นายอดุลย์ โชตินิสากรณ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เผยในปี 61 มีมูลค่าการค้าชายแดนและผ่านแดนของไทยรวมทั้งสิ้น 1,392,629 ล้านบาท ขยายตัวเพิ่มขึ้น 5.58% จากปี 60 โดยเป็นการส่งออก 778,292 ล้านบาท ลดลง 0.76% และการนำเข้า 614,337 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 14.87% แต่ยังเกินดุลการค้า 163,954 ล้านบาท แบ่งเป็นการค้าชายแดนกับประเทศเพื่อนบ้าน 4 ประเทศ มูลค่า 1,124,673 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 4.01% เป็นการส่งออก 650,909 ล้านบาท ลดลง 0.54% นำเข้า 473,764 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 10.99% เกินดุลการค้า 177,145 ล้านบาท และการค้าผ่านแดนกับ 3 ประเทศ มูลค่า 267,956 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 12.68% เป็นการส่งออก 127,383 ล้านบาท ลดลง 1.91% นำเข้า 140,573 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 30.24% ขาดดุลการค้า 13,191 ล้านบาท
ทั้งนี้หากแยกการค้าชายแดนเป็นรายประเทศ พบว่า มาเลเซียยังครองความเป็นคู่ค้าอันดับหนึ่งของไทย มูลค่า 571,928 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 1.29% เป็นการส่งออก 293,808 ล้านบาท ลดลง 5.97% นำเข้า 278,120 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 10.29% ตามมาด้วย สปป.ลาว มูลค่า 213,619 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 3.17% เป็นการส่งออก 128,867 ล้านบาท ลดลง 1.83% นำเข้า 84,752 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 11.83% เมียนมา มูลค่า 193,327 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 4.88% เป็นการส่งออก 105,212 ล้านบาท ลดลง 3.45% นำเข้ามูลค่า 88,114 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 16.92% และกัมพูชา มูลค่า 145,799 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 16.39% เป็นการส่งออก 123,022 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 20.93% นำเข้า 22,778 ล้านบาท ลดลง 3.24%
ส่วนการค้าผ่านแดน จีนตอนใต้เป็นคู่ค้าอันดับหนึ่งของไทย มูลค่า 103,451 ล้านบาท รองลงมา คือ สิงคโปร์ มูลค่า 86,195 ล้านบาท และเวียดนาม มูลค่า 78,310 ล้านบาท
"ปี 61 แม้มูลค่าส่งออกค้าชายแดนและผ่านแดนจะพลาดเป้าหมายจาก 1.5 ล้านล้านบาท แต่ถือว่าทำได้ดีมาก เพราะมีปัจจัยเสี่ยงต่างๆ มากมายที่กระทบต่อการส่งออกไทย โดยเฉพาะสงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯ และจีน ที่ทำให้มูลค่าส่งออกไทยไปจีนตอนใต้ลดลงมาก เพราะส่งออกเครื่องคอมพิวเตอร์และส่วนประกอบ ซึ่งสหรัฐฯ ใช้มาตรการทางภาษีกับจีน และสินค้าไทยอยู่ในห่วงโซ่การผลิตของจีน เมื่อจีนส่งออกไปสหรัฐฯลดลง ก็ต้องนำเข้าจากไทยลดลงด้วย รวมถึงปัญหาเศรษฐกิจโลกผันผวน" อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศกล่าว
นอกจากนี้ ยังมีปัญหาค่าเงินจ๊าดของเมียนมาอ่อนค่าลงมาก โดยในเดือนธ.ค.61 ค่าเงินจ๊าดอยู่ที่ 48.5 จ๊าด/บาท ส่งผลให้สินค้าจากไทยมีราคาแพงขึ้น เพราะซื้อขายกันด้วยเงินบาท เมียนมาจึงลดการนำเข้าจากไทย ประกอบกับ ผู้ประกอบการไทยเข้าไปขยายการลงทุนในเมียนมามากขึ้น อย่างเครือสหพัฒน์ และเครือปูนซีเมนต์ไทย จึงส่งออกสินค้าอุปโภคบริโภค และปูนซีเมนต์จากไทยลดลง ขณะที่เวียดนามที่การส่งออกไทยลดลง เพราะผู้ประกอบการที่ลงทุนในไทยเข้าไปขยายฐานการลงทุนในเวียดนาม อย่างบริษัทซัมซุง
อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ กล่าวว่า สำหรับในปี 62 ได้ตั้งเป้าหมายการค้าชายแดนและผ่านแดนไว้ที่ 1.6 ล้านล้านบาท ขยายตัว 15% โดยกรมฯ ได้เตรียมแผนงานผนึกกำลังภาครัฐและเอกชนจัดกิจกรรมส่งเสริมและขับเคลื่อนเศรษฐกิจตามแนวชายแดนและตามเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษให้เป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น สอดรับที่ไทยจะเป็นประธานอาเซียนปี 2562 ตามแนวคิดหลัก "ร่วมมือ ร่วมใจ ก้าวไกล ยั่งยืน"
สำหรับปัจจัยเสี่ยงที่จะต้องติดตามในปี 62 ได้แก่ สงครามการค้าที่ยังไม่มีข้อยุติ ภาวะเศรษฐกิจโลกที่ยังมีความผันผวนอยู่ตลอดเวลา ความไม่มีเสถียรภาพของค่าเงินของแต่ละประเทศ ตลอดจนปัญหาอุปสรรคอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้น
ส่วนกิจกรรมที่จะดำเนินการ เช่น โครงการ YEN-D (Young Entrepreneur Network Development Program) ซึ่งในปี 62 จะขยายไปสู่อาเซียนอื่นนอกเหนือจาก CLMV ในชื่อโครงการ YEN-D PLUS ขยายไปยังประเทศอินโดนีเซียและประเทศมาเลเซีย ซึ่งไตรมาสแรกของปี 62 จะเริ่มจากประเทศไทย-ประเทศอินโดนีเซีย ในเดือน มี.ค.62 และจะจัดโครงการ YEN-D Frontier โดยเน้นผู้ประกอบการรุ่นใหม่ของไทยในจังหวัดชายแดนกับผู้ประกอบการใน CLMV มีกำหนดจัดกิจกรรมที่จังหวัดตาก จังหวัดสระแก้ว และจังหวัดนครพนม และยังมีกิจกรรมอื่นๆ เช่น งานมหกรรมการค้าชายแดน 4 ภูมิภาค เริ่มจากอำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ต่อด้วยอำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส รวมทั้งจะจัดอบรมสัมมนาผู้ประกอบการในพื้นที่ชายแดนและเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ 10 จังหวัด และอื่นๆ เช่น การให้บริการ e-DFT เพื่ออำนวยสะดวก ลดขั้นตอน/เอกสารให้สะดวกต่อการค้าขายมากยิ่งขึ้น