ปั๊มน้ำไม่ตัด เกิดจากอะไร? สาเหตุที่พบบ่อยและวิธีแก้ไขเบื้องต้น

อาการ "ปั๊มน้ำไม่ตัด" เป็นปัญหาที่หลายบ้านพบเป็นประจำ ไม่ว่าจะเป็นปี๊มน้ำแบบอัตโนมัติ ปั๊มน้ำบ้าน ปั๊มน้ำถังพัก หรือปั๊มน้ำแรงดันคงที่ ซึ่งหากปล่อยไว้นานอาจทำให้ปั๊มทำงานหนักจนพังเร็ว กินไฟ หรือเกิดความร้อนสะสมได้ บทความนี้จะพาไปดูสาเหตุที่พบได้บ่อย พร้อมวิธีแก้ไขเบื้องต้นที่เจ้าของบ้านสามารถตรวจสอบเองได้

1. มีน้ำรั่วในระบบท่อ

สาเหตุอันดับหนึ่งของปั๊มน้ำไม่ตัดคือมีน้ำรั่ว ทำให้แรงดันในระบบลดลง ปั๊มจึงทำงานตลอดเวลาอาการที่สังเกตได้:

• ใช้น้ำปกติ แต่ปั๊มทำงานไม่หยุด
• ได้ยินเสียงไหลของน้ำแม้ปิดก๊อกหมดแล้ว

วิธีแก้ไข

• ตรวจจุดต่อท่อ โถสุขภัณฑ์ ชักโครก หรือสายฉีดชำระ
• ตรวจรอยซึมตามวาล์วและข้อต่อ
• หากหาไม่เจอ อาจต้องให้ช่างตรวจระบบท่อทั้งบ้าน

2. ถังแรงดัน (Pressure Tank) เสียหรือแรงดันไม่พอ

หากเป็นปั๊มน้ำแบบถังความดัน เมื่อแรงดันในถังไม่พอหรือแผ่นไดอะแฟรมเสื่อม ปั๊มจะตัดไม่ค่อยได้สังเกตได้จาก:

• ปั๊มทำงานถี่ผิดปกติ
• เปิดน้ำแป๊บเดียวปั๊มติดทันที

วิธีแก้ไข

• ตรวจลมในถังแรงดัน เติมลมตามสเปก (ส่วนใหญ่ 20-30 psi)
• หากแผ่นยางเสื่อม ต้องเปลี่ยนใหม่หรือเปลี่ยนทั้งถัง

3. สวิตช์แรงดัน (Pressure Switch) มีปัญหา

เป็นชิ้นส่วนที่สั่งให้ปั๊มเปิด-ปิด หากชิ้นส่วนภายในเสื่อม ปั๊มจะทำงานต่อเนื่องสาเหตุที่พบบ่อย:

• หน้าสัมผัสไหม้
• สปริงอ่อนหรือเสื่อม

วิธีแก้ไข

• ปรับสปริงแรงดันเล็กน้อย
• หากอาการยังเดิม ควรเปลี่ยนสวิตช์ใหม่

4. แผงวงจร (PCB) ของปั๊มอัตโนมัติเสีย

ปั๊มน้ำรุ่นใหม่หลายรุ่นใช้แผงวงจรควบคุม เช่น ปั๊มแรงดันคงที่ ถ้าแผงควบคุมเสีย ปั๊มอาจไม่ตัดหรือไม่สั่งหยุดเลยวิธีแก้ไข

• รีเซ็ตระบบ
• หากยังไม่หาย ให้ช่างตรวจและเปลี่ยนแผงวงจร

5. วาล์วกันย้อน (Check Valve) มีปัญหา

หากวาล์วกันย้อนปิดไม่สนิท น้ำจะไหลย้อนกลับ ทำให้ปั๊มต้องทำงานตลอดเพื่อรักษาแรงดันอาการที่พบ:

• ปั๊มกระตุก
• ปั๊มทำงานทั้งที่ไม่ได้ใช้น้ำ

วิธีแก้ไข

• ทำความสะอาดหรือเปลี่ยน Check Valve ใหม่

6. มีอากาศเข้าระบบ

ถ้ามีลมในท่อหรือในปั๊ม จะทำให้ปั๊มไม่สามารถสร้างแรงดันได้ ทำให้ไม่ยอมตัดสาเหตุ เช่น:

• น้ำแห้ง
• ท่อทางดูดรั่ว

วิธีแก้ไข

• เติมน้ำเข้าตัวปั๊ม
• ตรวจรอยรั่วทางด้านดูดของปั๊ม
• ขันเข็มหรือรอยต่อให้แน่น

7. ไส้กรองอุดตัน (กรณีมีระบบกรองน้ำก่อนเข้าบ้าน)

ถ้ามีการติดตั้งไส้กรองก่อนเข้าปั๊ม เช่น PP, Carbon แล้วไส้กรองตัน แรงดันน้ำจะตก ปั๊มจึงไม่ตัดวิธีแก้ไข

• เปลี่ยนไส้กรองใหม่
• ตรวจ Flow ว่าน้ำเข้าแรงเพียงพอ

สรุป

อาการปั๊มน้ำไม่ตัดมักเกิดจากแรงดันไม่พอ น้ำรั่ว หรืออุปกรณ์สั่งงานเสีย ซึ่งหลายอย่างสามารถตรวจสอบได้เอง แต่หากปัญหายังไม่หาย ควรให้ช่างผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบเพื่อป้องกันความเสียหายต่อปั๊มและลดค่าใช้จ่ายในระยะยาว