เก็บตกจากต่างแดน: สำรวจพื้นที่ลงทุนโรงงานชิ้นส่วนยานยนต์ในแอฟริกาใต้

“เก็บตกจากต่างแดน” ฉบับนี้ จะนำท่านผู้อ่านไปไกลถึงประเทศแอฟริกาใต้ หนึ่งในประเทศกลุ่ม BRICS ซึ่งเป็นกลุ่มประเทศที่ถูกหมายตาว่าจะก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำทางเศรษฐกิจใหม่ของโลกเทียบชั้นกลุ่ม G3 (สหรัฐฯ EU และญี่ปุ่น) เนื่องจากเศรษฐกิจมีโอกาสเติบโตได้อีกมากจากความพร้อมของทรัพยากรธรรมชาติและตลาดที่มีขนาดใหญ่ รวมทั้งการเป็นฐานที่มั่น ทางเศรษฐกิจและแหล่งกระจายสินค้าสำคัญของทวีปแอฟริกาโดยในครั้งนี้จะนำท่านผู้อ่านไปสำรวจพื้นที่ลงทุนในอุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์หลังจากเริ่มมีผู้ประกอบการชิ้นส่วนยานยนต์ของไทยหลายรายให้ความสนใจที่จะเข้าไปลงทุนในแอฟริกาใต้ เนื่องจากอุตสาหกรรมยานยนต์ของแอฟริกาใต้เติบโตอย่างรวดเร็ว ทั้งในด้านอุปสงค์จากการขยายตัวของตลาดภายในประเทศและตลาดแอฟริกา (แอฟริกาใต้เป็นฐานการผลิตเพื่อส่งออกรถยนต์ไปทั่วทวีปแอฟริกา) รวมถึงด้านอุปทานที่บริษัทรถยนต์ขนาดใหญ่ของโลก โดยเฉพาะจากยุโรปได้เข้าไปลงทุนตั้งโรงงานประกอบรถยนต์สำเร็จรูป ส่งผลให้แอฟริกาใต้มีความต้องการใช้ชิ้นส่วนยานยนต์เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่จากข้อจำกัดของอุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์ในประเทศที่ยังผลิตได้ไม่เพียงพอต่อความต้องการ ทำให้ต้องพึ่งพาการนำเข้าชิ้นส่วนยานยนต์เป็นจำนวนมาก โดยไทยถือเป็นแหล่งนำ เข้าชิ้นส่วนยานยนต์สำคัญอันดับ 3 ของแอฟริกาใต้ รองจากเยอรมนีและญี่ปุ่น สอดคล้องกับข้อมูลมูลค่าส่งออกชิ้นส่วนยานยนต์ของไทยไปแอฟริกาใต้ในช่วง 3 ปีที่ผ่านมา ขยายตัวเฉลี่ยสูงถึงเกือบร้อยละ 30ต่อปี ส่งผลให้ผู้ประกอบการชิ้นส่วนยานยนต์ไทยมองเห็นโอกาสในการขยายการลงทุนในแอฟริกาใต้ ทั้งนี้ จะขอพาท่านผู้อ่านไปสำรวจ 3 จังหวัดที่เป็นพื้นที่ลงทุนและคลัสเตอร์สำคัญของอุตสาหกรรมยานยนต์ของแอฟริกาใต้ ได้แก่ Gauteng,Eastern Cape และ Kwazulu-Natal

แม้เป็นจังหวัดที่มีขนาดเล็กที่สุดในจำนวน 9 จังหวัดของแอฟริกาใต้ แต่ Gauteng กลับเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจของประเทศ ด้วยสัดส่วนถึง 1 ใน 3 ของ GDP ประเทศ รวมถึงมีผลผลิตภาคอุตสาหกรรมถึงร้อยละ 40 ของประเทศ และประชากรในจังหวัดนี้มีรายได้เฉลี่ยต่อหัวสูงที่สุดในประเทศอีกด้วย ที่เป็นเช่นนี้เนื่องจากจังหวัด Gauteng เป็นที่ตั้งของกรุง Pretoria เมืองหลวงของประเทศ และเมือง Johannesburg เมืองสำคัญด้านการค้าและอุตสาหกรรมของประเทศ ตลอดจนยังเป็นที่ตั้งของ Logistics Hub สำคัญของประเทศ โดยเฉพาะท่าเรือ City Deep ซึ่งเป็นทั้งสถานีบรรจุและแยกสินค้ากล่อง (Container Depot) และท่าเรือในแม่น้ำ (Inland Port) ที่ใหญ่ที่สุดในทวีปแอฟริกาและเป็นอันดับ 5 ของโลก สำหรับศักยภาพในด้านอุตสาหกรรมยานยนต์ พบว่าจังหวัด Gauteng เป็นฐานการผลิตรถยนต์เพื่อส่งออกอันดับ 1 ของประเทศปัจจุบันมีโรงงานประกอบรถยนต์สำเร็จรูปของบริษัทระดับโลก 3 แห่ง ได้แก่ BMW SA, Nissan SA/Renault SA และ Ford Motor Company of Southern Africa นอกจากนี้ ยังเป็นที่ตั้งของบริษัทผลิตรถยนต์เชิงพาณิชย์หลายราย รวมถึงผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ด้วย

Gauteng Growth and Development Agency (GGDA) มีหน่วยงานย่อยที่ดูแลผู้ประกอบการอุตสาหกรรมยานยนต์โดยเฉพาะ ได้แก่ Automotive Industry Development Centre (AIDC) และ Automotive Supplier Park (ASP) นอกจากนี้ล่าสุดในปี 2557 จังหวัด Gauteng จัดตั้ง Gauteng Investment Centre (GIC) เพื่อ ทำหน้าที่เป็น One-stop Service แก่นักลงทุนต่างชาติในการติดต่อประสานงานกับหน่วยงานราชการต่างๆ

เมืองหลวงของจังหวัด                      Johannesburg
สัดส่วนต่อ GDP ประเทศ                    33.5%
โรงงานประกอบรถยนต์                     BMW SA, Nissan SA/Renault SA, Ford Motor Company of Southern Africa
ตัวอย่างบริษัทรถยนต์เชิงพาณิชย์               Associated Motor Holdings, Babcock, Fiat Group, Iveco SA, JMC SA, MAN Truck & Bus

SA, NC 2 Trucks Southern Africa, Peugeot Citroen SA, Powerstar, Renault, Scania Tata

Motors, UD Trucks, VDL Bus & Coach, Volvo Trucks & Buses

จำนวนผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์                  150 ราย
สัดส่วนการส่งออกรถยนต์ LV*                37.5% ของปริมาณส่งออกรถยนต์รวมของประเทศ

หมายเหตุ : * Light Vehicle คือ รถยนต์นัง่ ส่วนบุคคล และรถยนต์เชิงพาณิชย์ (รถกระบะ/รถบรรทุก)ที่มีน้ำหนักบรรทุกไม่เกิน 7 ตัน

ที่มา : National Association of Automobile Manufacturers of South Africa (NAAMSA) และ National Association of Automotive Component and Allied Manufacturers (NAACAM)

เป็นจังหวัดที่ถูกวางเป้าหมายให้เป็นหนึ่งในฐานการผลิตสำคัญของภาคอุตสาหกรรมของประเทศ เนื่องจากได้รับคัดเลือกให้เป็นที่ตั้งของ Industrial Development Zones (IDZ)จำนวน 2 แห่ง จากทั้งหมด 5 แห่งทั่วประเทศ ได้แก่ Coega IDZ ซึ่งเป็น IDZ ที่ใหญ่ที่สุดของประเทศ และ East London IDZ ซึ่งถูกจัดตั้งให้เป็น Automotive Supplier Park ของประเทศ จากความสำคัญดังกล่าว ทำให้รัฐบาลพัฒนาระบบโลจิสติกส์ของจังหวัดนี้ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเฉพาะการลงทุนพัฒนาท่าเรือ Port Elizabeth ให้เป็นศูนย์กลางขนส่งทางทะเลเพื่อเชื่อมโยงกับยุโรป ตะวันออกกลาง และเอเชียขณะเดียวกันจังหวัดนี้ยังมีท่าเรือสำคัญอีก 2 แห่ง ได้แก่ ท่าเรือ Coega และ East London นอกจากนี้ ยังมีท่าอากาศยานสำคัญอีก 4 แห่ง ได้แก่ ท่าอากาศยาน Port Elizabeth, East London, Mthantha และ Bisho ทั้งนี้ จังหวัด Eastern Cape ถือว่าเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่มีความสำคัญกับอุตสาหกรรมยานยนต์ของแอฟริกาใต้ โดยมีโรงงานประกอบรถยนต์สำเร็จรูปของผู้ผลิตระดับโลกถึง 4 แห่ง ได้แก่ Volkswagen Group SA, Mercedes-Benz SA, General Motors Southern Africa และ Ford Motor Company of Southern Africa

• Automotive Industry Development Centre
• Eastern Cape Development Corporation
• Nelson Mandela Bay Metropolitan Municipality
• Cacadu District Municipality

เมืองหลวงของจังหวัด                     Bisho
สัดส่วนต่อ GDP ประเทศ                   7.6%
โรงงานประกอบรถยนต์                    Volkswagen Group SA, Mercedes-Benz SA,General Motors Southern Africa, Ford Motor

Company of Southern Africa

ตัวอย่างบริษัทรถยนต์เชิงพาณิชย์              Faw Trucks, General Motors/Isuzu, Mercedes-Benz SA, Volkswagen Group SA
จำนวนผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์                 100 ราย
สัดส่วนการส่งออกรถยนต์ LV                32.7% ของปริมาณส่งออกรถยนต์รวมของประเทศ
ที่มา : NAAMSA และ NAACAM

Kwazulu-Natal

เป็นจังหวัดที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 2 ของประเทศ รองจากจังหวัด Gautengและเป็นที่ตั้งของท่าเรือสำคัญ 2 แห่ง ได้แก่ ท่าเรือ Durban ซึ่งเป็นท่าเรือที่ใหญ่ที่สุดของประเทศ และท่าเรือ Richards Bay ซึ่งเป็นท่าเรือขนส่งสินค้าเทกองที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของประเทศ ท่าเรือทั้งสองแห่งมีปริมาณขนส่งสินค้ารวมกันถึงร้อยละ 75 ของปริมาณขนส่งสินค้ารวมของแอฟริกาใต้ นอกจากนี้ ยังเป็นที่ตั้งของ Richards Bay IDZ ซึ่งเป็นฐานการผลิตสำคัญของอุตสาหกรรมกระดาษ เคมีภัณฑ์ อาหารและเครื่องดื่ม รวมถึงอุตสาหกรรมยานยนต์ด้วย โดยเฉพาะผู้ผลิตรถยนต์สำเร็จรูปของญี่ปุ่น ได้แก่ Toyota SA Motors รวมถึงผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ที่เป็นบริษัทร่วมทุนกับนักลงทุนญี่ปุ่น ทั้งนี้ จังหวัด Kwazulu-Natal ผลิตรถยนต์เพื่อส่งออกราวร้อยละ 29 ของปริมาณส่งออกรถยนต์รวมของแอฟริกาใต้หน่วยงานส่งเสริมการลงทุนของจังหวัด Kwazulu-Natal

• Trade and Investment Kwazulu-Natal
• Durban Investment and Promotion Agency
• Durban Automotive Cluster

เมืองหลวงของจังหวัด                     Mzunduzi
สัดส่วนต่อ GDP ประเทศ                   16.1%
โรงงานประกอบรถยนต์                    Toyota SA Motors
ตัวอย่างบริษัทรถยนต์เชิงพาณิชย์              Bell Equipment Co SA, Hino, MAN Truck & Bus SA, Toyota SA Motors
จำนวนผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์                 80 ราย
สัดส่วนการส่งออกรถยนต์ LV                29% ของปริมาณส่งออกรถยนต์รวมของประเทศ
ที่มา : NAAMSA และ NAACAM

แอฟริกาใต้จะก้าวขึ้นมาเป็นฐานการผลิตรถยนต์สำคัญอีกแห่งหนึ่งของโลกในอนาคต โดยเฉพาะการผลิตเพื่อป้อนเข้าสู่ตลาดแอฟริกาที่ความต้องการใช้รถยนต์ยังมีแนวโน้ม เพิ่มขึ้นได้อีกมาก จึงเป็นโอกาสให้ผู้ประกอบการไทยขยายการลงทุนเข้าไปในแอฟริกาใต้ โดยเฉพาะผู้ประกอบการชิ้นส่วนยานยนต์ที่มีศักยภาพสูงและมีประสบการณ์ยาวนานจากการเป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อุปทานของผู้ผลิตรถยนต์ญี่ปุ่น นอกจากนี้ การขยายการลงทุนในต่างประเทศอาจเป็นอีกแนวทางหนึ่งในการแก้ปัญหาในกรณีที่ตลาดชิ้นส่วนยานยนต์ในประเทศไทยซบเซา ตลอดจนยังช่วยให้ผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ไทยยังคงเป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อุปทานรถยนต์โลก หลังจากผู้ผลิตรถยนต์ระดับโลกหันมาใช้นโยบายกระจายฐานการผลิตรถยนต์ไปหลายแห่งทั่วโลก

Disclaimer : ข้อมูลต่าง ๆ ที่ปรากฏ เป็นข้อมูลที่ได้จากแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย และการเผยแพร่ข้อมูลเป็นไปเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลแก่ผู้ที่สนใจเท่านั้น โดยธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทยจะไม่รับผิดชอบในความเสียหายใด ๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากการที่มีบุคคลนำข้อมูลนี้ไปใช้ไม่ว่าโดยทางใด

--ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย เดือนธันวาคม 2557--