กรุงเทพฯ--23 ก.ย.--สำนักงานแม่กองธรรมสนามหลวง
วันที่ ๒๗ มีนาคม พ.ศ.๒๔๕๔ พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชทาน พระบรมราชานุมัติ หลักสูตรนักธรรม ตามที่มหาเถรสมาคมได้ทูลเสนอเป็นหลักสูตร การศึกษาของพระนวกะ และทรงพระราชทานพระบรมราชูปถัมภ์ในการจัดสอบความรู้ตามหลักสูตรนั้นครั้งแรก เมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๔๕๕ มหาเถรสมาคมได้จัดสนามสอบขึ้น ๓ แห่ง คือ วัดบวรนิเวศวิหาร , วัดมหาธาตุ-ยุวราชรังสฤษฏิ์ และวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม
จากวันนั้น มหาเถรสมาคม โดย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้พัฒนาหลักสูตรนักธรรมเป็น นักธรรมชั้นตรี ชั้นโท และ ชั้นเอก ตามลำดับ โดยขยายการศึกษาตามหลักสูตรไปทั่วพระราชอาณาจักร และจัดให้มีการจัดสอบความรู้เสมอมา เรียกกันสืบมาว่า การสอบธรรมสนามหลวง
การจัดสอบธรรมสนามหลวง เป็นการสอบในพระบรมราชูปถัมภ์ โดย สมเด็จพระสังฆราช สกล-มหาสังฆปริณายก ทรงโปรดให้มีการสอบพระปริยัติธรรมสนามหลวง ตามกำหนดการที่แม่กองธรรม- สนามหลวงเสนอมหาเถรสมาคม และมหาเถรสมาคมมีมติให้จัดสอบ
ปีการศึกษา พุทธศักราช ๒๕๕๒ มหาเถรสมาคมมีมติให้จัดสอบนักธรรมชั้นตรี ครั้งที่ ๙๘ ในวันจันทร์ ที่ ๒๘ กันยายน — ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ โดยให้สอบวิชาเรียงความแก้กระทู้ธรรม , ธรรมวิภาค,พุทธประวัติ และวินัยบัญญัติ วันละ ๑ วิชา มีนวกภิกษุและสามเณรสมัครสอบทั่วประเทศทั้งสิ้น ๑๑๓,๑๔๙ รูป จัดสนามสอบทั้งสิ้น ๑,๐๐๔ สนามสอบ กระจายในทุกจังหวัดทั่วประเทศ
พระภิกษุสามเณรในประเทศไทย เมื่อบวชแล้วจะต้องเรียนพระธรรมวินัยตามหลักสูตรนักธรรม ที่คณะสงฆ์โดยมหาเถรสมาคมกำหนด เมื่อสามารถสอบผ่านหลักสูตรนักธรรมแล้ว ก็สามารถมีสิทธิ์สอบบาลีสนามหลวงได้ หรือสมัครเรียนความรู้ในมหาวิทยาลัยสงฆ์ได้
เหตุนี้ ในอดีตที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบัน ชายไทยที่มีอายุครบอุปสมบท ๒๐ ปี บิดามารดาจึงนิยมให้บวชเรียนในพรรษา ใน ๑๐ ปี ที่ผ่านมา ด้วยความจำเป็นทางเศรษฐกิจและระบบธุรกิจทุนนิยม ทำให้จำนวนพระภิกษุที่บวชเรียนในพรรษาลดลง ทำให้จำนวนนวกภิกษุและสามเณรสมัครสอบทั่วประเทศมีจำนวนน้อยลง และมีอัตราการขาดสอบมากขึ้น เพราะนวกภิกษุลาสิกขาก่อนถึงวันสอบ มหาเถรสมาคม โดยคำเสนอของสำนักงานแม่กองธรรมสนามหลวง จึงกำหนดให้มีการสอบหลักสูตรนักธรรมชั้นตรีก่อนออกพรรษา เพื่อให้นวกภิกษุได้มีโอกาสสมัครสอบธรรมสนามหลวง ดังมีสถิตการสอบดังนี้
สถิตินักเรียนนักธรรมชั้นตรีทั่วประเทศ พ.ศ. ๒๕๔๖ — ๒๕๕๑
ปีการศึกษา สมัครสอบ ขาดสอบ คงสอบ สอบได้ สอบตก สอบได้ %
๒๕๔๖ ๑๐๕,๗๒๖ ๔๖,๘๒๓ ๕๘,๙๐๓ ๓๗,๗๕๙ ๒๑,๑๔๔ ๖๔.๑๐%
๒๕๔๗ ๙๕,๖๘๙ ๔๓,๓๕๑ ๕๒,๓๓๘ ๒๙,๒๒๙ ๒๓,๑๐๙ ๕๕.๘๕%
๒๕๔๘ ๙๓,๔๑๖ ๔๐,๑๕๗ ๕๓,๒๕๙ ๓๔,๙๗๔ ๑๘,๒๘๕ ๖๕.๖๗%
๒๕๔๙ ๑๐๗,๗๔๘ ๒๕,๔๑๙ ๘๒,๓๒๙ ๕๗,๙๗๖ ๒๔,๓๕๓ ๗๐.๔๒%
๒๕๕๐ ๑๐๙,๖๔๔ ๒๖,๘๐๗ ๘๒,๘๓๗ ๕๕,๕๕๑ ๒๗,๒๘๖ ๖๗.๐๖%
๒๕๕๑ ๑๐๖,๘๐๑ ๒๓,๔๖๐ ๘๓,๓๔๑ ๖๓,๔๕๙ ๑๙,๘๘๒ ๗๖.๑๔%
แม้สถานการณ์ความรุนแรงในจังหวัดปัตตานี นราธิวาส และยะลา ยังคงมีอยู่ แต่พระเถระผู้รับภาระในการสอนพระปริยัติธรรม แผนกนักธรรม ก็มิได้ย่อท้อต่อปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้น ท่านได้มีวิริยะอุตสาหะในการอบรมสั่งสอนนวกภิกษุ และรับภาระจัดการสอบนักธรรมชั้นตรีครั้งนี้ โดยที่จังหวัดปัตตานี นวกภิกษุสมัครสอบ ๑๘๕ รูป ๕ สนามสอบ , จังหวัดนราธิวาส สมัครสอบ ๑๑๘ รูป ๖ สนามสอบ และจังหวัดยะลา ๑๓๓ รูป ๓ สนามสอบ
การสอบนักธรรมชั้นตรี ครั้งที่ ๙๘ นี้ เป็นการสอบนักธรรมครั้งสำคัญของคณะสงฆ์ เพราะเป็นการสามัคคีของนวกภิกษุและสามเณรผู้สมัครสอบ ที่จะบำเพ็ญสมณกิจในการสอบด้วยความยุติธรรม เพื่อถวายเป็นพระราชกุศล แด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ , ถวายเป็นพระกุศล แด่ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ในมงคลสมัยที่ทรงเจริญพระชนมายุ ๙๖ พรรษา และน้อมรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณแห่ง สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส บิดาแห่งนักธรรม ในมงคลสมัยครบวาระ ๑๕๐ ปีแห่งวันประสูติ
พุทธศาสนิกชนที่ประสงค์จะสนับสนุนการสอบนักธรรม สามารถสอบถามรายละเอียดได้ที่วัดใกล้บ้าน , สำนักงานเจ้าคณะจังหวัด , สำนักงานพระพุทธศาสนาประจำจังหวัด หรือ ติดต่อที่โดยตรง โทร. ๐ - ๒๒๘๐-๗๖๘๒, ๐-๒๖๒๙-๐๙๖๑, ๐ - ๒๖๒๙-๐๙๖๒ ต่อ ๑๑๖, ๑๑๗ โทรสาร. ๐ - ๒๖๒๙-๐๙๖๓ หรือที่ http://www.gongtham.net/
พระพจนารถ ปภาโส
รองหัวหน้าฝ่ายนโยบายและแผน
สำนักงานแม่กองธรรมสนามหลวง