เมื่อวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา (11 ธ.ค.) โด ควอน ผู้ประกอบการคริปโทเคอร์เรนซีชาวเกาหลีใต้ วัย 34 ปี ถูกศาลสหรัฐอเมริกาพิพากษาลงโทษจำคุกเป็นเวลา 15 ปี จากคดีการล่มสลายของสกุลเงินดิจิทัล 2 สกุล ซึ่งสร้างความเสียหายแก่นักลงทุนรวมมูลค่ากว่า 4 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ เมื่อปี 2565 โดยผู้พิพากษาระบุว่าคดีนี้ถือเป็น "การฉ้อโกงระดับมหากาพย์"
ควอนเป็นผู้ร่วมก่อตั้งบริษัทเทอร์ราฟอร์มแล็บส์ (Terraform Labs) และเป็นผู้พัฒนาสกุลเงิน "เทอร์รายูเอสดี" (TerraUSD) และ "ลูนา" (Luna)
พอล เอ. เองเกลเมเยอร์ ผู้พิพากษาศาลแขวงแห่งสหรัฐฯ ประจำเขตแมนฮัตตัน ผู้มีคำพิพากษาในคดีนี้ ได้กล่าวตำหนิควอนอย่างรุนแรงต่อพฤติการณ์การหลอกลวงซ้ำแล้วซ้ำเล่าต่อนักลงทุนทั่วไปที่มอบความไว้วางใจนำเงินออมทั้งชีวิตมาลงทุน
"นี่คือการฉ้อโกงในระดับมหากาพย์และสร้างความเสียหายระดับชั่วอายุคน ในประวัติศาสตร์การดำเนินคดีอาญาของรัฐบาลกลาง มีการฉ้อโกงเพียงไม่กี่ครั้งที่ก่อให้เกิดความเสียหายมหาศาลเท่ากับที่คุณทำ คุณควอน" ผู้พิพากษาเองเกลเมเยอร์กล่าวในระหว่างการพิจารณาคดี
มูลเหตุของคดีนี้สืบเนื่องมาจากการที่ควอนหลอกลวงนักลงทุนเกี่ยวกับเสถียรภาพของเทอร์รายูเอสดี ซึ่งเป็นสเตเบิลคอยน์ (Stablecoin) ที่ออกแบบมาเพื่อรักษามูลค่าคงที่ไว้ที่ 1 ดอลลาร์สหรัฐ โดยเมื่อเดือนพ.ค. 2564 สกุลเงินดังกล่าวมีมูลค่าหลุดจากที่ตรึงไว้ ต่ำกว่า 1 ดอลลาร์สหรัฐ ควอนได้กล่าวอ้างกับนักลงทุนว่า อัลกอริทึมคอมพิวเตอร์ที่เรียกว่าเทอร์ราโพรโทคอล (Terra Protocol) สามารถกู้คืนมูลค่าของเหรียญกลับมาได้โดยอัตโนมัติ
อย่างไรก็ตาม เอกสารคำฟ้องระบุข้อเท็จจริงว่า ควอนได้ว่าจ้างบริษัทซื้อขายความถี่สูงรายหนึ่งให้ลักลอบเข้าซื้อโทเคนดังกล่าวเป็นมูลค่าหลายล้านดอลลาร์สหรัฐ เพื่อพยุงราคาไว้อย่างจอมปลอม ไม่ใช่เกิดจากประสิทธิภาพของอัลกอริทึมตามที่กล่าวอ้าง
เจย์ เคลย์ตัน อัยการสหรัฐฯ ประจำเขตแมนฮัตตัน ระบุในแถลงการณ์ว่า ควอนได้วางแผนการอันซับซ้อนเพื่อปั่นมูลค่าคริปโทฯ ของตัวเอง และพยายามหลบหนีความรับผิดเมื่ออาชญากรรมที่เขาก่อขึ้นถูกเปิดเผย
อนึ่ง การล่มสลายของเทอร์ราและลูนาสร้างความเสียหายทางการเงินหลายพันล้านดอลลาร์สหรัฐ อีกทั้งยังจุดชนวนให้เกิดวิกฤตการณ์ลูกโซ่ในตลาดคริปโทฯ ส่งผลให้บริษัทจำนวนมากต้องล่มสลายในปี 2565
ในวันพิจารณาคดี ควอนได้แถลงต่อศาลเพื่อขอโทษต่อผู้เสียหาย "เรื่องราวของพวกเขาน่าเวทนาและย้ำเตือนให้ผมตระหนักถึงความสูญเสียมหาศาลที่ผมได้ก่อขึ้น ผมขอโทษต่อเหยื่อทุกท่าน"
ก่อนหน้านี้ในเดือนส.ค. ควอนได้รับสารภาพในความผิดฐานสมรู้ร่วมคิดเพื่อฉ้อโกงและการฉ้อโกงผ่านระบบสื่อสารอิเล็กทรอนิกส์ โดยยอมรับว่าได้กระทำการผิดพลาดและให้ข้อมูลอันเป็นเท็จแก่นักลงทุน
อัยการเสนอให้ลงโทษจำคุกอย่างน้อย 12 ปี ในขณะที่ทนายความของควอนขอให้ลงโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี เพื่อให้เขาสามารถเดินทางกลับไปรับการไต่สวนคดีอาญาที่ประเทศเกาหลีใต้ได้ อย่างไรก็ดี ศาลได้พิพากษาลงโทษจำคุก 15 ปี
นอกจากโทษจำคุกแล้ว เมื่อปี 2567 ควอนได้ตกลงยอมความกับสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์แห่งสหรัฐอเมริกา (SEC) โดยบริษัทเทอร์ราฟอร์มแล็บส์และควอนต้องชำระเงินรวม 4.55 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งในจำนวนนี้เป็นค่าปรับทางแพ่งส่วนบุคคลของควอนจำนวน 80 ล้านดอลลาร์สหรัฐ พร้อมทั้งถูกห้ามทำธุรกรรมเกี่ยวกับคริปโทฯ
ควอนยังคงมีคดีความรออยู่ที่ประเทศเกาหลีใต้ ทั้งนี้ ภายใต้เงื่อนไขของข้อตกลงรับสารภาพ อัยการสหรัฐฯ จะไม่คัดค้านควอนยื่นคำร้องขอโอนตัวนักโทษข้ามแดน หลังจากที่ได้รับโทษจำคุกในสหรัฐฯ ไปแล้วกึ่งหนึ่ง