จีนจะประสบปัญหาภาวะการว่างงานในอีก 5 ปี ข้างหน้า
หยิน เว่ยหมิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรมนุษย์และความมั่นคงทางสังคมของจีน กล่าวว่า ภายในอีก 5 ปีข้างหน้า จีนจะมีความกดดันอย่างมากในการสร้างงานให้กับประชาชน เราคาดการณ์กันว่า ในเขตเมืองจะต้องมีงานใหม่รองรับประมาณ 24-25 ล้านคน แม้จะน้อยกว่าจำนวนแรงงานใน 5 ปี ที่ผ่านมา (2006-2010) ที่ต้องสร้างงานให้ประชาชนในเขตเมืองจำนวน 55 ล้านคนและจำนวน 45 ล้านคนสำหรับแรงงานอพยพจากต่างถิ่นซึ่งขณะนี้เป็นส่วนหนึ่งของสัดส่วนแรงงานล้นตลาดในเขตชนบทแล้ว ในขณะเดียวกันจะมีผู้สำเร็จการศึกษาอีก 27 ล้านคน และมากว่า ร้อยละ 70 ได้งานทำก่อนเรียนจบแล้ว ขณะที่อีกร้อยละ 80 จะต้องทำงานหลังเรียนจบอีก 6 เดือน
วิกฤตการเงินโลกและมหันตภัยจากธรรมชาติมีผลกระทบต่อจีนในช่วง 5 ปี ที่ผ่านมา (2006-010) รวมถึงกระแสการเปลี่ยนแปลงโลกตกต่ำลงทำให้แรงงานเป็นด่านที่หนักหน่วงที่จีนต้องฟันฝ่าไป
ในประเทศตะวันตกต่างต้องเผชิญปัญหาการว่งงานในอัตราที่สูงเช่นกัน ได้แก่ สหรัฐฯ ประมาณร้อยละ 9.6 ประชาคมยุโรป 1 ใน 10 คน ไม่มีงานทำ ในทางตรงกันข้ามเขตเมืองของจีนเฉลี่ยน้อยกว่าร้อยละ 4.3 ในช่วง 5 ปี ที่ผ่านมาไม่มีงานทำ ดังนั้น จีนยังคงรักษาสถานะภาพการว่างงานได้อยู่ แต่มันไม่ง่ายนักภายใต้เงื่อนไขของโครงสร้างประชากรจีนซึ่งมีประชากรมากกว่า 1.3 พันล้านคน และจีนได้ทุ่มทุนไป 160 พันล้านหยวนหรือ 24 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ในการสร้างงานให้กับประชาชนและในช่วงปี 2001-2005 ก่อนหน้านี้ ได้ใช้เงินไปแล้ว 91.5 พันล้านหยวนหรือประมาณร้อยละ 134 ของงบประมาณรัฐบาล นอกจากนั้น สภาวะการทำงานที่มีปัญหา เช่น แรงงานไม่เหมาะสมกับตำแหน่ง โรงงานไม่สามารถหาแรงงานมีฝีมือมาลงในตำแหน่งที่ว่างลงได้ทันที
การสร้างงานให้ประชาชนเป็นนโยบายอันดับแรกของรัฐบาลที่จำดำเนินการในอีก 5 ปี ข้างหน้า สิ่งที่จะดำเนินการต่อไปคือต้องหาวิธีสร้างแรงานมีฝีมือให้มีมากขึ้นและการจูงใจให้คนทำธุรกิจด้วยตนเอง
สภาวะการว่างงานของประชากรเป็นปัญหาที่ท้าทายของจีนในปี 2012 ทั้งในเรื่องการหางานทำและตลาดแรงงานไม่สมดุล แรงงานมากกว่า 25 ล้านคนทั้งเมืองใหญ่เมืองเล็กที่ต้องเข้าสู่ตลาดในปีนี้ ครึ่งหนึ่งเป็นผู้จบการศึกษา และอีก 9-10 ล้านคนเป็นคนในเมืองที่ต้องย้ายถิ่นไปหางานทำ ปัญหาใหญ่ของแรงงานจีนที่เป็นที่วิพากษ์วิจารณ์กันในขณะนี้ ไม่พ้นเรื่องของแรงงานที่หางานทำไม่ได้และโรงงานไม่สามารถหาแรงงานมีฝีมือโดยเฉพาะช่างทางเทคนิค
อย่างไรก็ตาม นายกรัฐมนตรีจีน นายเวิน เจีย เป่า กล่าวว่าในปีนี้จะมีคนเข้าในตลาดแรงงานอีก 25 ล้านคนเพราะฉะนั้น รัฐบาลจึงตั้งเป้าที่จะสร้างงานให้ประชาชนทั้งเมืองใหญ่เมืองเล็กจำนวน 12 ล้านคนเพื่อรักษาอัตราว่างงานให้คงที่ไม่ลดลงมากไปกว่าร้อยละ 4.6
ปีที่แล้วจีนได้เพิ่มงานทั้งในเมืองและในชนบทจำนวน 12.21 ล้านตำแหน่งทำให้มีผู้ว่างงานในเขตเมืองร้อยละ 4.1 ส่วนในปีนี้มีผู้หางานอีกประมาณ 25 ล้านคน และมากกว่าครึ่งเป็นผู้จบการศึกษาและอีกประมาณ 9 ถึง 10 ล้านคน จะเป็นแรงงานในชนบท
ผู้จบการศึกษาจะหางานได้ค่อนข้างยาก หลายบริษัทพบปัญหาไม่สามารถหาคนมาทำงานได้โดยเฉพาะช่างเทคนิค ดังนั้นรัฐบาลตั้งเป้าที่สร้างงานให้ได้มากกว่า 9 ล้านตำแหน่งปีนี้และต้องรักษาระดับการว่างงานไว้ให้ไม่เกินร้อยละ 4.6
การที่เศรษฐกิจจีนชะลอตัวลงจาก GDP ร้อยละ 9.2 ในปี 2011 และตั้งเป้า GDP ปี 2012 ร้อยละ 7.5 มีผลทำให้ผู้ประกอบการโดยทั่วไปชะลอการว่าจ้างงาน การปิดตัวของโรงงานขนาดเล็กและกลางในเขต Yangtze River Delta region เมื่อเร็วๆ นี้ ทำให้โรงงานขนาดใหญ่ได้รับอานิสงก์จำนวนแรงงานเพิ่มขึ้น
อย่างไรก็ตามจากกการสำรวจผู้ประกอบการ ร้อยละ 66 จาก 650 บริษัทมีความตั้งใจที่จะว่าจ้างงานเพิ่มขึ้นต่ำกว่าร้อยละ 6 จากปีที่แล้ว 200,000 คนจะจบปีนี้มากกว่าปี่ที่แล้ว
นักวิเคราะห์เศรษฐกิจจีนหลายรายกล่าวว่าการชะลอตัวของเศรษฐกิจจะเป็นผลดีต่อการว่าจ้างงานสำหรับแรงงานและผู้จบใหม่ ถ้าแรงไปจากการที่จะต้องลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานและผู้ได้รับประโยชน์คือรัฐบาล-รัฐวิสาหกิจแต่ผู้เดียวเองแล้วจะดึงแรงงานจากโรงงานขนากเล็กและกลางไปได้น้อยกว่าและการชลอตัวลงอาจหมายถึงรัฐบาลจะพยายามช่วยพลิกฟื้นผู้ประกอบการรายเล็กขึ้นมาได้ใหม่ด้วย ขณะนี้รัฐบาลเริ่มที่จะเสนอมาตรการใหม่ๆ เพื่อช่วยเหลือเช่น การฝึกอบรมและการบริการสาธารณะให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
เพื่อที่จะช่วยเหลือแรงงานที่เพิ่งจบการศึกษา รัฐบาลจะจูงใจให้เข้าไปทำงานในเขตตอนกลางและตะวันตกของประเทศให้มากขึ้นและจูงใจให้คนสร้างธุรกิจด้วยตนเอง
นอกจากนี้แล้ว ประเด็นผลประโยชน์แรงงานต่างชาติในจีนที่สำคัญ จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับการเจรจาทวิภาคีระหว่าง 7 ประเทศในประเด็นหลักๆ เพื่อทำความตกลงกี่ยวกับการประกันสังคมกับประเทศและภูมิภาคต่างๆ และมาตรการเกี่ยวกับการประกันสังคมของแรงงานต่างชาติในจีนมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 15 ตุลาคม 2554 โดยอนุญาตให้แรงงานต่างชาติมีใบอนุญาตในการทำงานในจีนและได้รับสิทธิประโยชน์ต่างๆ เหมือนกับแรงงานจีนทุกประการ เช่น การเกษียณอายุ การว่างงาน ค่ารักษาพยาบาล การบาดเจ็บระหว่างทำงานและการมีบุตร
ที่มา : www.chinadaily.com
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ เมืองเซี่ยเหมิน
มิถุนายน 2555