สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน (องค์การมหาชน) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (อว.) เปลี่ยนสถาบันวิจัยเป็นฐานทดลองทางวิทยาศาสตร์ จุดประกายนักเรียนชั้นประถมศึกษาโรงเรียนจิตรลดา ใส่ใจวิทยาศาสตร์ ผ่านกิจกรรม "ค่ายนักวิทยาศาสตร์น้อยท่องแดนซินโครตรอน" จัดเตรียมฐานการทดลองสนุกๆ ครอบคลุมความรู้พื้นฐานทางด้านเคมี ฟิสิกส์ และชีววิทยา พร้อมโชว์แสงสีตระการตาผ่านการทดลองทำปฏิกิริยาเคมีบนเวที Science Show
ดร.ประพงษ์ คล้ายสุบรรณ์ ประธานคณะทำงานจัดกิจกรรมศึกษาเทคโนโลยีแสงซินโครตรอนสำหรับโรงเรียนจิตรลดา และรองผู้อำนวยการพัฒนาเครื่องกำเนิดแสงสยาม 2 สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน เป็นประธานเปิดกิจกรรม "ค่ายนักวิทยาศาสตร์น้อยท่องแดนซินโครตรอน" ให้แก่นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนจิตรลดา จำนวน 80 คน เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม 2568 ณ สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน พร้อมทั้งบรรยายพิเศษเรื่อง "แสงซินโครตรอนลำแสงสุดล้ำ" เพื่อเปิดมุมมองเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ขั้นสูงให้แก่นักเรียนในค่าย
สถาบันฯ ได้จัดฐานการทดลองเพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้แก่นักเรียน ครอบคลุมความรู้วิทยาศาสตร์หลายด้านที่เกี่ยวข้องกับแสงซินโครตรอน ฐานทดลองให้ความรู้ด้านฟิสิกส์ อาทิ "ฐานเสียงแปลงร่างเป็นลาย" สร้างลวดลายเม็ดทรายจากการแทรกสอดของคลื่นที่เดินทางไปกลับบนแผ่นเหล็กที่สั่นสะเทือนจากคลื่นเสียง จนเกิดลวดลายเรขาคณิตที่เรียกว่า Chladni Figures "ฐานเครื่องเปลี่ยนทรงผมสุดแนว" เรียนรู้เรื่องศักย์ไฟฟ้าและไฟฟ้าสถิตจากทรงผมที่เปลี่ยนไปเมื่อสัมผัสเครื่องฟานเดอกราฟฟ์ "ฐานรุ้งกระป๋อง" ทดลองแยกสเปกตรัมแสงด้วยกระป๋องขนม สังเกตแสงรุ้งในกระป๋องเมื่อส่องแสงขาวหรือแสงสีอื่นๆ จากหลอดไฟ LED สีแดง สีเขียว และสีน้ำเงิน ฐานทดลองให้ความรู้ด้านเคมี อาทิ "ฐาน Elsa Trick" เพื่อเรียนรู้การตกผลึกแบบคายความร้อนจากสารละลายอิ่มตัวยิ่งยวด "ฐานถอดรหัสลับ" เพื่อเรียนรู้สารที่เป็นกรด-เบส และสารละลายอินดิเคเตอร์ที่ใช้บอกความเป็นกรด-เบส และฐานทดลองให้ความรู้ด้านชีววิทยา อาทิ "ฐานสิ่งมีชีวิตจิ๋วรอบตัวเรา" ขยายมุมมองโลกสิ่งมีชีวิตจิ๋วด้วยกล้องจุลทรรศน์กำลังขยายสูง นอกจากกิจกรรมฐานการทดลองต่างๆ แล้ว นักเรียนในค่ายยังได้เยี่ยมชมห้องปฏิบัติการแสงสยาม ซึ่งมีทีมนักวิทยาศาสตร์และนักฟิสิกส์เครื่องเร่งอนุภาคนำชม แล้วปิดท้ายด้วยการแสดงโชว์วิทยาศาสตร์แสนสนุก โดยทีมนักวิทยาศาสตร์ของสถาบันฯ ที่แสดงแสงสีสุดตระการตาบนเวทีด้วยการทดลองทำปฏิกิริยาเคมีจากสารเคมีใกล้ตัว
ทั้งนี้ สถาบันฯ และโรงเรียนจิตรลดา ได้ร่วมลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือทางวิชาการ เพื่อพัฒนาการเรียนการสอน การทำวิจัยของครูและโครงงานวิทยาศาสตร์ของนักเรียน โดยใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีซินโครตรอนและสาขาวิชาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งร่วมกันพัฒนาบุคลากรทางด้านวิทยาศาสตร์ให้กับประเทศ และสร้างแรงบันดาลใจเพื่อให้เยาวชนมีเจตนคติที่ดีต่อวิชาชีพด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี พร้อมสนับสนุนทางวิชาการ การฝึกอบรม การจัดกิจกรรม ผลักดันโครงการวิทยาศาสตร์และค่ายวิทยาศาสตร์ และพัฒนาองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งกิจกรรม "ค่ายนักวิทยาศาสตร์น้อยท่องแดนซินโครตรอน" ประจำปี พ.ศ.2568 นี้ จัดขึ้นเป็นครั้งที่ 10