นายภคพงศ์ ศิริกันทรมาศ ผู้ว่าการการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (รฟม.) ชี้แจงประเด็นที่มี ส.ส.นำมาอภิปรายในสภาผู้แทนราษฎร ในญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไปแบบไม่ลงมติ เมื่อวันที่ 18 ก.พ.65 เกี่ยวกับการคัดเลือกเอกชนร่วมลงทุนโครงการรถไฟฟ้าสายสีส้ม ช่วงบางขุนนนท์-มีนบุรี (สุวินทวงศ์) ดังนี้
1.การปรับปรุงวิธีการประเมินข้อเสนอ
1.1 เมื่อวันที่ 27 พ.ค.63 คณะกรรมการคัดเลือกตามมาตรา 36 แห่ง พ.ร.บ.การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ.2562 โครงการรถไฟฟ้าสายสีส้ม ช่วงบางขุนนนท์-มีนบุรี (สุวินทวงศ์) ได้เห็นชอบประกาศเชิญชวนและเอกสารสำหรับการคัดเลือกเอกชน (Request for Proposal : RFP) ซึ่งรวมถึงวิธีการคัดเลือกผู้ชนะโดยพิจารณาซองเทคนิคและซองการลงทุนและผลตอบแทนแยกจากกัน ซึ่ง รฟม.ได้ออกประกาศเชิญชวนฯ โครงการรถไฟฟ้าสายสีส้มฯ เมื่อวันที่ 3 ก.ค.63 และได้ขายซองเอกสารสำหรับการคัดเลือกเอกชน (RFP) ระหว่างวันที่ 10-24 ก.ค.63 โดยมีผู้สนใจซื้อซองเอกสาร RFP รวม 10 ราย
1.2 รฟม.และคณะกรรมการคัดเลือกฯ ได้ปรับปรุงวิธีการประเมิน โดยคำนึงถึงสภาพพื้นที่เส้นทางโครงการฯ ที่จำเป็นต้องอาศัยเทคนิคก่อสร้างที่มีคุณภาพและความปลอดภัยสูงสุด มาเป็นวิธีประเมินคะแนนด้านเทคนิคควบคู่ด้านผลตอบแทนและการลงทุนด้วยเหตุผล ดังนี้
- กรณีปัญหาและผลกระทบจากการก่อสร้างโครงการรถไฟฟ้าของ รฟม.ที่ผ่านมา เช่น กรณีน้ำใต้ดินรั่วซึมเข้าสถานีสามยอดขณะก่อสร้างสถานีใต้ดินสายสีน้ำเงิน ความเสียหายต่ออาคารบ้านเรือนประชาชนโดยรอบพื้นที่ก่อสร้างโครงสร้างรถไฟฟ้าใต้ดิน รวมถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในต่างประเทศ ซึ่งล้วนมีปัญหามาจากการออกแบบและเทคนิคก่อสร้างทั้งสิ้น
- สายสีส้มส่วนตะวันตก ต้องก่อสร้างลอดผ่านย่านชุมชนหนาแน่น (ห้วยขวาง ประชาสงเคราะห์) ย่านเศรษฐกิจการค้าสำคัญ (ประตูน้ำ เพชรบุรีตัดใหม่) ย่านเมืองเก่า (ถนนราชดำเนินกลาง อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย สนามหลวง โรงละครแห่งชาติ ลอดใต้แม่น้ำเจ้าพระยา รพ.ศิริราช สถานีรถไฟธนบุรี) นอกจากนี้ยังผ่านพื้นที่ซึ่งมีโบราณสถานและอาคารอนุรักษ์จำนวนมาก ซึ่งหากประสบปัญหาจากเทคนิคก่อสร้างที่ไม่ดีพอจะทำให้เกิดความเสียหายที่ไม่สามารถประเมินค่าได้
- ในการประเมินดังกล่าวจะตัดสินผู้ชนะโดยพิจารณาคะแนนทั้งซองที่ 2 (ด้านเทคนิค) และซองที่ 3 (ด้านการลงทุนและผลตอบแทน) รวมเข้าด้วยกัน ซึ่งไม่ใช่การลดทอนความสำคัญด้านเทคนิคลง ในทางกลับกันยังเป็นการเพิ่มน้ำหนักความสำคัญของด้านเทคนิค ทำให้ได้ผู้ชนะที่มีประสบการณ์ด้านเทคนิคและเสนอวิธีการก่อสร้างที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยสูงสุดต่อสาธารณชน อันจะส่งผลต่อความสำเร็จของโครงการ รฟม. ได้ออกประกาศยกเลิกการคัดเลือกเอกชนร่วมลงทุนเมื่อวันที่ 3 ก.พ.64
2.การดำเนินงานคัดเลือกเอกชนร่วมลงทุนโครงการรถไฟฟ้าสายสีส้ม ช่วงบางขุนนนท์-มีนบุรี (สุวินทวงศ์) หลังยกเลิกการคัดเลือกเอกชนร่วมลงทุนเมื่อวันที่ 3 ก.พ.64
2.1 ในช่วงเดือน เม.ย.64 กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการคัดเลือกฯ ได้มีการลาออกจากการเป็นกรรมการ ต่อมาเมื่อวันที่ 5 พ.ค.64 คณะกรรมการ รฟม.จึงมีคำสั่งแต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิทดแทน
2.2 คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 29 มิ.ย.64 เห็นชอบการนำแนวทางการจัดทำข้อตกลงคุณธรรมไปกำหนดใช้โดยอนุโลม สำหรับหน่วยงานของรัฐที่ดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างหรือการร่วมลงทุนภายใต้กฎหมายอื่นนอกเหนือจากพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.2560 ซึ่งโครงการสายสีส้ม ช่วงบางขุนนนท์-มีนบุรี (สุวินทวงศ์) ต้องดำเนินการตามแนวทางดังกล่าวด้วย
2.3 สำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (สคร.) ได้ออกประกาศเรื่อง แนวทางปฏิบัติสำหรับการนำข้อตกลงคุณธรรมมาใช้กับโครงการร่วมลงทุนที่ดำเนินการตาม พ.ร.บ.การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ.2562 พ.ศ.2564 ประกาศ ณ วันที่ 23 ธ.ค.64
2.4 ในเดือน ก.พ.65 สคร.ได้มีหนังสือแจ้ง รฟม.ว่า ในการดำเนินการคัดเลือกเอกชนจะต้องมีผู้สังเกตการณ์เข้าร่วมตั้งแต่เริ่มขั้นตอนการจัดทำร่างประกาศเชิญชวน ร่างเอกสารสำหรับคัดเลือกเอกชน และร่างสัญญาฯ ทั้งนี้ สคร.อยู่ระหว่างการประสานงานกับองค์กรต่อต้านคอรัปชัน (ประเทศไทย) เพื่อแจ้งรายชื่อผู้สังเกตการณ์ให้ รฟม.ต่อไป
2.5 ภายหลังจากที่ สคร.มีประกาศเรื่อง แนวทางปฏิบัติสำหรับการนำข้อตกลงคุณธรรมมาใช้กับโครงการร่วมลงทุนที่ดำเนินการตาม พ.ร.บ.การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ.2562 พ.ศ.2564 รฟม.จึงได้ออกประกาศรับฟังความคิดเห็นของภาคเอกชน เพื่อนำความคิดเห็นมาใช้ประกอบการจัดทำร่างประกาศเชิญชวน ร่างเอกสารสำหรับคัดเลือกเอกชน และร่างสัญญาฯ เมื่อวันที่ 17 ก.พ.65
3.แผนการดำเนินงานโครงการรถไฟฟ้าสายสีส้ม ช่วงบางขุนนนท์-มีนบุรี (สุวินทวงศ์) เนื่องจาก พ.ร.บ.การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ.2562 ไม่ได้กำหนดแนวทางการจัดทำข้อตกลงคุณธรรมไว้ สคร.จึงจำเป็นต้องใช้เวลาในการจัดทำประกาศเพื่อกำหนดแนวปฏิบัติที่ชัดเจนและทำความตกลงกับองค์กรภาคเอกชนเพื่อเข้ามาเป็นผู้สังเกตการณ์ในการคัดเลือกเอกชน รฟม.จึงได้ปรับแผนการดำเนินงานโครงการรถไฟฟ้าสายสีส้ม ช่วงบางขุนนนท์-มีนบุรี (สุวินทวงศ์) เป็นดังนี้
- คัดเลือกเอกชนเข้าร่วมลงทุน : มี.ค.-ส.ค.65
- ก่อสร้างโครงการ : ก.ย.65
- เปิดให้บริการโครงการส่วนตะวันออก : ส.ค.68
- เปิดให้บริการโครงการส่วนตะวันตก : ธ.ค.70
4.คำพิพากษาศาลปกครองกลางในคดีหมายเลขดำที่ 2280/2563 เมื่อวันที่ 9 ก.พ.65 ที่บริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) ได้ฟ้องเรียกค่าเสียหายจากการถูกทำละเมิดเป็นเงินจำนวน 500,000 บาทนั้น ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษายกฟ้อง
5.คณะกรรมการ รฟม.ในคราวประชุมเมื่อวันที่ 16 ธ.ค.64 ได้มีมติเห็นชอบจ้างนายภคพงศ์ ศิริกันทรมาศ เป็นผู้ว่าการ รฟม.ต่อ หลังจากครบกำหนดตามสัญญาจ้างปัจจุบัน เป็นไปตามมาตรา 8 จัตวา วรรคท้าย แห่ง พ.ร.บ.คุณสมบัติมาตรฐานสำหรับกรรมการและพนักงานรัฐวิสาหกิจ พ.ศ.2518
ทั้งนี้ โครงการรถไฟฟ้าสายสีส้ม ช่วงบางขุนนนท์-มีนบุรี (สุวินทวงศ์) มีแนวเส้นทางเชื่อมระหว่างกรุงเทพมหานครทิศตะวันออกและทิศตะวันตก ระยะทาง 35.9 กิโลเมตร แบ่งเป็นส่วนตะวันออก (ช่วงศูนย์วัฒนธรรมฯ-มีนบุรี (สุวินทวงศ์)) ระยะทาง 22.5 กิโลเมตร จำนวน 17 สถานี (สถานีใต้ดิน 10 สถานี และสถานียกระดับ 7 สถานี) และส่วนตะวันตก (ช่วงบางขุนนนท์-ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย) ระยะทาง 13.4 กิโลเมตร จำนวน 11 สถานี (สถานีใต้ดินตลอดสาย) ในการดำเนินงานที่ผ่านมา รฟม. ได้ดำเนินการเป็นไปตามกฎหมาย กฎ ระเบียบ มติคณะรัฐมนตรี และประกาศที่เกี่ยวข้อง โดยตั้งอยู่บนพื้นฐานการดำเนินงานที่รัฐจะได้รับโครงการที่มีประสิทธิภาพสูงสุด เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อประชาชนผู้ใช้บริการ และประเทศไทยต่อไป