ปลัดกระทรวงพาณิชย์ กล่าวว่า สำหรับการระบายข้าวครั้งแรกของปีนี้จะเริ่มตั้งแต่เดือนม.ค.58 เป็นต้นไป ซึ่งกระทรวงพาณิชย์จะเสนอขออนุมัติการระบายข้าวจากคณะกรรมการนโยบายและบริหารจัดการข้าว(นบข.) ก่อนล็อตแรกจำนวน 1 ล้านตัน โดยเตรียมจะออก TOR ในวันที่ 20 ม.ค.นี้
อย่างไรก็ดี การระบายข้าวจะดำเนินการอย่างต่อเนื่อง โดยช่วงแรกจะเริ่มในเดือนม.ค.-มี.ค.58 และจะหยุดระบายข้าวในช่วงที่มีผลผลิตข้าวออกสู่ตลาด ซึ่งคาดว่าจะมีการระบายข้าวปีละ 2-3 ครั้ง ส่วนปริมาณข้าวในสต็อกที่เหลืออีก 7.8 ล้านตันนั้นคาดว่าจะทยอยระบายให้เสร็จสิ้นภายในปี 59 โดยจะใช้หลายวิธีการ ทั้งเปิดประมูลเป็นการทั่วไปแบบยกกอง และแบบยกคลัง เพื่อให้ขายได้ปริมาณมาก และการขายแบบรัฐต่อรัฐ(จีทูจี) ส่วนข้าวอีก 3.6 ล้านตันที่แจ้งความดำเนินคดีไว้กับกองปราบฯนั้น ต้องรอให้ดำเนินคดีตามกฎหมายเสร็จสิ้นก่อนจึงจะนำมาระบายได้
"ข้าว 17.8 ล้านตัน ที่ตั้งเป้าระบายออก 2 ปี โดยปี 58 ตั้งเป้าระบายให้ได้ 10 ล้านตัน เป็นการวางเป้าหมายของกระทรวงฯ แต่ไม่ได้บอกว่าจะขายได้ตามเป้าหมาย เพราะต้องดูช่วงจังหวะเวลาในการระบาย เพื่อไม่ให้กระทบกับราคาตลาด เนื่องจากเป้าหมายสำคัญคือต้องการรักษาระดับราคาข้าวใหม่ในตลาดเป็นหลัก โดยที่ตั้งเป้าระบายเท่านี้ เพราะคาดการณ์ผลผลิตข้าวปี 57/58 จะน้อยลงจากปัญหาภัยพิบัติ ซึ่งก็น่าจะระบายข้าวออกไปได้ไม่กระทบกับราคาตลาด" ปลัดกระทรวงพาณิชย์ กล่าว
พร้อมระบุว่า การเปิดประมูลแบบยกคลังครั้งแรกในเดือนม.ค.นี้ คาดว่าจะประกาศเงื่อนไขหลักเกณฑ์ (ทีโออาร์) การประมูลได้ในวันที่ 20 ม.ค.นี้ โดยมีปริมาณข้าวที่นำมาเปิดประมูล 1 ล้านตัน ซึ่งรูปแบบการประมูลจะเปลี่ยนแปลงไป เพราะมีการปรับทีโออาร์ที่จะประกาศราคาขั้นต่ำ(ฟลอร์ แวลู) ของคลังที่นำมาเปิดประมูลให้ผู้สนใจรับทราบ ซึ่งราคาขั้นต่ำของข้าวในแต่ละคลัง จะมีการคณะอนุกรรมการพิจารณาคุณภาพ ประกอบด้วย ผู้แทนจากสมาคมโรงสีข้าวไทย, สภาตรวจข้าวของสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย, หยง(พ่อค้าข้าว), สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย, นักวิชาการ และหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องเป็นผู้พิจารณาราคาข้าวในแต่ละคลังว่าควรกำหนดขายขั้นต่ำออกมาเท่าไร และปรับเงื่อนไขให้ผู้ซื้อรายเล็กรวมตัวกันมาซื้อข้าวจากรัฐได้ เพื่อความเป็นธรรมกับทุกฝ่าย
"ข้าวในแต่ละคลังมีข้าวหลายเกรดคละกัน ทั้งข้าวผ่านคุณภาพ และข้าวตกเกรด แต่ยังสามารถนำมาปรับปรุงคุณภาพแล้วขายได้ ซึ่งข้าวตกเกรดจะมีเกรดเอ เกรดบี และเกรดซี รวมถึงข้าวเสื่อมสภาพ ก็ต้องนำมาคำนวณเพื่อให้ออกมาเป็นราคาเฉลี่ยของคลังที่จะเปิดประมูล หากผู้ประมูลเสนอราคามาต่ำกว่าราคาขั้นต่ำก็ไม่ขาย" ปลัดกระทรวงพาณิชย์ กล่าว
ทั้งนี้ ในปี 57 ที่ผ่านมา กระทรวงพาณิชย์เปิดระบายข้าว 4 ครั้ง และขายตรงให้กับผู้ส่งออกที่มีคำสั่งซื้อจากต่างประเทศ 1 ครั้ง จำนวน 681,740 ตัน มูลค่า 6,362 ล้านบาท และการขายแบบจีทูจีให้อินโดนีเซีย 175,000 ตัน, ฟิลิปปินส์ 300,000 ตัน และจีน ส่งมอบ 200,000 จากปริมาณที่ทำสัญญาซื้อขาย 1 ล้านตัน ส่วนการระบายข้าวของรัฐบาลชุดก่อน ตั้งแต่เดือนต.ค.54 - พ.ค.57 รวมทั้งสิ้น 22.9 ล้านตัน แต่ส่งมอบจริง 21 ล้านตัน เหลืออีก 1.9 ล้านตันที่ยกมาเป็นภาระของรัฐบาลชุดนี้
ปลัดกระทรวงพาณิชย์ ยังกล่าวถึงตัวเลขการส่งออกข้าวในปี 57 ว่าสามารถส่งออกได้ 10.8 ล้านตัน โดยในปีนี้ตั้งเป้าส่งออกข้าวไว้ที่ 10.5-11 ล้านตัน