สาระสำคัญของร่างกฎกระทรวงว่าด้วยสุขลักษณะการจัดการมูลฝอยทั่วไป ได้แก่ ห้ามมิให้ผู้ใดถ่าย เท ทิ้ง หรือทำให้มีขึ้นในที่หรือทางสาธารณะซึ่งมูลฝอย นอกจาก ณ สถานที่หรือตามวิธีที่ราชการส่วนท้องถิ่นจัดไว้ให้ โดยราชการส่วนท้องถิ่นต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎกระทรวงนี้หรือตามหลักเกณฑ์ที่กระทรวงสาธารณสุขประกาศกำหนด, กำหนดให้ในการกำจัดมูลฝอยทั่วไปต้องจัดให้มีเจ้าหน้าที่ควบคุมกำกับในการกำจัดมูลฝอยทั่วไปอย่างน้อยสองคนโดยให้มีคุณสมบัติตามที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด, กำหนดรายละเอียดเกี่ยวกับการเก็บมูลฝอยทั่วไป เช่น ให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองอาคาร ที่พักอาศัย ธุรกิจร้านค้า สถานประกอบการ สถานบริการ โรงงานอุตสาหกรรม ตลาด สถาบันต่างๆ และสถานที่ที่เป็นแหล่งกำเนิดมูลฝอยทั่วไปต้องมีการคัดแยกมูลฝอย, กำหนดวิธีดำเนินการในการกำจัดมูลฝอยทั่วไป, เป็นต้น
ทั้งนี้ เนื่องจากกฎกระทรวงว่าด้วยอัตราค่าธรรมเนียมการให้บริการในการจัดการสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอย และอัตราค่าธรรมเนียมอื่นๆ พ.ศ.2545 ได้มีการบังคับใช้มาเป็นเวลานานแล้ว ซึ่งไม่เหมาะสมต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพสังคมในปัจจุบัน อีกทั้งยังไม่ได้กำหนดอัตราค่าธรรมเนียมการให้บริการในการกำจัดสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอย ทำให้ราชการส่วนท้องถิ่นไม่สามารถเก็บค่าบริการในการกำจัดสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยได้
ปัจจุบันเรียกเก็บได้เฉพาะค่าบริการเก็บ ขน สิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยเท่านั้น ทำให้ระบบการจัดเก็บอัตราค่าธรรมเนียมไม่มีประสิทธิภาพและไม่สะท้อนค่าใช้จ่ายที่แท้จริงของการจัดการมูลฝอย ถึงแม้อัตราค่าธรรมเนียมที่ราชการส่วนท้องถิ่นจะเรียกเก็บจากประชาชนในการให้บริการเก็บ ขน และกำจัดสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยเป็นบริการสาธารณะซึ่งราชการส่วนท้องถิ่นไม่ได้หวังผลในเชิงธุรกิจหรือความคุ้มทุน หากไม่พิจารณาอย่างละเอียดรอบคอบแล้ว อาจส่งผลกระทบต่องบประมาณดำเนินงานของราชการส่วนท้องถิ่นที่มีอยู่อย่างจำกัด
นอกจากนี้ ปัจจุบันมีเทคโนโลยีการจัดการสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยมีหลายแบบ ดังนั้นการจะกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมควรเป็นอัตราที่สะท้อนค่าใช้จ่ายตามความเป็นจริง โดยคำนวณจากต้นทุนค่าใช้จ่ายตั้งแต่ค่าลงทุน ค่าดำเนินการ ค่าซ่อมบำรุง เพื่อเป็นการควบคุมคุณภาพการจัดการสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยของราชการส่วนท้องถิ่น อีกทั้งยังเป็นการสร้างจิตสำนึกให้กับประชาชนในการมีส่วนร่วมรับผิดชอบมูลฝอยที่เกิดขึ้นอันส่งผลให้มีการลดปริมาณและคัดแยกมูลฝอยที่ต้นทางเพื่อไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายสูงและยังเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการกำจัดมูลฝอยของราชการส่วนท้องถิ่น ส่งผลให้เกิดคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชนอย่างยั่งยืนในระยะยาวอีกด้วย