สถานการณ์ตลาดไก่สดในอิหร่าน
อิหร่านเป็นประเทศที่มีประชากรกว่า 75 ล้านคน อาหารอิหร่านใช้เนิ้อไก่ประกอบเป็นส่วนใหญ่ จึงถือว่าไก่เป็นอาหารหลักของชาวอิหร่านที่ทุกครัวเรือนจะต้องซื้อหาไปประกอบอาหารในชีวิตประจำวัน ดังนั้น ไก่สดจึงมีความสำคัญไม่เฉพาะในด้านชีวิตความเป็นอยู่ของชาวอิหร่าน หากมีผลกระทบไปถึงความตึงเครียดทางการเมือง โดยหากราคาไก่สดในตลาดมีราคาสูงเกินไป ประชาชนจะออกมาประท้วงตามท้องถนน รัฐบาลอิหร่านจึงจำเป็นต้องแก้ไขปัญหาโดยนำเข้าไก่สดแช่แข็งจากต่างประเทศ เพื่อจำหน่ายให้ผู้บริโภคภายในประเทศในราคาถูกกว่าท้องตลาด เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชน ขณะนี้ จึงเป็นโอกาสของผู้ส่งออกไก่สดแช่แข็งไทยที่จะเร่งเปิดตลาดอิหร่าน
อิหร่านเป็นประเทศที่ผลิตไก่สดภายในประเทศเพิ่มขึ้นทุกปี โดยในปี 2553 อิหร่านผลิตเนื้อไก่เป็นปริมาณทั้งสิ้น 1,600,000 ตัน และเพิ่มขึ้นเป็น 1,650,000 ตัน ในปี 2554 จังหวัดที่มีการเลี้ยงไก่เนื้อมากที่สุดในอิหร่านได้แก่ จังหวัดอิสฟาฮาน จังหวัดโคราซานระซาวี และจังหวัดมาซันดาราน
หน่วย: พันตัน
2550 2551 2552 2553 2554 ปริมาณการผลิตเนื้อไก่ 1,423 1,450 1,525 1,600 1,650
จากการศึกษาต้นทุนการผลิต พบว่าค่าใช้จ่ายในส่วนของอาหารไก่ เป็นค่าใช้จ่ายที่สูงที่สุดในการผลิต โดยคิดเป็นร้อยละ 70 ของต้นทุน รองลงมาเป็นค่าใช้จ่ายในการซื้อลูกไก่อายุหนึ่งวันมาเลี้ยง ราคาอาหารไก่ที่เพิ่มสูงขึ้นเกิดจากการคว่ำบาตรทางการค้า ทำให้ราคาอาหารไก่เช่น ข้าวโพด กากถั่วเหลือง และปลาป่น มีราคาสูงขึ้น
ในปี 2555 ราคาไก่สดและไก่แช่แข็งภายในประเทศอิหร่านเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 4 เดือนที่ผ่านมา (มีนาคม-มิถุนายน 2555) จากราคาเดิมกิโลกรัมละ 46,940 เรียล ขยับราคาเพิ่มเป็น 71,500 เรียล จากการที่อิหร่านเป็นประเทศผู้นำเข้าอาหารสัตว์ร้อยละ 80 ทำให้ต้นทุนขยับตัวสูงขึ้น รัฐบาลอิหร่านพยายามแก้ปัญหาโดยการเข้าแทรกแซงราคาไก่เนื้อไว้ โดยกลางเดือนกรกฎาคม รับบาลนำไก่สดนำเข้าจากตูรกีมาจำหน่ายแก่ประชาชนในราคาถูกคือกิโลกรัมละ 46,500 เรียล รัฐบาลอิหร่านจึงมีนโยบายการนำเข้าไก่แช่แข็งอีกประมาณ 50,000 ตันจากประเทศตุรกีและบราซิล ราคาไก่สดในอิหร่านในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา สามารถแสดงในตารางราคาไก่อิหร่านระหว่างปี 2546-2555
หน่วย: เหรียญสหรัฐ/กิโลกรัม
ปี ราคาเฉลี่ย ราคาสูงสุด ราคาต่ำสุด 2555 5.80 7.15 4.65 2554 3.45 3.70 2.41 2553 3.23 3.50 3.10 2552 2.69 2.90 2.32 2551 2.60 2.80 2.19 2550 1.99 2.45 1.65 หมายเหตุ: คำนวณราคาจากอัตราแลกเปลี่ยนที่ 10,000 เรียล = 1 เหรียญสหรัฐฯ 3. การบริโภค ในปี 2553 การบริโภคเนื้อไก่ของประชาชนชาวอิหร่านในเขตเมืองมีประมาณ 21.89 กิโลกรัม/คน/ปี ในขณะที่ปี 2554 เพิ่มขึ้นเป็น 22.18 กิโลกรัม/คน/ปี การบริโภคเนื้อไก่ในเขตชนบทยากจนของอิหร่าน พบว่าในปี 2553 มีปริมาณการบริโภคประมาณ 9.6 กิโลกรัม/คน/ปี และเพิ่มเป็น 16.6 กิโลกรัม/คน/ปี ในปี 2554 ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบกับการบริโภคเนื้อไก่ทั่วโลกแล้ว พบว่าชาวอิหร่านบริโภคเนื้อไก่ในปริมาณสูงกว่าค่าเฉลี่ยการบริโภคเนื้อไก่ในประเทศอื่นๆ สถิติการบริโภคเนื้อไก่ของชาวอิหร่านระหว่างปี 2550-2554 หน่วย: กิโลกรัม/คน/ปี 2550 2551 2552 2553 2554 ปริมาณบริโภคเนื้อไก่ 18 19.57 20.82 21.89 22.18
ปัจจุบัน ยังไม่มีการนำเข้าไก่สดแช่แข็งจากไทย โดยในปี 2555 อิหร่านนำเข้าไก่สดแช่แข็งจากตูรกีประมาณ 2,100 ตัน ในขณะที่ในปี 2554 อิหร่านนำเข้าไก่สดจากบราซิลประมาณ 27,533 ตัน และนำเข้าจากตูรกีประมาณ 14,385 ตัน ทั้งนี้ หากเปรียบเทียบปริมาณการผลิตกับการบริโภค สามารถประเมินได้ว่า ในปี 2555 อิหร่านน่าจะมีความต้องการนำเข้าไก่สดแช่แข็งอีกไม่ต่ำกว่า 50,000 ตันต่อปี
อัตราภาษีศุลกากรสินค้าไก่สดแช่แข็ง HS. Code 02071200 คือร้อยละ 4
สถิติการนำเข้าสินค้าไก่สดแช่แข็ง HS. Code 02071200 ของอิหร่าน ระหว่างปี 2552-2555
หน่วย: มูลค่า USD น้ำหนัก KGS
ประเทศ 2552 2553 2554 2555 มูลค่า น้ำหนัก มูลค่า น้ำหนัก มูลค่า น้ำหนัก มูลค่า น้ำหนัก German - - - - 815,804 340,169 - - Emirates 1,127,262 623,998 20,965,782 10,714,969 13,565,899 6,311,067 - - Brazil 17,951,179 8,813,382 46,538,700 24,803,002 60,375,166 27,533,810 745,514 433,966 Turkey - - - - 32,204,922 14,385,913 5,318,157 2,125,655 Korea - - 2,865,674 1,523,199 3,055,373 1,624,040 - - Ukraine - - - - 94,552 39,600 - - Portugal - - 888,565 443,574 - - - - Total 19,078,441 9,437,380 71,258,721 37,484,744 110,112,716 50,234,999 6,063,671 2,559,621 แหล่งข้อมูล: หอการค้า อุตสาหกรรมและเหมืองแร่อิหร่าน 5. ระเบียบที่เกี่ยวข้อง ข้อกำหนดการนำเข้าเนื้อไก่สดที่ IR009-3/11 สามารถ Download ได้ที่ www.e-ivo.ir 6. โอกาส ปัจจุบัน ไก่สดแช่แข็งไทยยังไม่สามารถส่งออกไปอิหร่านได้ เนื่องจากติดปัญหาทางการอิหร่านไม่อนุญาตให้นำเข้าไก่สดแช่แข็งไทย จากปัญหาความกังวลเรื่องไข้หวัดนกและมาตรฐานตามหลักฮาลาล หากผู้ส่งออกรายใดสนใจส่งออกไปตลาดอิหร่าน สามารถติดต่อสำนักงานฯ ได้ที่ info@thaitrade.ir สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเตหะราน สิงหาคม 2555