นางอารดา เฟื่องทอง อธิบดีกรมค้าต่างประเทศ เปิดเผยกรณีจีนซื้อข้าวไทย 5 แสนตันว่า เป็นข่าวดีสำหรับไทย โดยหลังจากนี้ กรมฯ จะเจรจากับ COFCO รัฐวิสาหกิจของจีนถึงรายละเอียด ทั้งชนิดข้าว ราคา และการส่งมอบข้าว คาดว่าจะเริ่มเจรจาได้สัปดาห์หน้า โดยปริมาณข้าว 500,000 ตันที่จีนซื้อจะช่วยให้การส่งออกข้าวไทยปีนี้บรรลุเป้าหมาย 7.5 ล้านตัน
สำหรับปี 69 เชื่อว่า ปริมาณส่งออกข้าวจะมากกว่าปีนี้ จากความต้องการที่เพิ่มขึ้น เช่น ฟิลิปปินส์ ซึ่งจากการสอบถามผู้นำเข้าข้าว ระบุว่า สต็อกข้าวฟิลิปปินส์อยู่ได้อีก 80 วัน จึงน่าจะนำเข้าเพิ่ม อีกทั้งหลายประเทศเกิดภัยพิบัติ ส่งผลให้พื้นที่เพาะปลูกเสียหาย รวมถึงสิงคโปร์ได้ทำบันทึกความเข้าใจ (MOC) ซื้อข้าวไทย 100,000 ตันด้วย
ทั้งนี้ ในการประชุมคณะกรรมการนโยบายบริหารจัดการข้าวแห่งชาติ (นบข.) วันที่ 18 พ.ย.นี้ กรมการค้าต่างประเทศ จะรายงานให้ที่ประชุมรับทราบถึงการเจรจาขายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) กับจีนในครั้งนี้ เชื่อว่า จะช่วยดึงราคาข้าวประเทศให้ดีขึ้น และราคาข้าวในประเทศจะไม่ต่ำระดับปัจจุบันแล้ว
ด้านนายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า การซื้อข้าวของจีน 500,000 ตัน เป็นจิตวิทยาทำให้ตอนนี้ชาวนาชะลอขาย โรงสีรอดูสถานการณ์ แต่จะซื้อจริงอย่างไร คงต้องอยู่ที่การเจรจารายละเอียดกับจีน เพราะขณะนี้ยังไม่มีรายละเอียด ทั้งราคา ระยะเวลาการส่งมอบ เพราะ 500,000 ตัน ถ้าส่งมอบภายใน 1 ปีอาจจะไม่มีผลต่อตลาดเท่าไร แต่ถ้าส่งมอบใน 3 เดือน หรือ 5 เดือน จะทำให้ตลาดกระเตื้องขึ้นได้
"เป็นจิตวิทยาที่ดี เพราะตอนนี้จีนต้องซื้อข้าวไทยแน่นอน แต่อยู่ที่ระยะเวลาการส่งมอบว่าภายในกี่เดือน ยิ่งส่งมอบระยะเวลาสั้น ยิ่งดีต่อตลาด และยังเป็นจิตวิทยาที่ทำให้ตลาดชะลอการขาย เพราะราคาข้าวเปลือกในประเทศขณะนี้อยู่ที่ตันละ 5500 บาทยังไม่ดีขึ้น"สำหรับการส่งออกข้าวปีนี้ คาดว่า น่าจะเกินเป้าที่ตั้งไว้ 7.5 ล้านตัน เพราะช่วง 10 เดือน (ม.ค.-ต.ค.) ปีนี้ ส่งออกแล้ว 6.7 ล้านตัน ดังนั้น อีก 2 เดือน คือ พ.ย. และธ.ค. ถ้าส่งออกเฉลี่ยเดือนละ 700,000 ตัน น่าจะเกินเป้า ประกอบกับ เป็นปกติของต้นฤดูการผลิต ที่ข้าวออกใหม่ ทำให้มีลูกค้าเข้ามาสั่งซื้อจำนวนมาก เพื่อสต็อกไว้ช่วงเทศกาลปีใหม่ ทำให้คาดว่า การส่งออกปีหน้าจะมากกว่า 8 ล้านตัน
ส่วนราคาส่งออกข้าวไทยแบบ FOB ข้าวขาว 5% ตันละ 340 เหรียญสหรัฐฯ เท่ากับปากีสถาน ส่วนเวียดนาม ตันละ 360 เหรียญฯ และอินเดีย ตันละ 350 เหรียญฯ ขณะที่ภาพรวมปีหน้า ปริมาณผลผลิตข้าวมากกว่าความต้องการบริโภค การแข่งขันด้านราคายังสูง เพราะหลายประเทศมีผลผลิตที่ดี จากปริมาณฝนที่เพียงพอ อีกทั้งผู้ซื้อไม่รีบซื้อ หรือซื้อเท่าที่จำเป็น และไม่ซื้อเพื่อสต็อก