จีนยกระดับเกาะไห่หนานเป็นเขตศุลกากรพิเศษ รุกเปิดตลาดเสรีมาตรฐานสากล

จีนเริ่มใช้มาตรการทางศุลกากรเป็นพิเศษทั่วทั้งเกาะในเขตท่าเรือการค้าเสรีไห่หนาน (Hainan FTP) ซึ่งเป็นท่าเรือการค้าเสรีที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ในวันนี้ (18 ธ.ค.) เพื่อเปิดทางให้สินค้าต่างประเทศเข้าสู่พื้นที่ได้สะดวกขึ้น พร้อมขยายรายการสินค้ายกเว้นภาษีศุลกากรและใช้มาตรการที่เอื้อต่อการทำธุรกิจให้มากยิ่งขึ้น

สำนักข่าวซินหัวรายงานว่า หลายฝ่ายมองว่าก้าวย่างนี้เป็นหมุดหมายสำคัญของจีนในการส่งเสริมการค้าเสรีและยกระดับการเปิดประเทศสู่มาตรฐานสากล ท่ามกลางกระแสลัทธิคุ้มครองทางการค้าที่รุนแรงขึ้นทั่วโลก

ข้อตกลงใหม่นี้กำหนดให้เกาะเขตร้อนที่มีพื้นที่กว่า 30,000 ตารางกิโลเมตรแห่งนี้ เป็น "เขตกำกับดูแลศุลกากรพิเศษ" ซึ่งถือเป็นก้าวใหม่ของการพัฒนาท่าเรือการค้าเสรีไห่หนาน โดยบริษัทต่างชาติจะได้รับประโยชน์จากสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่เป็นสากล มีต้นทุนภาษีและต้นทุนการผลิตต่ำลง ทั้งยังเข้าถึงธุรกิจภาคบริการได้กว้างขวางขึ้น เช่น ด้านสาธารณสุขและการศึกษา รวมถึงใช้ไห่หนานเป็นฐานกระจายสินค้าสู่ตลาดขนาดใหญ่ในจีนแผ่นดินใหญ่

เจ้าหน้าที่อธิบายถึงระบบศุลกากรพิเศษนี้ว่าประกอบด้วย "การผ่อนปรน ณ ด่านแรก" ซึ่งหมายถึงการเปิดการค้าให้เสรีขึ้นระหว่างเกาะไห่หนานกับต่างประเทศ และ "การควบคุม ณ ด่านที่สอง" ซึ่งจะใช้มาตรการควบคุมทางศุลกากรตามมาตรฐานสำหรับสินค้าที่เคลื่อนย้ายจากเกาะไห่หนานเข้าสู่จีนแผ่นดินใหญ่

สำหรับการปรับเปลี่ยนครั้งนี้ สัดส่วนสินค้าปลอดภาษีในท่าเรือการค้าเสรีไห่หนานเพิ่มขึ้นจาก 21% เป็น 74% และขยายบัญชีรายการสินค้าจาก 1,900 รายการ เป็นมากกว่า 6,600 รายการ นอกจากนี้ สินค้าที่ผ่านกระบวนการผลิตในไห่หนานจะส่งออกไปขายยังจีนแผ่นดินใหญ่ได้โดยไม่เสียภาษี หากกระบวนการผลิตบนเกาะสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มได้ตั้งแต่ 30% ขึ้นไป

ฉือ ฝูหลิน ประธานสถาบันเพื่อการปฏิรูปและการพัฒนาแห่งจีน (China Institute for Reform and Development) กล่าวว่า "ความเคลื่อนไหวนี้แสดงถึงความมุ่งมั่นของจีนในการขยายการเปิดกว้างเชิงสถาบัน"

ทั้งนี้ ไห่หนานเคยเป็นเพียงเมืองหน้าด่านที่ยังไม่ได้รับการพัฒนา จนกระทั่งกลายเป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษที่ใหญ่ที่สุดของจีนในปี 2531 ต่อมาในปี 2563 จีนได้ประกาศแผนแม่บทเพื่อพัฒนาเกาะแห่งนี้ให้เป็นท่าเรือการค้าเสรีระดับโลกภายในช่วงกลางศตวรรษที่ 21 โดยข้อมูลระบุว่านับตั้งแต่ปี 2563 มีวิสาหกิจต่างชาติเข้ามาตั้งรากฐานในไห่หนานแล้วมากกว่า 9,600 แห่ง

การดำเนินมาตรการศุลกากรพิเศษทั่วทั้งเกาะนี้ สอดรับกับแนวทางของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนในการจัดทำแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 15 (พ.ศ. 25692573) ที่มุ่งเน้นการเปิดประเทศสู่สากลให้มากยิ่งขึ้น

สฺวี่ เต๋อชุ่น นักวิจัยจากสถาบันความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการค้าระหว่างประเทศ สังกัดกระทรวงพาณิชย์จีน ให้ความเห็นว่า มาตรการนี้จะช่วยสร้างแรงขับเคลื่อนใหม่ให้จีนบรรลุการพัฒนาที่มีคุณภาพสูง และก้าวไปสู่เป้าหมายการสร้างความทันสมัยทางสังคมนิยมขั้นพื้นฐานภายในปี 2578

ขณะเดียวกัน หวง ฮั่นเฉฺวียน นักเศรษฐศาสตร์ชาวจีน ระบุว่าความเคลื่อนไหวนี้ย้ำชัดถึงจุดยืนของประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลกในการต่อต้านลัทธิคุ้มครองทางการค้า

นอกจากนี้ การเริ่มมาตรการในวันที่ 18 ธ.ค. ยังตรงกับวันครบรอบการประชุมพรรคคอมมิวนิสต์จีนครั้งประวัติศาสตร์เมื่อปี 2521 อันเป็นจุดเริ่มต้นยุคปฏิรูปและเปิดประเทศของจีน โดยในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา จีนได้จัดตั้งเขตทดลองการค้าเสรีรวมแล้ว 22 แห่ง พร้อมยกเลิกข้อจำกัดการลงทุนจากต่างชาติในภาคการผลิต และเปิดกว้างการเข้าถึงตลาดในภาคโทรคมนาคม สาธารณสุข และการศึกษาอย่างต่อเนื่อง