"การลงทุนมีความเสี่ยง ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูลก่อนตัดสินใจลงทุน" คือคำเตือนคลาสสิกที่ทุกคนคุ้นเคย
แต่จะมีอะไรดีไปกว่าการมี "เครื่องมือ" ที่คอยส่งสัญญาณเตือนอย่างเจาะจงเมื่อหุ้นรายตัวที่คุณสนใจกำลังเผชิญความเสี่ยงที่ผิดปกติ นั่นคือบทบาทสำคัญของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยที่ช่วยเตือนผู้ลงทุนด้วยเครื่องมือที่เรียกว่า "ข่าวเตือนผู้ลงทุนศึกษาข้อมูล" (Market Alerts/Trading Alert List) ซึ่งเราจะเห็นการเตือนในเว็บไซต์ www.set.or.th อยู่บ่อยๆ
Market Alerts เหมือนสัญญาณไฟสีเหลืองบนถนนแห่งการลงทุนที่จะถูกส่งออกมาเมื่อ "ราคา" หรือ "ปริมาณการซื้อขาย" ของหุ้นใดหุ้นหนึ่งมีพฤติกรรม "ผิดไปจากภาวะปกติ" อย่างมีนัยสำคัญ หรือไม่สอดคล้องกับปัจจัยพื้นฐานที่ควรจะเป็น ไม่ว่าจะเป็นราคาที่พุ่งแรงเกินจริง ปริมาณซื้อขายหนาแน่นผิดปกติโดยไม่มีข่าวรองรับ
หรือแม้กระทั่งเมื่อมีเหตุการณ์สำคัญที่ผู้ลงทุนจำเป็นต้องศึกษาข้อมูลอย่างรอบคอบก่อนตัดสินใจซื้อขายหุ้นนั้น ๆ โดยเฉพาะ
การป้องกันความเสี่ยง และพฤติกรรมการเก็งกำไรที่ผิดปกติ เพื่อเตือนให้ผู้ลงทุนให้ "รู้ตัว" ว่าหุ้นตัวนี้มีความเสี่ยงสูงกว่าปกติ ไม่ใช่เพื่อ "ขัดขวาง" แต่เพื่อ "ป้องกัน" ความเสียหายร้ายแรงจากการไล่ราคาตามกระแสที่ไร้เหตุผล หรือการตกเป็นเหยื่อของการปั่นหุ้นที่ปราศจากปัจจัยพื้นฐานรองรับ เพื่อเพิ่มความระมัดระวัง ไม่หลงไปกับกระแสที่อาจนำไปสู่การขาดทุน
เมื่อเห็นข่าวเตือนนี้ มันคือสัญญาณที่ส่งตรงถึงเราว่า "หยุดคิดสักนิด" เป็นเหมือนแรงผลักดันให้กลับไปค้นคว้า ทำความเข้าใจงบการเงิน ข่าวสาร หรือเหตุการณ์สำคัญของบริษัทนั้น ๆ อีกครั้ง ก่อนที่จะกดปุ่ม "ซื้อ" หรือ "ขาย" การเตือนนี้จะเจาะจงไปที่หุ้นรายตัวที่มีความเสี่ยงเป็นพิเศษในขณะนั้น ไม่ใช่คำเตือนทั่วไป
ข่าวเตือนที่ออกโดยตลาดหลักทรัพย์ฯ ไม่เพียงแต่เป็นสัญญาณการดึงสติ แต่ยังกดดันให้บริษัทจดทะเบียนที่เป็นข่าวต้องชี้แจงข้อมูลที่ชัดเจนและครบถ้วนมากขึ้น เมื่อมีการออกข่าวเตือนมักจะมาคู่กับการ "ขอให้บริษัทชี้แจงข้อมูล" หรือ "การออกข่าวเพิ่มเติม" เพื่อให้ผู้ลงทุนมีข้อมูลเพียงพอในการตัดสินใจ นี่คือ กลไกที่ช่วยรักษาความโปร่งใส และลดโอกาสที่รายย่อยจะเป็น "เหยื่อ" ของข้อมูลที่ไม่เท่าเทียม หรือข้อมูลลวงที่เกิดจากข่าวลือ
ที่สำคัญ Market Alerts ยังทำหน้าที่เป็นเครื่องมือสำคัญในการรักษา "ความเท่าเทียม" ในการรับรู้ข้อมูล ตลาดหลักทรัพย์ฯ มีหน้าที่ดูแลให้ระบบซื้อขาย "โปร่งใส เป็นธรรม" โดยเตือนก่อนจะเกิดปัญหาเพื่อให้ทุกคนไม่ว่าจะเป็นรายย่อย รายใหญ่ หรือนักลงทุนสถาบัน รับรู้ข้อมูลความเสี่ยงไปพร้อมกัน ไม่ใช่มีแต่คนวงในที่รู้ว่าหุ้นมีปัญหา นี่คือความ "แฟร์" ที่ตลาดหลักทรัพย์ฯ มุ่งมั่นสร้างให้เกิดขึ้นในตลาดทุนไทย
สิ่งแรกที่เราควรทำคือ ตั้งสติ ให้ฉุกคิดอย่างรอบคอบ สำหรับผู้ลงทุนที่ยังไม่มีหุ้นตัวนั้น ข่าวเตือนจะช่วยเบรกอารมณ์ และช่วยป้องกันไม่ให้คุณกระโดดเข้าไปในจังหวะที่ความเสี่ยงสูงเกินไป ให้เรามีเวลาไปศึกษาข้อมูลพื้นฐาน หรือเหตุผลที่ทำให้เกิดสัญญาณเตือน
ส่วนกรณี ผู้ลงทุนที่ถือหุ้นตัวนั้นอยู่แล้ว ข่าวเตือนนี้เป็นโอกาสดีที่จะกลับมาทบทวนสถานะการลงทุนของเราช่วยให้ประเมินสถานการณ์ ปรับพอร์ต ลดความเสี่ยง หรือแม้กระทั่งตัดสินใจขายออกบางส่วน ก่อนที่สถานการณ์จะเลวร้ายลง
นอกจากนี้ Market Alerts ยังเป็นตัวบ่งชี้ถึงสัญญาณปัญหาเชิงพื้นฐาน เช่น บริษัทล่าช้าในการส่งงบการเงิน, งบการเงินมีข้อสังเกตของผู้สอบบัญชี, การไม่ส่งงบการเงิน หรือส่งไม่ทัน แต่หุ้นยังมีสภาพคล่องการซื้อขายที่ผิดปกติ หรือราคาหุ้นวิ่งแรงโดยไม่มีข่าวรองรับ ถ้าผู้ลงทุนเรียนรู้ที่จะเชื่อมโยงข่าวเตือนนี้เข้ากับเครื่องหมายต่าง ๆ ที่ตลาดหลักทรัพย์ฯ ใช้ เช่น เครื่องหมาย C (Caution) หรือความเสี่ยงอื่น ๆ ที่ปรากฏในงบการเงิน ก็จะสามารถ "ต่อจิ๊กซอว์" ภาพความเสี่ยงของหุ้นตัวนั้นได้อย่างสมบูรณ์
Market Alerts เสมือนเรดาร์ที่คอยส่งสัญญาณเตือนภัยล่วงหน้า คอยเตือนเราไม่ให้ซื้อเพราะอารมณ์ และคอยเตือนให้หูตาไว เมื่อหุ้นกำลังเสี่ยงกว่าปกติ ซึ่งมันสามารถลดความเสี่ยงของพอร์ตลงทุนได้มหาศาล และทำให้การลงทุน "ปลอดภัยขึ้น "อย่างเห็นได้ชัด
ธิติ ภัทรยลรดี