แผนงานก่อนน้ำมา ประกอบไปด้วย แผนงานที่ไม่ใช้สิ่งก่อสร้าง คือ
1. การคาดการณ์และการติดตามสภาวะอากาศจากกรมอุตุนิยมวิทยาอย่างใกล้ชิด เพื่อให้การบริหารจัดการน้ำและแก้ไขปัญหาต่างๆ เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ รวดเร็วทันต่อเหตุการณ์
2. การบริหารจัดการน้ำในอ่างเก็บน้ำต่างๆ กรมชลประทาน จะประสานกับการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ในการบริหารจัดการน้ำที่อยู่ในความรับผิดชอบของทั้ง 2 หน่วยงานร่วมกัน โดยจะกำหนดเกณฑ์การเก็บกักน้ำและการระบายน้ำให้สอดคล้องกับสภาวะฝนและเกณฑ์การเก็บกักน้ำของแต่ละอ่างฯ เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบจากสภาพน้ำหลากล้นอ่างฯ อย่างรุนแรงและเกิดภาวะน้ำท่วมในพื้นที่ด้านท้ายเขื่อน พร้อมกับการเก็บกักน้ำให้ได้มากที่สุดในช่วงปลายฤดูฝน เพื่อเป็นต้นทุนไว้ใช้ในฤดูแล้ง
3. การใช้ระบบโทรมาตร เพื่อการพยากรณ์และเตือนภัยน้ำท่วม เป็นเครื่องมือในการติดตามสถานการณ์น้ำในแบบเวลาจริง และนำมาเป็นข้อมูลในการคาดการณ์ปริมาณน้ำในลุ่มน้ำ สำหรับแจ้งเตือนภัยได้ล่วงหน้า
4. การวิเคราะห์ข้อมูลสภาพอากาศ น้ำฝน น้ำในอ่างเก็บน้ำ น้ำท่าและน้ำท่วม โดยคณะอนุกรรมการติดตามและวิเคราะห์แนวโน้มสถานการณ์น้ำ ซึ่งประกอบไปด้วย กรมชลประทาน กรมอุตุนิยมวิทยา กรมอุทกศาสตร์ กรมโยธาธิการและผังเมือง กรมทรัพยากรน้ำ กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย สำนักการระบายน้ำ(กทม.) การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย และสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำและการเกษตร เป็นต้น เพื่อน้ำข้อมูลมาเชื่อมโยงในการติดตามสภาพภูมิอากาศ น้ำฝน น้ำท่า สำหรับใช้ในการวางแผนบริหารจัดการน้ำ ซึ่งจะมีการประชุมคณะอนุกรรมการฯทุกสัปดาห์ พร้อมกันนี้ ได้มีการสรุปข้อมูลสถานการณ์น้ำ เพื่อนำเสนอให้กับคณะกรรมการบริหารจัดการน้ำและอุทกภัย(กบอ.) ทราบอย่างต่อเนื่องด้วย
ส่วนแผนงานที่ใช้สิ่งก่อสร้าง ได้แก่ การขุดลอกและกำจัดวัชพืชในคลองชลประทานและในอ่างเก็บน้ำต่างๆ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการรับน้ำและการระบายน้ำ อาทิ งานขุดลอกคลอง/อ่างเก็บน้ำ 52 แห่ง งานกำจัดวัชพืชบริเวณคลอง คิดเป็นพื้นที่ 31,489 ไร่ งานซ่อมแซมและบำรุงรักษาอาคารชลประทานให้พร้อมใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นต้น
ด้านแผนงานระหว่างน้ำมาหรือขณะเกิดภัย เป็นแผนงานเพิ่มเติมจากแผนก่อนน้ำมา ตามความเหมาะสมในแต่ละพื้นที่ ประกอบไปด้วย การส่งน้ำเข้าระบบชลประทาน เพื่อลดปริมาณน้ำสูงสุด การปรับแผนการระบายน้ำจากเขื่อน เพื่อลดผลกระทบน้ำท่วมด้านท้ายเขื่อน เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังได้วางมาตรการเตรียมความพร้อมทางด้านเครื่องจักร เครื่องมือ วัสดุอุปกรณ์ และกำลังเจ้าหน้าที่ ทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค รวมไปถึงเครื่องสูบน้ำเคลื่อนที่ เครื่องผลักดันน้ำที่พร้อมใช้งานได้ตลอดเวลาด้วย