กรุงเทพฯ--9 เม.ย.--สหมงคลฟิล์ม
แม้การแสดงจบ...เขาก็ต้องยังเดินกลับมาเพื่อโค้งรับเสียงปรบมือ: เฉินไค๋เกอ ผู้กำกับรุ่นที่ห้าของจีน กลับมาสู่แวดวงงิ้วอีกครั้งหนึ่ง เพื่ออธิบายถึงสภาพสังคมของประเทศจีน
ในภาพยนตร์เรื่องล่าสุดของเขา Mei Lanfang ผู้กำกับชาวขีน เฉินไค่เกอ ได้เดินทางกลับมาหาหัวข้อของงี้วจีน ที่เขาเคยทำได้อย่างยอดเยี่ยมใน Farewell My Concubine หนังมาสเตอร์พีชปี 1993 ที่สามารถคว้ารางวัลใหญ่จากเทศกาลหนังเมืองคานส์มาได้
Mei Lanfang นำแสดงโดย หลี่หมิง และ จางจื่ออี้ โดยถูกสร้างมาจากชีวิตของ เหมยหลานฟาง นักอุปรากรณ์จีนในประวัติศาสตร์ ซึ่งภาพยนตร์เรื่องนี้ก็ประสบความสำเร็จทั้งรายได้และเสียงวิจารณ์ สำหรับการออกฉายเดือนธันวาคมในประเทศจีนเมื่อปีที่ผ่านมา โดยถูกรับเลือกให้เข้าไปประกวดในเทศกาลหนังที่เบอร์ลิน ที่จัดขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ปี 2009 และยังเป็นหนึ่งในห้าเรื่องที่เข้าชิงรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมจาก Asian Film Awards ที่จะประกาศผลกันในเดือนมีนาคมนี้
Mei Lanfang มีกำหนดลงโรงฉายทั่วเอเชียเดือนเมษายนนี้
ทำไมชาวจีนสมัยใหม่ถึงต้องสนใจในตัวของอุปรากรณ์จีนในช่วงต้นศตวรรษที่ 20
ปีที่ผ่านมาเป็นปีที่เกิดเหตุการณ์ต่างๆมากมายในประเทศจีน พวกเราจัดโอลิมปิคที่ประสบความสำเร็จอย่างงดงาม แต่ในขณะเดียวกัน พวกเราก็ประสบกับภัยพิบัติที่ทำให้ผู้คนต้องสูญเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก ในฐานะที่ผมเป็นคนจีน ผมคิดว่าพวกเราต้องเลือกว่าตัวเองควรเดินหน้าไปยังเส้นทางไหน นี้อาจเป็นเหตุผลว่าทำไมผู้คนจึงหันหลังและสำรวจดูว่า เหมยหลานฟาง และคนอื่นๆได้ทำอะไรให้กับประเทศมาบ้าง เขาเป็นคนแรกที่ทำให้ผู้ชมโลกตะวันตกได้เข้าใจถึงความเป็นตัวตนของเรา และวัฒนธรรมจากประเทศจีน เขาเดินทางไปมหานครนิวยอร์คและได้จัดการแสดงขึ้นที่โรงละครใน The 49th Street ซึ่งก็ประสบความสำเร็จอย่างท่วมท้น เขากลายเป็นดาราดัง และแสดงให้เห็นว่าแท้จริงแล้วคนจีนเป็นเช่นไร
คุณมีความกังวลบ้างไหม ที่ผู้คนจะเอาภาพยนตร์เรื่อง Mei Lanfang ไปเปรียบเทียบกับ Farewell My Concubine ซึ่งได้รับการยอมรับจากคนทั้งโลกว่าเป็นหนังคลาสสิค
ผมรู้สึกสนใจในเรื่องราวที่เกิดขึ้นในโลกของงิ้วปักกิ่ง คือถ้าคุณสามารถเข้าใจมันได้ คุณก็จะเข้าใจถึงสังคมจีนได้ดียิ่งขึ้น นี้เป็นเหตุผลที่ทำให้ผมอยากทำอะไรเกี่ยวกับงี้วปักกิ่งอีกครั้งหนึ่ง และความแตกต่างก็คือ ในขณะที่ Farewell My Concubine เป็นเรื่องที่ถูกแต่งขึ้น Mei Lanfang เป็นเรื่องราวของคนที่มีตัวตนและเคยเกิดขึ้นในโลกแห่งความจริง ถ้าพูดถึงประเด็นของ Farewell แล้ว ผมมีอิสระในการสร้างอย่างเต็มที่ แต่ในภาพยนตร์เรื่องนี้ผมต้องมีความละเอียดอ่อนมาก ผมนับถือลูกชายของ เหมย (ซึ่งทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาให้กับภาพยนตร์เรื่องนี้) โดยความสัมพันธ์นอกการสมรสระหว่าง เหมยหลานฟาง กับ เมิ้งเสี่ยวตง ที่รับบทโดย จางจื่ออี้ นั้นอาจเป็นเรื่องต้องห้าม แต่ลูกชายของเขาได้บอกกับผมว่า "ทำในสิ่งที่คุณเห็นว่าสมควรเถอะ" ดังนั้นผมจึงต้องทำให้แน่ใจว่า มันจะไม่ไปลบหลู่ความทรงจำของทุกคนที่มีต่อตัวของ เหมย
เหมยหลานฟาง เป็นเพื่อนกับ ดักลาส แฟร์แบงค์ และ ชาร์ลี แชปลิ้น ทำไมคุณถึงตัดสินใจไม่เล่าถึงแง่มุมนี้ของชีวิตเขาในภาพยนตร์เรื่องนี้ เพราะผมกลัวว่ามันจะกลายเป็นสารคดี คือผมอยากจะแสดงให้เห็นถึงช่วงเวลาที่สำคัญในชีวิต เหมย ว่าเขาสามารถเอาชนะความกลัวและกลายเป็นคนที่เข้มแข็งได้อย่างไร มันมีเรื่องของสัญลักษณ์เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย เช่นแอกที่ทำจากกระดาษ ที่ลุงของ เหมย จะต้องถูกประหาร ถ้าเขาทำให้แอกที่พันอยู่รอบคอและข้อมือขาด ซึ่งตลอดทั้งชีวิตของ เหมย เองนั้นก็เหมือนกับว่ามีกระดาษชุดนี้ติดตัวอยู่ตลอดเวลา พวกเราสามารถเห็นได้จากแวดวงบันเทิง ที่ผู้คนต่างก็มีปัญหาแบบเดียวกัน คือมันมีความกดดันที่ซ่อนอยู่ภายใน ทั้งความคลั่งไคล้ของแฟนๆ และความคาดหวังของผู้ชม คนดังเหล่านี้ต้องมีชีวิตอยู่ภายใต้ความกดดัน
แล้วชื่อเสียงที่คุณสั่งสมมาทำให้ตัวคุณเองรู้สึกกดดันหรือเปล่า
ผมเริ่มต้นเดินในเส้นทางนี้ตั้งแต่ 25 ปีที่แล้ว มันเป็นช่วงเวลาที่แตกต่างออกไป พวกเราไม่มีความกดดันจากผู้ชมมากนัก พวกเราได้ทำในสิ่งที่อยากทำ พวกเราต้องการที่จะสร้างศิลปะในรูปแบบของภาพยนตร์ใหม่ๆขึ้นมา แต่ในปัจจุบันคุณต้องมานั่งคุยกับสตูดิโอ สำหรับจำนวนเงินที่พวกเขาจะให้คุณเพื่อใช้ในการสร้าง และแน่นอนที่จะคุณต้องคำนึงถึงรายได้ที่ควรได้ด้วย นี้คือความจริงในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ในปัจจุบัน ผมคงไม่สามารถพูดอะไรไปได้มากกว่านี้
แล้วประสบการณ์ในการกำกับภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นยังไงบ้าง
พวกเรามีความสนุกสนานกันในกองถ่าย ถึงแม้ว่าพวกเราใช้เวลาในการสร้างภาพยนตร์เรื่องนี้กันอย่างยาวนานกว่า 7 เดือน แน่นอนที่มันต้องมีอุปสรรคหลายอย่างที่เกิดขึ้น เช่นว่าเราจะไปหา 49th Street ที่อยู่ในเมืองนิวยอร์คได้จากที่ไหน จนสุดท้ายแล้วเราก็ได้ถ่ายทำกันบนถนนในกรุงเซี่ยงไฮ้ ที่ต้องปิดการจราจรกว่า 10 วัน พวกเราพบโรงละครในเซี่ยงไฮ้ ที่เหมาะสมจะเป็นสแตนอินให้กับบรอดเวย์ จากนั้นเราก็ต้องหานักแสดงประกอบต่างชาติประมาณ 1,000 คน ซึ่งเราก็ต้องนำรถไปรับนักเรียนแลกเปลี่ยนมาจาก ซูโจว ที่อยู่อย่างออกไปอีก 2 ชั่วโมง
มีหลายคนที่รู้สึกผิดหวังกับ The Promise ภาพยนตร์แอ็คชั่น-แฟนตาซีเรื่องก่อนหน้า คุณรับมือกับเสียงวิจารณ์อย่างไร
ผมว่ามันเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตน่ะ คือมันเป็นเรื่องปกติสำหรับตัวเองไปแล้ว ผมไม่เพียงถูกวิพากษ์วิจารณ์จากนักวิจารณ์บางคน แต่ยังรวมถึงทางรัฐบาลจีนอีกด้วยจากเรื่อง Farewell My Concubine ผมเคยตกอยู่ในปัญหาใหญ่ซึ่งผมก็ชินกับมันแล้วล่ะ บางทีมันก็ต้องใช้เวลาสักพักในการทำความเคยชินกับมัน อย่างเช่นในปี 1997 ผมสร้างภาพยนตร์ที่ชื่อว่า The Emperor and the Assassin พวกเราก็ได้รับเสียงตอบรับค่อนข้างแย่ในงานเปิดตัวที่ปักกิ่ง ผู้คนต่างบอกว่าพวกเขาไม่ชอบหนังเรื่องนี้ แต่ในอีก 5 ปีต่อมา หลายคนที่เคยบอกว่าไม่ชอบกลับมาบอกผมว่า "ตอนนี้เราเข้าใจภาพยนตร์เรื่องนี้แล้ว และเราก็คิดว่ามันคือมาสเตอร์พีช" นั้นแหละคือสิ่งที่เกิดขึ้น ซึ่งก็ทำให้ผมกลายเป็นคนที่ใจเย็น และอดทนมากกว่าแต่ก่อน
หนังพีเรียดมีจุดไหนที่คุณคิดว่าน่าดึงดูด
ผมว่าพวกเรามีปัญหาบ้างในบางครั้งสำหรับการสร้างหนังร่วมสมัย เพราะว่าคุณจะไม่เห็นอะไรที่แจ่มชัดถ้าตัวเองอยู่ใกล้มันมากเกินไป คุณต้องถอยหลังออกไปและมองดูภาพรวมว่า โปรเจ็คนี้มีความสำคัญต่อสังคมอย่างไรบ้าง ซึ่งสิ่งที่สำคัญที่สุดของหนังพีเรียดก็คือรายละเอียด ซึ่งก็กลายเป็นสิ่งที่ทำให้ผมสนใจในการหยิบมันนำมาสร้าง
นักสร้างหนังรุ่นใหม่ในประเทศจีนได้เงยหน้ามองคุณ และนับถือคุณเสมือนอาจารย์ของพวกเขา คุณจะฝากอะไรถึงพวกเขาบ้าง
มันคงเป็นเรื่องที่ยากสำหรับนักสร้างหนังชาวจีนรุ่นใหม่ในปัจจุบัน เพราะด้วยการแข่งขันที่มีมากขึ้น อีกทั้งยังต้องคิดถึงเรื่องเงินทุนที่พวกเขาต้องรับผิดชอบ อย่างไรก็ตาม พวกเขาก็มีความหวังและเวลามากกว่าผม เพราะอุตสาหกรรมภาพยนตร์ในประเทศจีนนั้น กำลังถูกพัฒนาขึ้นมาอย่างค่อยเป็นค่อยไป ซึ่งจะทำให้พวกเรามีเม็ดเงินและจำนวนผู้ชมมากกว่าแต่ก่อน สำหรับการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆขึ้นมา