นายมนัส พุทธรัตน์ ประธานสมาพันธ์ชาวสวนปาล์มแห่งประเทศไทย ชี้แจงกรณีเกิดปัญหาโรงงานและลานเทรับซื้อปาล์มน้ำมันไม่ทัน แม้เป็นช่วงที่ปาล์มน้ำมันมีจำนวนน้อยว่า เป็นเหตุการณ์ที่ไม่เคยปรากฏในรอบ 20 ปี โดยมีการตั้งข้อสงสัยว่า การที่โรงงานและลานเทกระทำเช่นนี้ เป็นการกดดันกระทรวงพาณิชย์หรือไม่ เนื่องจากกระทรวงพาณิชย์มีการกวดขันในการซื้อขายเปอร์เซ็นต์น้ำมัน 18% ขึ้นไป แต่โรงงานซื้ออยู่ที่ประมาณ 14-15% ซึ่งถือเป็นการกดราคา
จากปัญหาดังกล่าวส่งผลต่อราคาผลปาล์มน้ำมัน โดยปัจจุบันบางจังหวัดลดลงมาเหลือ 4.00-4.20 บาท/กิโลกรัม ขณะเดียวกัน มีบางโรงงาน เช่น บริษัท อีสานพัฒนาอุตสาหกรรมปาล์ม จำกัด ประกาศราคาล่วงหน้าว่าวันที่ 12 ม.ค. 66 จะซื้อปาล์มในราคา 4.00 บาท/กก. ซึ่งปกติแล้วราคาปาล์มจะต้องประกาศวันต่อวันเท่านั้น และแม้แต่พาณิชย์เองก็ยังไม่สามารถประกาศราคาล่วงหน้าได้
"เมื่อเดือนธ.ค. 65 มีการใช้น้ำมันไบโอดีเซลสูงขึ้นจากการท่องเที่ยว ขณะที่การบริโภคก็เพิ่มขึ้น โดยใช้ไปกว่า 2 แสนตัน/เดือน จากสต็อกที่ 2.8 แสนตัน/เดือน รวมส่งออกก็ยังเหลืออยู่ ซึ่งควรสร้างราคาได้ดีกว่านี้ แต่ทำไมราคาสวนทางลงไปแตะที่ 4.00 บาท/กก. รอดูว่าภาครัฐจะดำเนินการจัดการอย่างไร ที่มีการรวมหัวหยุดพร้อมกัน หรือจะเอาเหตุผลมาอ้างว่าปาล์มร้อนหรือไม่ ก่อนหน้านี้เคยมีช่วงที่ปาล์มทลายออกเยอะๆ เกือบ 2 ล้านตัน ยังไม่ผิดคิวขนาดนี้ ไม่มีปัญหาเรื่องเกษตรกรไม่มีที่ขาย แต่ตอนนี้แค่ล้านตันต้นๆ แต่ผิดคิว โรงงานปิดพร้อมกันเนื่องจากปัญหาอะไรรัฐต้องตอบให้ได้" นายมนัส กล่าว
นายมนัส กล่าวว่า โรงงานกดดันเรื่องการตรวจสอบเปอร์เซ็นต์น้ำมัน นี่เป็นเรื่องที่เกษตรกรกังวลว่า คนที่เดือดร้อนที่สุดคือเกษตรกร เนื่องจากเป็นการสร้างกระบวนการกดราคาเกษตรกร และภาครัฐก็จะไม่กล้าเข้ามายุ่ง ซึ่งไม่น่าจะเป็นไปได้ที่ราคาปาล์มน้ำมันจะเหลือ 4.00 บาท/กิโลกรัม ซ้ำร้ายบางโรงงานยังมีการประกาศราคาปาล์มล่วงหน้า
สำหรับวันนี้แกนนำเกษตรกรจังหวัดกระบี่ ได้นำเกษตรกรชาวสวนปาล์มไปพบกับผู้ว่าราชการจังหวัดกระบี่ เพื่อปรึกษาหารือปัญหาเรื่องที่โรงงานรับซื้อปาล์มน้ำมัน ใน จ.กระบี่ ปิดรับซื้อปาล์ม โดยจะมีการหารือว่า จะเป็นไปได้หรือไม่ที่จะของบกลางของจังหวัด เพื่อนำมาจัดรถ 10 ล้อ ส่งปาล์มไปยังจุดรับซื้อจังหวัดอื่นๆ ที่ไม่มีปัญหาเรื่องนี้ เช่น จ.ชุมพร
ส่วนในวันพรุ่งนี้ จะมีการประชุมคณะอนุกรรมการบริหารและกำกับดูแลมาตรการปรับสมดุลน้ำมันปาล์มในประเทศ กรมการค้าภายใน กระทรวงพาณิชย์ ซึ่งน่าจะมีความชัดเจนมากขึ้นว่า สาเหตุของเหตุการณ์นี้มาจากอะไร และจะมีทางออกอย่างไร
อย่างไรก็ดี มองว่าถ้าสถานการณ์ยังคงยืดเยื้อไปมากกว่านี้ คณะกรรมการนโยบายปาล์มน้ำมันแห่งชาติ (กนป.) หรือนายกรัฐมนตรีต้องลงมาดูเอง เนื่องจากถ้าปัญหายืดเยื้อ จะเป็นการสร้างปัญหาต่อเนื่องให้เกษตรกร เนื่องจากผลปาล์มสุกแล้วต้องตัดขาย
ขณะที่แนวโน้มราคาปาล์มน้ำมันปี 66 นายมนัส คาดว่า จะเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 5.50-6.00 บาท/กก. จากปี 65 ราคาเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 7.00 บาท/กก. เนื่องจากปีที่แล้วทั่วโลกประสบวิกฤติ ทั้งสงครามรัสเซีย-ยูเครน และโควิด-19 แพร่ระบาดส่งผลให้พืชน้ำมันชนิดอื่นได้รับผลกระทบ เช่น ข้าวโพด ถั่วเหลือง เป็นต้น
"ปีนี้ทั้งปีราคาดีแน่นอน ต้องยืนอยู่ที่ 5.00 บาท/กก.ขึ้นไปได้ เพิ่มขึ้นตามภาวะเศรษฐกิจและความต้องการที่มากขึ้น ปีนี้ทั้งปีราคาน่าจะดี ถ้ากลุ่มโรงงานและลานเท ไม่อยากได้กำไรเกินควร และนำปรากฏการณ์เข้ามากดราคา ซึ่งกระทรวงพาณิชย์ต้องมีความเข้มแข็งและดำเนินการเด็ดขาด" นายมนัส กล่าว
ด้านนายอุดม ศรีสมทรง รองอธิบดีกรมการค้าภายใน กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า ตามที่มีกระแสข่าวเกี่ยวกับการหยุดรับซื้อผลปาล์มน้ำมันของผู้ประกอบการลานเทปาล์มน้ำมันในพื้นที่จังหวัดตรัง และแหล่งผลิตภาคใต้ กรมการค้าภายใน ได้ประสานสำนักงานพาณิชย์จังหวัดเร่งตรวจสอบข้อเท็จจริงทันที
จากการลงพื้นที่ตรวจสอบติดตามสถานการณ์ พบว่า โรงงานสกัดฯ ยังเปิดรับซื้อตามปกติ แต่เนื่องจากช่วงเทศกาลปีใหม่ลานเทและโรงงานสกัดน้ำมันปาล์มส่วนใหญ่ปิดรับซื้อ ตั้งแต่วันที่ 25 ธ.ค. 65 และเริ่มเปิดรับซื้อในวันที่ 2 ม.ค. 66 เกษตรกรที่มีรอบเก็บเกี่ยวในช่วงปีใหม่และมีผลปาล์มสุกเต็มที่ ต้องเร่งเก็บเกี่ยวพร้อมๆ กัน
ทั้งนี้ ส่งผลให้ปริมาณผลปาล์มที่เข้าสู่ตลาดมากกว่าปกติ เกินกำลังการผลิตของโรงงานฯ ทำให้บางรายต้องเร่งเคลียร์ผลผลิตปาล์มน้ำมันที่มีอยู่ก่อน และรถบรรทุกต้องรอคิวนานกว่าปกติ คาดว่าสัปดาห์หน้าสถานการณ์น่าจะคลี่คลาย เนื่องจากโรงงานสกัดที่หยุดยาวตั้งแต่ก่อนปีใหม่ จะกลับมาเปิดรับซื้อตามปกติ
สำหรับแนวโน้มสถานการณ์คาดว่าหลังจากวันที่ 15 ม.ค. 66 ปริมาณผลปาล์มที่เข้าโรงงานจะเริ่มลดลง ประกอบกับความต้องการตลาดจะเพิ่มขึ้น จากปริมาณนักท่องเที่ยวที่เริ่มเดินทางมายังประเทศไทยมากขึ้นหลังประเทศจีนเปิดประเทศ รวมทั้งความต้องการใช้ที่จะสูงขึ้นในช่วงเทศกาลตรุษจีน ซึ่งจะส่งผลให้ราคาปาล์มน้ำมันและน้ำมันปาล์มปรับสูงขึ้นในระยะต่อไป
นายอุดม กล่าวว่า กรมการค้าภายในและสำนักงานพาณิชย์จังหวัด จะจัดส่งเจ้าหน้าที่ออกตรวจสอบติดตามสถานการณ์อย่างต่อเนื่อง รวมถึงได้กำชับให้ผู้ประกอบการปฏิบัติตามกฎหมาย และให้ปิดป้ายแสดงราคาให้ชัดเจนและเปิดเผย
อย่างไรก็ดี หากพบพฤติกรรมอันถือว่าเป็นการฉวยโอกาสกดราคารับซื้อผลผลิตจากเกษตรกรโดยไม่เป็นธรรม หรือทำให้เกิดความปั่นป่วนของตลาด จะดำเนินการตามกฎหมายทันที ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ มาตรา 29 มีโทษสูงสุด จำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือปรับไม่เกิน 140,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
น.ส.สุภากิตติ์ เกลี้ยงสงค์ พาณิชย์จังหวัดตรัง ได้ลงพื้นที่ติดตามการซื้อขายผลปาล์มน้ำมัน ณ ลานเทรับซื้อและโรงงานสกัดน้ำมันปาล์ม เมื่อวันที่ 10 ม.ค. ที่ผ่านมา เนื่องจากตั้งแต่เริ่มเปิดโรงงานหลังปีใหม่เป็นต้นมา มีปริมาณปาล์มเข้าสู่โรงงานและลานเทจำนวนมาก ลานเทบางแห่งมีปริมาณผลปาล์มสะสมมาก จึงชะลอการรับซื้อเพื่อระบายผลปาล์มที่ตกค้างอยู่
ในส่วนของโรงงานสกัด ยังเปิดรับซื้อทุกโรงงาน แต่ปริมาณผลปาล์มที่ตกค้างหน้าโรงงานมีมากเกินกำลังการผลิตของแต่ละวัน รถบรรทุกต้องรอคิวลงผลปาล์ม ทั้งนี้ คาดว่ากลางเดือนม.ค. 66 ไปแล้ว ปริมาณผลผลิตจะเข้าสู่โรงงานลดลง สถานการณ์รถบรรทุกติดคิวจะคลี่คลาย ระยะนี้จึงขอให้เกษตรกรชะลอการตัดปาล์มไปก่อน