สถานีวิทยุสาธารณะแห่งชาติ (NPR) และสถานีวิทยุสาธารณะในรัฐโคโลราโดอีก 3 แห่ง ได้ยื่นฟ้องรัฐบาลกลางสหรัฐฯ ต่อศาลรัฐบาลกลางเมื่อวันอังคาร (27 พ.ค.) กรณีประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ออกคำสั่งฝ่ายบริหาร (Executive Order) ระงับการใช้งบประมาณที่รัฐสภาอนุมัติให้แก่ NPR และองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะ (PBS)
ในคำฟ้องนั้น NPR ชี้ว่า คำสั่งของฝ่ายบริหารเป็นการก้าวก่ายอำนาจของรัฐสภา ซึ่งมีหน้าที่โดยตรงในการพิจารณาจัดสรรงบประมาณและออกกฎหมาย นอกจากนี้ NPR ยังมองว่า การกระทำดังกล่าวเป็นการเลือกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรมเพื่อตอบโต้การนำเสนอข่าวสาร ซึ่งถือเป็นการละเมิดสิทธิเสรีภาพในการแสดงออกตามรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมครั้งที่ 1 (First Amendment) ของสหรัฐฯ ซึ่งรับรองสิทธิเสรีภาพในการพูด การแสดงออก และเสรีภาพของสื่อ
แคทเธอรีน มาเฮอร์ ประธานและซีอีโอของ NPR แถลงว่า "NPR จะไม่ยอมอ่อนข้อต่อการล่วงละเมิดสิทธิตามรัฐธรรมนูญ... และจะยึดมั่นในความเป็นอิสระของสื่อและจรรยาบรรณวิชาชีพสื่อสารมวลชน"
สำนักข่าวซินหัวรายงานว่า ก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 2 พ.ค. ปธน.ทรัมป์ได้ลงนามในคำสั่งฝ่ายบริหาร สั่งให้บรรษัทกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะ (CPB) ซึ่งเป็นองค์กรหลักที่ทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการจัดสรรเงินทุนสนับสนุนสื่อสาธารณะในสหรัฐฯ นั้น ยุติการให้ทุนแก่ NPR และ PBS โดยให้เหตุผลว่าสื่อทั้งสองแห่งมีทัศนคติที่ "ไม่ยอมรับ" มุมมองที่ไม่ใช่ฝ่ายซ้าย และไม่นำเสนอข่าวสารอย่าง "เป็นธรรม ถูกต้อง และปราศจากอคติ" ต่อประชาชนผู้เสียภาษี
สำหรับ CPB นั้น เป็นองค์กรเอกชนไม่แสวงหาผลกำไรที่รัฐสภาสหรัฐฯ จัดตั้งขึ้นตามกฎหมาย โดยมีเป้าหมายสำคัญคือการปกป้องสื่อสาธารณะจากแรงกดดันทางการเมือง ด้วยเหตุนี้ รัฐสภาจึงอนุมัติงบประมาณให้ CPB ล่วงหน้าถึง 2 ปี
ด้านแพทริเซีย แฮร์ริสัน ซีอีโอของ CPB แถลงว่า CPB ไม่ใช่หน่วยงานของฝ่ายบริหารที่อยู่ภายใต้อำนาจของประธานาธิบดี และกฎหมายที่จัดตั้ง CPB ก็ระบุชัดเจนว่า ห้ามหน่วยงานรัฐบาลใด ๆ เข้ามาชี้นำหรือควบคุมการดำเนินงานของสื่อสาธารณะหรือ CPB
ขณะเดียวกัน PBS ซึ่งไม่ได้เป็นคู่กรณีในคดีฟ้องร้องครั้งนี้โดยตรงได้ออกแถลงการณ์ว่า กำลังพิจารณาทุกทางเลือก รวมถึงการดำเนินการทางกฎหมาย เพื่อให้องค์กรสามารถให้บริการรายการและบริการที่จำเป็นแก่สถานีสมาชิกและชาวอเมริกันทุกคนต่อไปได้
อนึ่ง ผู้ที่ถูกฟ้องร้องในคดีนี้ นอกจากปธน.ทรัมป์แล้ว ยังรวมถึงรัสเซล โวท ผู้อำนวยการสำนักงบประมาณทำเนียบขาว, สก็อตต์ เบสเซนต์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง และมาเรีย โรซาริโอ แจ็คสัน ประธานองค์การกองทุนเพื่อศิลปะแห่งชาติ