จีนประกาศกลับมาจัดเก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) จากดอกเบี้ยพันธบัตรที่ออกใหม่โดยรัฐบาลและสถาบันการเงิน ซึ่งมีผลตั้งแต่วันศุกร์นี้ (8 ส.ค.) เป็นต้นไป เพื่อยุติมาตรการยกเว้นภาษีที่ใช้มาอย่างยาวนาน และช่วยลดแรงกดดันด้านการคลังของประเทศที่เพิ่มสูงขึ้น
กระทรวงการคลังจีนประกาศเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า การยกเว้นภาษี VAT จะไม่มีผลกับดอกเบี้ยจากพันธบัตรรัฐบาล พันธบัตรรัฐบาลท้องถิ่น และตราสารหนี้ภาคการเงินที่ออกตั้งแต่วันที่ 8 ส.ค. 2568 เป็นต้นไป อย่างไรก็ตาม ดอกเบี้ยจากพันธบัตรที่ออกก่อนหน้าวันดังกล่าว (รวมถึงพันธบัตรชุดย่อย) จะยังคงได้รับสิทธิ์ยกเว้นภาษีต่อไปจนครบกำหนดไถ่ถอน
นักวิเคราะห์จากธนาคารเพื่อการลงทุน CICC ให้ความเห็นว่า "ภาวะขาดดุลการคลังของจีนที่ใกล้แตะระดับสูงสุดเป็นประวัติการณ์ ประกอบกับภาระดอกเบี้ยพันธบัตรที่เพิ่มขึ้นทุกปี ทำให้เป็นเรื่องสมเหตุสมผลที่ผู้กำหนดนโยบายจะหาทางเพิ่มรายได้และควบคุมรายจ่าย เพื่อป้องกันไม่ให้สถานะทางการคลังตึงตัวยิ่งขึ้น"
Caitong Securities ประเมินว่า มาตรการนี้จะช่วยเพิ่มรายได้เข้ารัฐได้ราว 3.2 หมื่นล้านหยวน (4.46 พันล้านดอลลาร์) ในปี 2568 และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นเป็น 6.5 หมื่นล้านหยวนในปี 2569 และ 9.9 หมื่นล้านหยวนในปี 2570 โดยคำนวณจากอัตรา VAT ที่ 6%
นอกจากนี้ยังมีสัญญาณว่าจีนกำลังเร่งหารายได้จากภาษีในช่องทางอื่น ๆ โดย Financial News สื่อในสังกัดธนาคารกลางจีน รายงานว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้ สรรพากรท้องถิ่นได้ส่งหนังสือแจ้งให้ผู้เสียภาษีบางรายยื่นแสดงรายได้จากต่างประเทศเพื่อชำระภาษีตามกฎหมาย ซึ่งครอบคลุมถึงกำไรจากการลงทุนในหุ้นต่างประเทศด้วย
นักวิเคราะห์จาก CICC คาดการณ์ว่า ในช่วงครึ่งหลังของปี นโยบายการเงินจะกลับมาเป็นจุดสนใจและมีแนวโน้มผ่อนคลายมากขึ้น "หากเป็นเช่นนั้น ผลกระทบเพียงเล็กน้อยจากการปรับเปลี่ยนนโยบายภาษีครั้งนี้ จะถูกชดเชยด้วยอัตราผลตอบแทนพันธบัตร (yield) ที่ลดลง และอาจเป็นปัจจัยหนุนให้อัตราดอกเบี้ยพันธบัตรรัฐบาลปรับตัวลงอีกในปีนี้"
หลังการประกาศนโยบายเมื่อวันศุกร์ที่แล้ว (1 ส.ค.) อัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลจีนระยะยาวได้ปรับตัวลง เนื่องจากนักลงทุนหันไปลงทุนในพันธบัตรรุ่นเก่าที่ยังคงได้รับสิทธิ์ยกเว้นภาษี
สำนักข่าวซินหัวระบุเมื่อวันศุกร์ที่แล้วว่า ในช่วงแรกของการพัฒนาตลาด จีนได้ยกเว้นภาษีธุรกิจสำหรับดอกเบี้ยพันธบัตรรัฐบาลและท้องถิ่นเพื่อกระตุ้นการเติบโต ต่อมาในปี 2559 ได้เปลี่ยนมาเป็นการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มแทน ซึ่งการยกเว้นภาษีที่ผ่านมาได้บรรลุวัตถุประสงค์ในการขยายตลาดพันธบัตรแล้ว จึงถึงเวลาที่เหมาะสมในการปรับเปลี่ยนนโยบายให้เข้ากับสภาวะตลาดปัจจุบัน
อย่างไรก็ดี ตามประกาศเมื่อปี 2564 นักลงทุนต่างชาติจะยังคงได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลและภาษีมูลค่าเพิ่มจากดอกเบี้ยพันธบัตรในจีนต่อไปจนถึงสิ้นปี 2568