ทริสเรทติ้งคงอันดับเครดิตองค์กรและหุ้นกู้ไม่ด้อยสิทธิ ไม่มีหลักประกันของ EDL-Generation Public Company (EDL-Gen) ที่ระดับ “BBB+" พร้อมทั้งปรับแนวโน้มอันดับเครดิตของบริษัทเป็น "Negative" หรือ "ลบ" จาก "Stable" หรือ "คงที่" ด้วย
การปรับลดแนวโน้มอันดับเครดิตดังกล่าวสะท้อนถึงความสัมพันธ์ระหว่าง EDL-Gen กับ Electricite du Laos (EDL) และรัฐบาลแห่งสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป. ลาว) ซึ่งไม่สามารถแยกออกจากกันได้ นอกจากนี้ การปรับลดแนวโน้มอันดับเครดิตในครั้งนี้ยังเป็นผลจากการที่ทริสเรทติ้งได้ปรับลดแนวโน้มอันดับเครดิตของ สปป. ลาว เป็น "Negative" หรือ "ลบ" จาก "Stable" หรือ "คงที่" ณ วันที่ 12 มิถุนายน 2560 ด้วย ในขณะที่อันดับเครดิตของ สปป. ลาว ยังคงเดิมที่ระดับ "BBB+"
อันดับเครดิตของ EDL-Gen ที่ระดับ "BBB+" สะท้อนถึงความน่าเชื่อถือของ EDL ซึ่งเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่และผู้รับซื้อไฟฟ้าเพียงรายเดียวของบริษัท โดย EDL เป็นรัฐวิสาหกิจที่ดูแลกิจการไฟฟ้าทั้งหมดของ สปป. ลาว ซึ่งสถานะความน่าเชื่อถือได้รับแรงหนุนจากอันดับเครดิตของ สปป. ลาว ที่ได้รับอันดับเครดิตระดับ "BBB+" จากทริสเรทติ้ง
นอกจากนี้ อันดับเครดิตของ EDL-Gen ยังขึ้นอยู่กับสถานะทางธุรกิจที่แข็งแกร่งของบริษัทในอุตสาหกรรมผลิตไฟฟ้าใน สปป. ลาวและความเหมาะสมของโครงสร้างทางการเงินสำหรับรองรับแผนการเติบโตทางธุรกิจของบริษัทด้วย อย่างไรก็ตาม อันดับเครดิตถูกลดทอนบางส่วนจากความเสี่ยงด้านอันดับเครดิตของ สปป. ลาว และความต้องการเงินลงทุนในระดับสูงของ EDL เพื่อใช้ในการขยายโครงข่ายสายส่งไฟฟ้า รวมทั้งอัตราส่วนเงินกู้รวมต่อโครงสร้างเงินทุนที่คาดว่าจะเพิ่มสูงขึ้นจากแผนการลงทุนของบริษัท และความเสี่ยงของธุรกิจผลิตไฟฟ้าพลังน้ำใน สปป. ลาว ด้วยเช่นกัน
EDL-Gen ก่อตั้งในปี 2553 และจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ สปป. ลาว ในปี 2554 โดยเป็นส่วนหนึ่งของการปฏิรูปโครงสร้างอุตสาหกรรมไฟฟ้าของ สปป. ลาว ทั้งนี้ EDL-Gen เป็นผู้รับโอนซื้อโรงไฟฟ้าทั้งที่มีอยู่ในปัจจุบันและในอนาคตจาก EDL มาดำเนินการ ก่อนการจัดตั้ง EDL-Gen นั้น EDL เป็นรัฐวิสาหกิจที่ทำหน้าที่เป็นทั้งผู้ผลิตไฟฟ้า ผู้บริหารสายส่งไฟฟ้า และผู้จำหน่ายไฟฟ้าเพียงรายเดียวใน สปป. ลาว นอกจากนี้ EDL ยังถือหุ้นในบริษัทผู้ผลิตไฟฟ้าอิสระ (Independent Power Producers – IPPs) บางรายใน สปป. ลาวด้วย หลังจากการโอนกิจการผลิตไฟฟ้าให้ EDL-Gen แล้ว EDL ยังคงทำหน้าที่เป็นผู้รับซื้อไฟฟ้าเพียงรายเดียวและเป็นเจ้าของโครงข่ายสายส่งไฟฟ้าเกือบทั้งหมดใน สปป. ลาว
ณ เดือนเมษายน 2560 EDL ถือหุ้น 75% ใน EDL-Gen โดย EDL-Gen เป็นเจ้าของและดำเนินงานบริหารโรงไฟฟ้าพลังน้ำที่พัฒนาโดย EDL และลงทุนในหุ้นของ IPPs ที่เดิมถือหุ้นโดย EDL ทั้งนี้ โรงไฟฟ้าแต่ละแห่งของ EDL-Gen ดำเนินการภายใต้สัญญาซื้อขายไฟฟ้าและสัญญาสัมปทานระยะเวลา 30 ปี ณ เดือนมีนาคม 2560 EDL-Gen มีกำลังผลิตไฟฟ้ารวมอยู่ที่ 1,131 เมกะวัตต์ ซึ่งแบ่งออกเป็น 619 เมกะวัตต์ที่ได้จากโรงไฟฟ้าที่บริษัทเป็นเจ้าของ 10 แห่งและอีก 512 เมกะวัตต์จากโรงไฟฟ้า IPPs 5 แห่งที่บริษัทลงทุน
สถานะอันดับเครดิตของ EDL-Gen สะท้อนถึงสถานะความน่าเชื่อถือของ EDL ซึ่งเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่และมีความเกี่ยวข้องทางธุรกิจกับ EDL-Gen อย่างแน่นแฟ้นทั้งในด้านการซื้อไฟฟ้า โอกาสการเติบโตของธุรกิจ รูปแบบสัญญาซื้อขายไฟฟ้าในอนาคต รวมทั้งนโยบายการจ่ายเงินปันผล โดย EDL เป็นผู้รับซื้อไฟฟ้าเพียงรายเดียวของ EDL-Gen และเป็นเจ้าของโครงข่ายสายส่งไฟฟ้าที่เชื่อมต่อกับโรงไฟฟ้าที่ EDL-Gen เป็นเจ้าของทุกแห่งในปัจจุบันและรวมถึงโครงการในอนาคตด้วย
สถานะความน่าเชื่อถือของ EDL ขึ้นอยู่กับแนวโน้มที่มีความเป็นไปได้สูงมากว่ารัฐบาล สปป. ลาว จะให้ความช่วยเหลือแก่ EDL อย่างเต็มที่ในช่วงเวลาที่มีปัญหา ทั้งนี้ เนื่องจากทั้ง EDL และ EDL-Gen ล้วนมีบทบาทที่สำคัญต่อแผนพัฒนาระบบไฟฟ้าของ สปป. ลาว และอุตสาหกรรมไฟฟ้าก็มีความสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของ สปป. ลาว ด้วยเช่นกัน โดย EDL เป็นรัฐวิสาหกิจและมีกระทรวงการเงินของ สปป. ลาวเป็นผู้ถือหุ้นเพียงรายเดียว
อันดับเครดิตของ EDL-Gen ยังสะท้อนถึงความเป็นผู้นำและความสามารถในการแข่งขันที่แข็งแกร่งในอุตสาหกรรมผลิตไฟฟ้าใน สปป. ลาว ด้วย โดยบริษัทเป็นผู้ผลิตไฟฟ้ารายใหญ่อันดับ 2 ซึ่งมีส่วนแบ่งทางการตลาดอยู่ที่ 18% ของกำลังการผลิตรวมของ สปป. ลาว และเป็นผู้ผลิตไฟฟ้ารายใหญ่ที่สุดสำหรับการผลิตไฟฟ้าเพื่อใช้ภายใน สปป. ลาว ด้วยส่วนแบ่งทางการตลาดที่ 40% นอกจากนี้ การพิจารณาอันดับเครดิตยังคำถึงแนวโน้มการขยายกำลังการผลิตไฟฟ้าของ EDL-Gen จากขนาด 1,131 เมกะวัตต์ในปัจจุบันเป็นขนาด 2,439 เมกะวัตต์ภายในปี 2566 ด้วย
ในช่วงต้นปี 2559 EDL-Gen ได้ซื้อโรงไฟฟ้าใหม่ 3 แห่งจาก EDL ด้วยกำลังการผลิตรวม 232 เมกะวัตต์ ทำให้บริษัทสามารถขายไฟฟ้าให้แก่ EDL เพิ่มขึ้น 32% เป็นจำนวน 2,598 กิกะวัตต์-ชั่วโมง (ล้านหน่วย) ได้ในปี 2559 ซึ่งไฟฟ้าจำนวน 710 ล้านหน่วยมาจากโรงไฟฟ้าใหม่ทั้ง 3 แห่ง ในส่วนของโรงไฟฟ้าเดิมทั้ง 7 แห่งนั้นจำหน่ายไฟฟ้าลดลง 4% ในปี 2559 เนื่องจากปริมาณน้ำฝนและปริมาณน้ำไหลเข้าอ่างเก็บน้ำที่ลดลง รวมถึงโรงไฟฟ้า Nam Mang 3 มีการหยุดซ่อมบำรุงใหญ่ตามแผนเป็นเวลา 2 เดือน สำหรับไตรมาสที่ 1 ของปี 2560 บริษัทจำหน่ายไฟฟ้าจำนวน 517 ล้านหน่วยซึ่งใกล้เคียงกับจำนวน 520 ล้านหน่วยที่ขายได้ในไตรมาสที่ 1 ของปี 2559
EDL-Gen มีสถานะทางการเงินที่ค่อนข้างแข็งแกร่ง โดยบริษัทสามารถปรับเพิ่มราคาค่าขายไฟฟ้าได้ 1% ต่อปีตามสัญญาซื้อขายไฟฟ้าที่มีกับ EDL ในปี 2559 บริษัทมีรายได้เพิ่มขึ้น 46% เป็น 1.2 ล้านล้านกีบ (ประมาณ 4,900 ล้านบาท) ซึ่งสะท้อนถึงปริมาณไฟฟ้าที่เพิ่มขึ้นและราคาขายไฟฟ้าที่สูงขึ้นจากโรงไฟฟ้าใหม่ทั้ง 3 แห่ง อัตราส่วนกำไรจากการดำเนินงาน (อัตราส่วนกำไรจากการดำเนินงานก่อนค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจำหน่ายต่อรายได้) เพิ่มขึ้นเป็น 86.7% ในช่วงไตรมาสที่ 1 ของปี 2560 จากประมาณ 80% ในปี 2558 เนื่องจากบริษัทมีความได้เปรียบจากการประหยัดจากขนาด (Economies of Scale) จากปริมาณไฟฟ้าที่ผลิตเพิ่มขึ้นในโรงไฟฟ้าแห่งใหม่และค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับการบริหารที่ลดลง การซื้อโรงไฟฟ้าใหม่ในปี 2559 และการเตรียมเงินล่วงหน้าสำหรับลงทุนตามแผนเป็นผลให้บริษัทมีเงินกู้รวมเพิ่มขึ้นจาก 2.4 ล้านล้านกีบ (ประมาณ 9,900 ล้านบาท) ในปี 2558 เป็น 9 ล้านล้านกีบ (ประมาณ 36,000 ล้านบาท) ณ สิ้นเดือนมีนาคม 2560 บริษัทมีอัตราส่วนเงินกู้รวมต่อโครงสร้างเงินทุนสูงขึ้นโดยอยู่ในระดับ 50% ณ สิ้นเดือนมีนาคม 2560
ในระหว่างปี 2560-2564 ประมาณการพื้นฐานของทริสเรทติ้งคาดว่า EDL-Gen จะมีรายได้เติบโตเฉลี่ยที่ 14% ต่อปีจากการขยายธุรกิจ โดยคาดว่าบริษัทจะมีอัตราส่วนกำไรจากการดำเนินงานอยู่ในระดับ 80% สำหรับแผนการลงทุนของบริษัทนั้นคาดว่าบริษัทจะมีค่าใช้จ่ายฝ่ายทุนซึ่งรวมเงินลงทุนในการซื้อหุ้นในโครงการ IPPs จาก EDL แล้วรวมอยู่ที่ประมาณ 14 ล้านล้านกีบ (ประมาณ 56,000 ล้านบาท) ในช่วงปี 2560-2564 ซึ่งได้รวมการลงทุนในโครงการ IPPs ทียังไม่มีผลผูกผันจำนวน 3.2 ล้านล้านกีบ (ประมาณ 13,000 ล้านบาท) ทริสเรทติ้งมองว่าบริษัทยังมีความสามารถในการก่อหนี้เพิ่มเพื่อสนับสนุนแผนการลงทุนของบริษัท อย่างไรก็ตาม จำนวนเงินลงทุนในระดับสูงจะทำให้บริษัทมีภาระหนี้ที่สูงขึ้น โดยอัตราส่วนเงินกู้รวมต่อโครงสร้างเงินทุนของบริษัทคาดว่าจะเพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ระดับ 60%-65% ในช่วง 5 ปีข้างหน้า
สภาพคล่องของ EDL-Gen คาดว่าจะอยู่ในระดับปานกลาง ในขณะที่อัตราส่วนสภาพคล่องนั้นคาดว่าจะอยู่ในระดับที่น่าพอใจ อย่างไรก็ตาม สถานะอันดับเครดิตของบริษัทลดทอนลงไปบางส่วนจากความไม่สอดคล้องกันของสกุลเงินที่เป็นรายรับกับสกุลเงินที่ใช้ชำระหนี้ ทั้งนี้ อัตราส่วนเงินทุนจากการดำเนินงานต่อเงินกู้รวมเฉลี่ยของบริษัทคาดว่าจะอยู่ที่ประมาณ 8% โดยเฉลี่ย และอัตราส่วนกำไรก่อนค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจำหน่ายต่อดอกเบี้ยจ่ายคาดว่าจะอยู่สูงกว่า 2 เท่าในช่วง 5 ปีข้างหน้า
แนวโน้มอันดับเครดิต “Negative" หรือ “ลบ" สะท้อนถึงแนวโน้มอันดับเครดิตของ สปป. ลาว โดยทริสเรทติ้งคาดว่าโครงสร้างธุรกิจและความสัมพันธ์ระหว่าง EDL และ EDL-Gen จะไม่เปลี่ยนแปลงไปจากปัจจุบัน นอกจากนี้ EDL-Gen น่าจะสามารถขยายธุรกิจได้ตามแผนและสามารถสร้างกระแสเงินสดได้อย่างแข็งแกร่งโดยที่ EDL จะยังคงเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ของ EDL-Gen และ EDL จะยังคงได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาล สปป. ลาว ต่อไป
การปรับแนวโน้มอันดับเครดิตของบริษัทกลับมาเป็น "Stable" หรือ "คงที่" นั้นขึ้นอยู่กับแนวโน้มอันดับเครดิตของ สปป. ลาว เป็นสำคัญ ปัจจัยที่มีผลในเชิงลบต่ออันดับเครดิตของบริษัทคือการปรับลดอันดับเครดิตของรัฐบาล สปป. ลาว หรือบริษัทมีการลงทุนขนาดใหญ่ที่เป็นเหตุทำให้อัตราส่วนเงินกู้รวมต่อโครงสร้างเงินทุนของบริษัทอยู่ในระดับเกินกว่า 65% อย่างต่อเนื่อง