ชวนถอดรหัสแนวคิดเรื่องการเงิน จาก 'Money for Teen' เพราะเรื่องเงินเรียนรู้ได้ตั้งแต่ 'วัยทีน'

'The Money Coach' นำโดย คุณจักรพงษ์ เมษพันธุ์ ร่วมกับ Sea (ประเทศไทย) ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตแพลตฟอร์มชั้นนำ ได้แก่ Garena, Shopee และ Monee เปิดตัวหลักสูตรออนไลน์ "Money for Teen เรื่องเงินเรียนรู้ได้ตั้งแต่วัยรุ่น" ที่ออกแบบมาเพื่อเสริมสร้างทักษะความรู้ทางการเงินให้กับเยาวชนไทย เพราะการเงินไม่ใช่แค่เรื่องของผู้ใหญ่ และไม่ได้จำกัดอยู่เพียงตัวเลขหรือการทำบัญชี แต่คือทักษะชีวิตที่สำคัญที่ควรได้รับการปลูกฝังตั้งแต่วัยเยาว์

หลักสูตรนี้ใช้กระบวนการเรียนรู้แบบ '3C' ซึ่งเริ่มจากกรณีศึกษา (Case) นำไปสู่การเรียนรู้ในเนื้อหาหลัก (Content) และจบด้วยกิจกรรมหรือแบบทดสอบ (Challenge) ด้วยกระบวนการเรียนรู้ที่เข้าใจง่าย ผู้เรียนสามารถสามารถเชื่อมโยงเนื้อหากับประสบการณ์ในชีวิตจริง พร้อมพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์และการตัดสินใจไปพร้อมกัน

นอกจากนี้ผู้เรียนจะได้รับเกียรติบัตรหลังเรียนจบและผ่านบททดสอบหลังเรียน โดยหลักสูตรดังกล่าวได้รับการเปิดตัวอย่างเป็นทางการเมื่อเร็ว ๆ นี้

ภายในงานแถลงข่าวเปิดตัวหลักสูตรมีการจัดเวทีเสวนาภายใต้หัวข้อ "การเงินสอนลูกได้ไม่ต้องรอ" โดยมีบุคคลที่น่าสนใจจากหลากหลายวงการมาร่วมแลกเปลี่ยนมุมมองถึงแนวทางการส่งเสริมทักษะความรู้ทางการเงินในครอบครัว และการขยายหลักสูตรเข้าสู่สถานศึกษาทั่วประเทศ ไม่ว่าจะเป็น โค้ชหนุ่ม-คุณจักรพงษ์ เมษพันธุ์ The Money Coach ในฐานะผู้พัฒนาหลักสูตร คุณพุทธวรรณ สุภัทรนันท์ ผู้อำนวยการฝ่ายสื่อสารองค์กร Sea (ประเทศไทย) ดร.เกศทิพย์ ศุภวานิช อธิบดีกรมส่งเสริมการเรียนรู้ (สกร.) และดร.จรูญศรี แจบไธสง รองผู้อำนวยการสำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา (สพฐ.) พร้อมแขกรับเชิญพิเศษอย่าง คุณเบลล์ - ยุภาพร ฤทธิญาณ อินฟลูเอนเซอร์ชื่อดัง คุณแม่น้องชูใจ ที่มาแบ่งปันประสบการณ์การสอนลูกเรื่องการเงินในวัยทีน โดยบทสนทนาจากเวทีเสวนาในครั้งนี้สามารถถอดรหัสแนวคิดการจัดการการเงินสำหรับวัยรุ่นได้ในหลากหลายมิติ

"ออมก่อนใช้" หัวใจของการสอนลูกเรื่องการเงิน

โค้ชหนุ่ม-คุณจักรพงษ์ เมษพันธุ์ ผู้พัฒนาหลักสูตร Money for Teen ได้เผยถึงเทคนิคในการสอนลูกวัยรุ่นให้เข้าใจเรื่องการจัดการเงินอย่างยั่งยืนว่า "ครอบครัวควรเริ่มต้นจากการปลูกฝังพฤติกรรม 'ออมก่อนใช้' ให้กลายเป็นนิสัยตั้งแต่เด็ก และแนวทางหลักที่ควรสอนควบคู่กัน คือ การใช้เงินอย่างรู้คุณค่า รู้จักแยกแยะระหว่าง 'ความจำเป็น' และ 'ความต้องการ' ให้ชัดเจน แล้วลองฝึก การวางแผนก่อนใช้จ่าย โดยให้ลูกจัดทำงบประมาณรายสัปดาห์หรือรายเดือน และทำรายรับรายจ่ายเป็นประจำ เพื่อให้เขาเรียนรู้การติดตามและวางแผนการใช้เงินของตัวเอง และรู้จักสร้าง เป้าหมายทางการเงินที่ชัดเจน รวมทั้งให้ การออมมีวัตถุประสงค์ที่เป็นรูปธรรม เมื่อเด็กมีวินัยในการออมมากพอ ก็สามารถต่อยอดสู่เริ่มศึกษา การลงทุนอย่างเหมาะสม ในขณะเดียวกันพ่อแม่ควรปล่อยให้ลูกได้ตัดสินใจเองว่าจะใช้เงินออมของเขาอย่างไร โดยช่วยให้คำแนะนำแต่ไม่ก้าวก่ายการตัดสินใจ เพื่อให้ลูกได้ฝึกคิดและตัดสินใจด้วยตัวเอง เพราะการเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง คือ บทเรียนทางการเงินที่ดีที่สุด"

"เกมคือเครื่องมือทรงพลัง" เทคนิคการเรียนรู้ด้านการเงินของวัยรุ่น

ด้าน คุณพุทธวรรณ สุภัทรนันท์ ผู้อำนวยการฝ่ายสื่อสารองค์กร Sea (ประเทศไทย) เผยว่า "ในฐานะคุณแม่คนหนึ่ง มองว่าการเรียนรู้เรื่องการเงินไม่ควรเป็นเรื่องที่เคร่งเครียดหรือเข้าใจยาก โดยเฉพาะสำหรับวัยรุ่นที่กำลังก้าวเข้าสู่ช่วงเริ่มต้นของการใช้ชีวิตอย่างมีอิสระ โดยธรรมชาติของเด็กวัยนี้จะมีความอยากได้สิ่งของต่าง ๆ มากมาย หน้าที่ของคนเป็นแม่ต้องฝึกให้เขาคิดก่อนตัดสินใจซื้อ แยกให้ออกระหว่าง 'ความยากได้' และ 'ความจำเป็น' หนึ่งในวิธีที่ได้ผลคือการเรียนรู้ผ่าน "เกม" ซึ่งเป็นเครื่องมือทรงพลัง เพราะนอกจากจะสนุกแล้ว ยังเปิดโอกาสให้เด็กได้ฝึกคิด กล้าลองผิดลองถูก และตัดสินใจด้วยตัวเองอย่างสร้างสรรค์ในโลกจำลองที่ปลอดภัย ซึ่งสามารถเป็นพื้นที่แห่งการเรียนรู้โดยไม่ต้องกลัวความผิดพลาด และสามารถกลายเป็นบทเรียนสำคัญในชีวิตจริงได้ ด้วยเหตุนี้ Sea (ประเทศไทย) จึงพัฒนาเครื่องมือการเรียนรู้เชิงสร้างสรรค์อย่างบอร์ดเกมการเงิน 'Wishlist จัดสรรเงิน เติมความฝัน' ซึ่งได้รับความช่วยเหลือจากโค้ชหนุ่มในการร่วมออกแบบเกมขึ้นมาให้มีเนื้อหาเรื่องการเงินส่วนบุคคลที่ครอบคลุม เล่นสนุก เข้าใจง่าย และเชื่อมโยงกับชีวิตจริงมากที่สุด สำหรับการเช้ามาร่วมเป็นพันธมิตรกับ The Money Coach ในครั้งนี้ ก็เพื่อสนับสนุนการกระจายการเข้าถึงหลักสูตร Money for Teen ซึ่งสอดคล้องกับจุดประสงค์ของ Sea (ประเทศไทย) ที่ต้องการส่งเสริมทักษะความรู้ทางการเงินให้กับเด็กไทย ซึ่งจะช่วยวางรากฐานสำคัญให้พวกเขาเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีวินัยทางการเงิน และใช้ชีวิตได้อย่างมั่นคงในอนาคต"

'ครอบครัว' ก้าวแรกในการสร้างพื้นฐานที่มั่นคงทางการเงินของเยาวชน

คุณเบลล์ - ยุภาพร ฤทธิญาณ อินฟลูเอนเซอร์สายครอบครัว และคุณแม่ของน้องชูใจ ในฐานะผู้ปกครอง เผยว่า "การเตรียมความพร้อมให้ลูกก้าวเข้าสู่วัยผู้ใหญ่อย่างมั่นคง ไม่ได้มีแค่เรื่องการเรียน หรือการดูแลสุขภาพกายและใจเท่านั้น แต่หมายรวมถึงการสร้างพื้นฐานการเงินด้วย โดยเบลล์ได้ฝึกให้ชูใจทำรายรับ-รายจ่าย เพื่อให้รู้จักการบริหารการเงินด้วยตนเอง และเมื่อมีรายได้จากการทำงานกับคุณพ่อก็จะให้เก็บเป็นเงินออม ซึ่งการที่ชูใจสามารถหารายได้ด้วยตนเองตั้งแต่เด็กถือเป็นเรื่องดี แต่จะทำอย่างไรให้เขามีสติ มีวินัย และรู้จักออมเงินไว้ใช้ในอนาคต หลักสูตร Money for Teen จึงเป็นเหมือนเพื่อนร่วมทางที่ช่วยให้พ่อแม่อย่างเราสื่อสารกับลูกได้ง่ายขึ้น และทำให้ครอบครัวกลายเป็นพื้นที่ปลอดภัยในการสื่อสารเรื่องการเงิน เพื่อให้ลูกสามารถเติบโตไปเป็นผู้ใหญ่ที่ดูแลตัวเองได้ คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องกลัวว่าเนื้อหาด้านการเงินจะยากเกินไปสำหรับเด็กเลยค่ะ เพราะเนื้อหาในหลักสูตร Money for Teen ถูกทำให้ย่อยง่าย มีแบบฝึกหัดให้ลองฝึกคิดทำตามไปที่ละขั้น ส่วนละครสั้น ๆ ช่วงต้นเนื้อหาแต่ละหัวข้อก็เป็นการหยิบสถานการณ์จริงในชีวิตประจำวันของเด็กวัยรุ่นมาเล่า จึงทำให้เด็ก ๆ สนใจอยากเรียนรู้ต่อได้ดีค่ะ"

"ความรู้ทางการเงิน" ไม่ใช่แค่เรื่องตัวเลข แต่คือทักษะใช้ชีวิตที่ควรเรียนรู้ตั้งแต่วัยรุ่น

ด้าน ดร.เกศทิพย์ ศุภวานิช อธิบดีกรมส่งเสริมการเรียนรู้ (สกร.) เปิดเผยว่า "ทักษะด้านการเงิน" คือความสามารถในการวางแผน คิดเป็น และรับผิดชอบต่อชีวิตตนเองในระยะยาว หลักสูตร Money for Teen จึงเป็นต้นแบบของ 'การเรียนรู้เชิงทักษะชีวิต' ที่ตอบโจทย์สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 โดยเฉพาะ 'ความฉลาดรู้ทางการเงิน' (Financial Literacy) และเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี ในการเปิดโอกาสให้เยาวชนและครอบครัวได้เรียนรู้เรื่องเงินตั้งแต่เนิ่น ๆ ผ่านรูปแบบที่สนุก เข้าใจง่าย และสอดคล้องกับพระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566 ที่เน้นให้ประชาชนทุกช่วงวัยสามารถเข้าถึงการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้อย่างแท้จริง เพราะเมื่อเยาวชนเข้าใจ 'รายรับ-รายจ่าย-การออม-การลงทุน' ตั้งแต่วัยรุ่น จะช่วยให้พวกเขาเติบโตอย่างมั่นใจและมีชีวิตที่มั่นคง ทั้งนี้ สกร. ยังมีแผนขยายหลักสูตรนี้ไปยังศูนย์เรียนรู้ทุกจังหวัด พร้อมกิจกรรมต่าง ๆ อาทิ เครือข่าย 'เยาวชนอาสา รู้การเงิน' การเชื่อมแพลตฟอร์มออนไลน์กับ Money for Teen และการบูรณาการกับโครงการ 'อ่านเพื่อชีวิตที่ดีขึ้น' เพื่อส่งเสริมให้ทั้งเด็กและพ่อแม่ได้เรียนรู้ร่วมกัน อีกทั้งยังเตรียมต่อยอดสู่กลุ่มวัยแรงงาน ผู้สูงวัย และผู้ประกอบอาชีพอิสระ ผ่านหลักสูตร Financial Literacy for All เพื่อวางรากฐานทางการเงินให้กับคนทุกวัยอย่างยั่งยืน"

ความรู้ทางการเงิน ควรบรรจุในหลักสูตรโรงเรียน

ขณะที่ ดร.จรูญศรี แจบไธสง รองผู้อำนวยการสำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กล่าวว่า "หลักสูตร 'Money for Teen' เปรียบได้กับการปลูกต้นกล้าแห่งความรู้ทางการเงินให้กับเยาวชนไทย ช่วยให้เด็ก ๆ เรียนรู้การวางแผน ใช้จ่าย และออมเงินอย่างมีเป้าหมายตั้งแต่วัยรุ่น ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของการใช้ชีวิตอย่างมีวินัยและยั่งยืนในอนาคต สพฐ. เล็งเห็นศักยภาพของหลักสูตรนี้ จึงเตรียมเปิดโอกาสให้โรงเรียนนำไปบูรณาการกับรายวิชาที่มีอยู่ หรือจัดเป็นกิจกรรมเสริม อาทิ รายวิชาเพิ่มเติม แนะแนว หรือกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ขึ้นอยู่กับบริบทของแต่ละสถานศึกษา โดยเราพร้อมสนับสนุนให้ครูมีเครื่องมือที่ทันสมัย เข้าถึงง่าย และสอดคล้องกับพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนในยุคดิจิทัล เพื่อให้ 'เรื่องเงิน' ไม่ใช่เรื่องไกลตัว และเป็นทักษะชีวิตที่เด็กไทยทุกคนเข้าถึงได้"

เพียงหนึ่งเดือนหลังเปิดให้เยาวชนและผู้สนใจได้ลงทะเบียนและเข้าไปเรียนรู้ได้ฟรีบนเว็บไซต์ของ The Money Coach หลักสูตรออนไลน์ "Money for Teen เรื่องเงินเรียนรู้ได้ตั้งแต่วัยรุ่น" ได้รับการตอบรับอย่างคับคั่งจากเยาวชนไทย โดยมีผู้สมัครเข้าเรียนผ่านเว็บไซต์ www.MoneyCoach.co.th และ www.SeaAcademy.co แล้วกว่า 6,000 คน แสดงให้เห็นถึงความต้องการเรียนรู้เรื่องการเงินในหมู่เยาวชนไทย โดยภายในงานแถลงข่าวเปิดตัวหลักสูตรอย่างเป็นทางการครั้งนี้ มีเยาวชนลงทะเบียนเรียนหลักสูตรดังกล่าวและเรียนจนจบหลักสูตรแล้ว เข้าร่วมกิจกรรมพบปะโค้ชหนุ่มอย่างใกล้ชิด พร้อมร่วมรับฟังแนวคิดการบริหารเงินหลากหลายมิติจากผู้เชี่ยวชาญ ทั้งยังได้ทดลองเล่นบอร์ดเกม "Wishlist จัดสรรเงิน เติมความฝัน" ที่เปิดพื้นที่ให้เด็ก ๆ และครอบครัวได้สัมผัสประสบการณ์การบริหารเงินในรูปแบบเกมที่ สนุกสนาน เข้าใจง่าย และนำไปปรับใช้ได้จริง บรรยากาศภายในงานอบอวลไปด้วยความสนุกและแรงบันดาลใจจากทั้งคุณครู ผู้ปกครอง และเยาวชน ที่ได้ใช้เวลาคุณภาพร่วมกันในการเปิดบทสนทนาเรื่องการเงินอย่างสร้างสรรค์

น้องชูใจ - ณอร ศรีหมอก ซึ่งเป็นเยาวชนอีกคนที่ได้ลองเรียนหลักสูตร Money for Teen แล้ว ยังได้จับมือแม่เบลล์- ยุภาพร ฤทธิญาณ มาทดลองเล่นบอร์ดเกมการเงิน Wishlist ภายในงานเปิดตัวหลักสูตร Money for Teen โดยน้องชูใจกล่าวว่า "หลังจากเรียนหลักสูตร Money for Teen หนูเข้าใจเรื่องการออมและการบริหารจัดการเงินมากขึ้น และมั่นใจมากขึ้นว่าจะวางแผนทางการเงินได้ถูกต้องเมื่อหนูเติบโตเป็นผู้ใหญ่ วันนี้ได้มากทดลองเล่นบอร์ดเกม Wishlist ด้วย รู้สึกสนุกมากค่ะ แถมยังได้เรียนรู้เทคนิคการออมอย่างเป็นระบบ ที่สามารถนำไปปรับใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน เพื่อให้บรรลุตามเป้าหมายทางการเงินที่วางไว้ได้"

หลักสูตร "Money for Teen เรื่องเงินเรียนรู้ได้ตั้งแต่วัยรุ่น" ออกแบบโดย คุณจักรพงษ์ เมษพันธุ์ (The Money Coach) มีเนื้อหาครอบคลุม 8 หัวข้อ ตั้งแต่การปรับมุมคิดเรื่องเงิน การใช้จ่ายอย่างมีสติ การวางแผนงบประมาณส่วนตัว การหารายได้ด้วยตนเอง การเก็บออมอย่างฉลาด เริ่มต้นลงทุนง่าย ๆ รู้เท่าทันภัยทางการเงิน และการตั้งเป้าหมายและพิชิตความฝันเรื่องการเงินส่วนบุคคลไม่ใช่เรื่องไกลตัว และไม่จำเป็นต้องรอให้โตเป็นผู้ใหญ่จึงจะเริ่มเรียนรู้ได้ หลักสูตร Money for Teen จึงเป็นจุดเริ่มต้นในการปลูกฝังทักษะทางการเงินอย่างสร้างสรรค์ตั้งแต่วัยรุ่น และเปิดโอกาสให้ทั้งเด็กและผู้ปกครองเรียนรู้ร่วมกัน เพราะเมื่อเด็กมีทักษะทางการเงินที่ดี พวกเขาก็จะมีเครื่องมือในการใช้ชีวิตอย่างมั่นคงและมีความสุขในอนาคต สำหรับผู้ที่สนใจสามารถสมัครเรียนได้ที่เว็บไซต์ www.Moneycoach.co.th และ www.SeaAcademy.co โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย