ่งความรู้เหล่านี้ได้ถ่ายทอดไปสู่เกษตกรรายอื่นๆ มีการพัฒนาชีวิตที่ดีขึ้นด้วย การที่ได้รับรางวัลเกษตรกรดีเด่นเป็นความภูมิใจอย่างหนึ่ง แต่สิ่งที่มากกว่านั้น คือสิ่งที่เราได้พัฒนาขึ้นมาแล้วมีคนนำไปใช้ ไปที่ไหนก็เห็นการเปลี่ยนแปลงมาสู่จุดที่เราทำ ทุกคนดีขึ้น
สิ่งที่เลย์ยังคงมุ่งมั่นตั้งใจทำอย่างต่อเนื่องเพื่อเติมความสุขให้เกษตรกร คือพยายามพัฒนาวิธีการปลูกเพื่อให้เกษตรกรได้ผลผลิตมากขึ้น และผลิตหัวพันธุ์ในประเทศ หากสำเร็จจะช่วยลดการเสียดุลการค้ากับต่างประเทศได้อย่างมาก สำหรับเกษตรกรที่สนใจศึกษาการปลูกกับบุญศรี ก็ติดต่อได้ที่โทร.0-5384-8572, 08-1992-5510.