คณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ตามที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาเสนอ
เรื่องนี้คณะรัฐมนตรีได้มีมติมอบหมายให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกายกร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ เพื่อจัดตั้งกองทุนดังกล่าวเป็นองค์การมหาชน และดำเนินการที่เกี่ยวข้องกับกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองไปพลางก่อน และเมื่อการดำเนินงานมีความสมบูรณ์แล้ว ก็จะตรากฎหมายรองรับเป็นการถาวรต่อไป
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาได้ดำเนินการยกร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) พ.ศ. …. โดยกำหนดให้จัดตั้งเป็นองค์การมหาชนที่มีวัตถุประสงค์ในการจัดสรรเงินให้กับกองทุนหมู่บ้านนำไปใช้จ่ายในการให้สมาชิกกู้ยืมเงินต่อไป
แต่เนื่องจากในการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดนโยบายและการกำกับดูแลกองทุนหมู่บ้านนั้น จะมีคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ พ.ศ. 2544 เป็นผู้ดำเนินการ ฉะนั้น สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาจึงได้แก้ไขระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีดังกล่าว เพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปโดยสอดคล้องกัน โดยคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ จะเป็นผู้กำหนดนโยบายและวางหลักเกณฑ์ในการใช้จ่ายเงิน ส่วนกองทุนตามพระราชกฤษฎีกาฉบับนี้จะเป็นหน่วยงานสนับสนุนทางด้านการเงินและควบคุมดูแลการใช้จ่ายเงินให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์และหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการดังกล่าวกำหนด
ร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) พ.ศ. …. มีสาระสำคัญ ดังนี้
1. การดำเนินการของกองทุน
1) กำหนดให้กองทุนเป็นองค์การมหาชนมีสำนักงานที่กรุงเทพมหานคร หรือจังหวัดใกล้เคียง และจะจัดตั้งสำนักงานสาขาก็ได้
2) กองทุนจะมีวัตถุประสงค์ในการจัดสรรเงินให้กองทุนหมู่บ้านนำไปให้สมาชิกของกองทุนหมู่บ้านกู้ยืมเพื่อพัฒนาอาชีพ สร้างงาน สร้างรายได้ เพิ่มรายได้ รวมทั้งนำไปใช้เพื่อสาธารณประโยชน์ของประชาชนในหมู่บ้านหรือชุมชนเมืองนั้นได้
3) สำหรับดอกผลที่เกิดขึ้นจากเงินที่จัดสรรให้นำไปกู้ยืม หรือทรัพย์สินที่มีการบริจาคเพื่อกองทุนหมู่บ้านใด ให้กองทุนกำหนดหลักเกณฑ์ในการใช้จ่ายเงินของกองทุนหมู่บ้านเพื่อให้นำไปใช้ในกิจการสาธารณประโยชน์ของหมู่บ้านหรือชุมชนเมืองได้
4) เพื่อให้การดำเนินการของกองทุนสอดคล้องกับคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี จึงกำหนดให้การดำเนินการใด ๆ ตามวัตถุประสงค์ของกองทุนจะต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่คณะกรรมการดังกล่าวกำหนดด้วย
5) การดำเนินการเกี่ยวกับทุนและทรัพย์สินของกองทุนเป็นไปตามพระราชบัญญัติองค์การมหาชนพ.ศ. 2542 ซึ่งในร่างพระราชกฤษฎีกานี้มิได้นำรายละเอียดที่มีบัญญัติไว้แล้วในพระราชบัญญัติดังกล่าวมาบัญญัติซ้ำไว้อีกดังเช่นพระราชกฤษฎีกาที่ได้ออกมาใช้บังคับก่อนหน้าพระราชกฤษฎีกาฉบับนี้ ซึ่งที่ผ่านมาเป็นกรณีการเริ่มจัดตั้งองค์การมหาชนขึ้นใหม่ จึงมีการบัญญัติซ้ำให้เกิดความเข้าใจ แต่ในขณะนี้ผ่านมาได้ระยะหนึ่งแล้ว จึงมิได้นำบทบัญญัติตามกฎหมายเกี่ยวกับทุนและทรัพย์สินก็จะเป็นไปตามพระราชบัญญัติองค์การมหาชน พ.ศ. 2542 เช่นเดียวกัน ซึ่งบัญญัติไว้ครบถ้วนแล้ว
2. การบริหารกองทุน
1) กำหนดให้มีคณะกรรมการบริหารกองทุนประกอบด้วยผู้แทนส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง และผู้ทรงคุณวุฒิ มีจำนวนรวม 11 คน ตามที่กำหนดในพระราชบัญญัติองค์การมหาชน พ.ศ. 2542 และให้มีการสรรหาผู้อำนวยการเป็นผู้บริหารสำนักงานกองทุน
2) ในการบริหารกองทุนของคณะกรรมการบริหารจะมีลักษณะเป็นการกำกับดูแลการปฏิบัติงานของกองทุนให้เป็นผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์ โดยจะต้องสอดคล้องกับนโยบายและหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีกำหนดขึ้น
3) เพื่อให้เกิดความรับผิดชอบในการที่กองทุนหมู่บ้านรับเงินจากกองทุนไปดำเนินการแทน จึงกำหนดให้คณะกรรมการบริหารกำหนดสัญญาที่เกี่ยวข้องกับการจัดการของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านในเรื่องการเก็บรักษาเงินการให้กู้ยืมเงิน การชำระหนี้ และความรับผิดของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน รวมทั้งกำหนดสัญญาการกู้ยืมของสมาชิกของกองทุนหมู่บ้านด้วย ทั้งนี้ เพื่อเป็นการควบคุมการใช้จ่ายเงินของกองทุนหมู่บ้านให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์อย่างมีประสิทธิภาพ
4) กำหนดให้ผู้อำนวยการกองทุนมีหน้าที่ติดตามดูแลการดำเนินงานของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านหากปฏิบัติไม่ถูกต้องอาจระงับการจ่ายเงินหรือเรียกเงินคืนได้
ร่างระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. มีการแก้ไข ดังนี้
1. องค์ประกอบคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ ได้มีการแก้ไของค์ประกอบคณะกรรมการจากที่กำหนดไว้ในระเบียบฯ เดิม โดยเพิ่มบุคคลที่เห็นว่าเกี่ยวข้อง ซึ่งได้เคยมีการพิจารณากำหนดไว้แล้วในร่างพระราชบัญญัติกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ พ.ศ. ….
2. แก้ไขอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการ โดยกำหนดให้คณะกรรมการมีอำนาจหน้าที่กำหนดนโยบายและหลักเกณฑ์การดำเนินงานของกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) และกองทุนจะเป็นผู้รับนโยบายเหล่านั้นไปปฏิบัติตามอำนาจหน้าที่ต่อไป นอกจากนี้ ได้กำหนดให้คณะกรรมการออกระเบียบในเรื่องที่เกี่ยวกับการจัดการกองทุนหมู่บ้านให้ชัดเจน และสามารถกำกับดูแลได้ครบถ้วนยิ่งขึ้น โดยให้มีการกำหนดในเรื่องการจัดตั้งและการจดทะเบียนกองทุนหมู่บ้าน การเลิก หรือรวมกองทุนหมู่บ้าน คุณสมบัติและการดำรงตำแหน่งของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน อำนาจหน้าที่และการบริหารงานของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน รวมทั้งการเข้าเป็นสมาชิกกองทุนหมู่บ้านด้วย
3. กำหนดให้กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ทำหน้าที่เป็นฝ่ายเลขานุการของคณะกรรมการ เพื่อให้มีความเชื่อมโยงการปฏิบัติงานระหว่างคณะกรรมการตามระเบียบนี้ ซึ่งเป็นผู้กำหนดนโยบายและการดำเนินงานของกองทุนซึ่งเป็นฝ่ายปฏิบัติการ
อนึ่ง ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ พ.ศ. 2544 จะใช้บังคับต่อไป และกิจการต่าง ๆ จะดำเนินไปตามปกติจนกว่านายกรัฐมนตรีจะประกาศในราชกิจจานุเบกษาให้เปลี่ยนเป็นการดำเนินงานโดยกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติตามพระราชกฤษฎีกา ในระหว่างนั้นจะมีการแต่งตั้งกรรมการบริหาร และผู้อำนวยการเพื่อบริหารกองทุนตามพระราชกฤษฎีกา และถ้าพร้อมเมื่อใดนายกรัฐมนตรีก็จะประกาศในราชกิจจานุเบกษาให้โอนงานตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ จากสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีมาเป็นของกองทุนตามพระราชกฤษฎีกานี้
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ชุดพ.ต.ท.ดร.ทักษิณ ชินวัตร) วันที่ 3 ก.ค.44--
-สส-
เรื่องนี้คณะรัฐมนตรีได้มีมติมอบหมายให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกายกร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ เพื่อจัดตั้งกองทุนดังกล่าวเป็นองค์การมหาชน และดำเนินการที่เกี่ยวข้องกับกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองไปพลางก่อน และเมื่อการดำเนินงานมีความสมบูรณ์แล้ว ก็จะตรากฎหมายรองรับเป็นการถาวรต่อไป
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาได้ดำเนินการยกร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) พ.ศ. …. โดยกำหนดให้จัดตั้งเป็นองค์การมหาชนที่มีวัตถุประสงค์ในการจัดสรรเงินให้กับกองทุนหมู่บ้านนำไปใช้จ่ายในการให้สมาชิกกู้ยืมเงินต่อไป
แต่เนื่องจากในการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดนโยบายและการกำกับดูแลกองทุนหมู่บ้านนั้น จะมีคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ พ.ศ. 2544 เป็นผู้ดำเนินการ ฉะนั้น สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาจึงได้แก้ไขระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีดังกล่าว เพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปโดยสอดคล้องกัน โดยคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ จะเป็นผู้กำหนดนโยบายและวางหลักเกณฑ์ในการใช้จ่ายเงิน ส่วนกองทุนตามพระราชกฤษฎีกาฉบับนี้จะเป็นหน่วยงานสนับสนุนทางด้านการเงินและควบคุมดูแลการใช้จ่ายเงินให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์และหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการดังกล่าวกำหนด
ร่างพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) พ.ศ. …. มีสาระสำคัญ ดังนี้
1. การดำเนินการของกองทุน
1) กำหนดให้กองทุนเป็นองค์การมหาชนมีสำนักงานที่กรุงเทพมหานคร หรือจังหวัดใกล้เคียง และจะจัดตั้งสำนักงานสาขาก็ได้
2) กองทุนจะมีวัตถุประสงค์ในการจัดสรรเงินให้กองทุนหมู่บ้านนำไปให้สมาชิกของกองทุนหมู่บ้านกู้ยืมเพื่อพัฒนาอาชีพ สร้างงาน สร้างรายได้ เพิ่มรายได้ รวมทั้งนำไปใช้เพื่อสาธารณประโยชน์ของประชาชนในหมู่บ้านหรือชุมชนเมืองนั้นได้
3) สำหรับดอกผลที่เกิดขึ้นจากเงินที่จัดสรรให้นำไปกู้ยืม หรือทรัพย์สินที่มีการบริจาคเพื่อกองทุนหมู่บ้านใด ให้กองทุนกำหนดหลักเกณฑ์ในการใช้จ่ายเงินของกองทุนหมู่บ้านเพื่อให้นำไปใช้ในกิจการสาธารณประโยชน์ของหมู่บ้านหรือชุมชนเมืองได้
4) เพื่อให้การดำเนินการของกองทุนสอดคล้องกับคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี จึงกำหนดให้การดำเนินการใด ๆ ตามวัตถุประสงค์ของกองทุนจะต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่คณะกรรมการดังกล่าวกำหนดด้วย
5) การดำเนินการเกี่ยวกับทุนและทรัพย์สินของกองทุนเป็นไปตามพระราชบัญญัติองค์การมหาชนพ.ศ. 2542 ซึ่งในร่างพระราชกฤษฎีกานี้มิได้นำรายละเอียดที่มีบัญญัติไว้แล้วในพระราชบัญญัติดังกล่าวมาบัญญัติซ้ำไว้อีกดังเช่นพระราชกฤษฎีกาที่ได้ออกมาใช้บังคับก่อนหน้าพระราชกฤษฎีกาฉบับนี้ ซึ่งที่ผ่านมาเป็นกรณีการเริ่มจัดตั้งองค์การมหาชนขึ้นใหม่ จึงมีการบัญญัติซ้ำให้เกิดความเข้าใจ แต่ในขณะนี้ผ่านมาได้ระยะหนึ่งแล้ว จึงมิได้นำบทบัญญัติตามกฎหมายเกี่ยวกับทุนและทรัพย์สินก็จะเป็นไปตามพระราชบัญญัติองค์การมหาชน พ.ศ. 2542 เช่นเดียวกัน ซึ่งบัญญัติไว้ครบถ้วนแล้ว
2. การบริหารกองทุน
1) กำหนดให้มีคณะกรรมการบริหารกองทุนประกอบด้วยผู้แทนส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง และผู้ทรงคุณวุฒิ มีจำนวนรวม 11 คน ตามที่กำหนดในพระราชบัญญัติองค์การมหาชน พ.ศ. 2542 และให้มีการสรรหาผู้อำนวยการเป็นผู้บริหารสำนักงานกองทุน
2) ในการบริหารกองทุนของคณะกรรมการบริหารจะมีลักษณะเป็นการกำกับดูแลการปฏิบัติงานของกองทุนให้เป็นผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์ โดยจะต้องสอดคล้องกับนโยบายและหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีกำหนดขึ้น
3) เพื่อให้เกิดความรับผิดชอบในการที่กองทุนหมู่บ้านรับเงินจากกองทุนไปดำเนินการแทน จึงกำหนดให้คณะกรรมการบริหารกำหนดสัญญาที่เกี่ยวข้องกับการจัดการของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านในเรื่องการเก็บรักษาเงินการให้กู้ยืมเงิน การชำระหนี้ และความรับผิดของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน รวมทั้งกำหนดสัญญาการกู้ยืมของสมาชิกของกองทุนหมู่บ้านด้วย ทั้งนี้ เพื่อเป็นการควบคุมการใช้จ่ายเงินของกองทุนหมู่บ้านให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์อย่างมีประสิทธิภาพ
4) กำหนดให้ผู้อำนวยการกองทุนมีหน้าที่ติดตามดูแลการดำเนินงานของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านหากปฏิบัติไม่ถูกต้องอาจระงับการจ่ายเงินหรือเรียกเงินคืนได้
ร่างระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. มีการแก้ไข ดังนี้
1. องค์ประกอบคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ ได้มีการแก้ไของค์ประกอบคณะกรรมการจากที่กำหนดไว้ในระเบียบฯ เดิม โดยเพิ่มบุคคลที่เห็นว่าเกี่ยวข้อง ซึ่งได้เคยมีการพิจารณากำหนดไว้แล้วในร่างพระราชบัญญัติกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ พ.ศ. ….
2. แก้ไขอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการ โดยกำหนดให้คณะกรรมการมีอำนาจหน้าที่กำหนดนโยบายและหลักเกณฑ์การดำเนินงานของกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) และกองทุนจะเป็นผู้รับนโยบายเหล่านั้นไปปฏิบัติตามอำนาจหน้าที่ต่อไป นอกจากนี้ ได้กำหนดให้คณะกรรมการออกระเบียบในเรื่องที่เกี่ยวกับการจัดการกองทุนหมู่บ้านให้ชัดเจน และสามารถกำกับดูแลได้ครบถ้วนยิ่งขึ้น โดยให้มีการกำหนดในเรื่องการจัดตั้งและการจดทะเบียนกองทุนหมู่บ้าน การเลิก หรือรวมกองทุนหมู่บ้าน คุณสมบัติและการดำรงตำแหน่งของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน อำนาจหน้าที่และการบริหารงานของคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน รวมทั้งการเข้าเป็นสมาชิกกองทุนหมู่บ้านด้วย
3. กำหนดให้กองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ทำหน้าที่เป็นฝ่ายเลขานุการของคณะกรรมการ เพื่อให้มีความเชื่อมโยงการปฏิบัติงานระหว่างคณะกรรมการตามระเบียบนี้ ซึ่งเป็นผู้กำหนดนโยบายและการดำเนินงานของกองทุนซึ่งเป็นฝ่ายปฏิบัติการ
อนึ่ง ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ พ.ศ. 2544 จะใช้บังคับต่อไป และกิจการต่าง ๆ จะดำเนินไปตามปกติจนกว่านายกรัฐมนตรีจะประกาศในราชกิจจานุเบกษาให้เปลี่ยนเป็นการดำเนินงานโดยกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติตามพระราชกฤษฎีกา ในระหว่างนั้นจะมีการแต่งตั้งกรรมการบริหาร และผู้อำนวยการเพื่อบริหารกองทุนตามพระราชกฤษฎีกา และถ้าพร้อมเมื่อใดนายกรัฐมนตรีก็จะประกาศในราชกิจจานุเบกษาให้โอนงานตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ จากสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีมาเป็นของกองทุนตามพระราชกฤษฎีกานี้
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ชุดพ.ต.ท.ดร.ทักษิณ ชินวัตร) วันที่ 3 ก.ค.44--
-สส-