ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา มีความเคลื่อนไหวทางเศรษฐกิจที่น่าสนใจ ดังนี้
1. นโยบายรัฐบาลใหม่ - ยกเลิกกฎหมายเกี่ยวกับการแปรรูป Postal Services เป็นเอกชน
2. คาดว่าจีนจะมีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ 2 รองของโลกแทนที่ญี่ปุ่น ในอีก 2 ปีข้างหน้า
2. ธนาคารกลางญี่ปุ่นและเกาหลีใต้เจรจาต่ออายุความตกลงเงินตราแลกเปลี่ยนทวิภาคีวงเงิน 20 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ
-----------------------------------
นาย Yoshifumi Nishikawa กรรมการผู้จัดการ Japan Post Corporation ได้ตัดสินใจลาออกจากตาแหน่งเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา โดยให้เหตุผลว่าแนวความคิดในการดาเนินการธุรกิจ Japan Post Corporation เพื่อแปรรูปไม่ตรงกับนโยบายรัฐบาลใหม่ การแปรรูป Postal Services เป็นเอกชนได้เกิดขึ้นมาในสมัยรัฐบาลชุด Koizumi และได้มีการจัดตั้ง Japan Post Corporation เมื่อเดือน ม.ค.49 ที่มีรัฐบาลถือหุ้นทั้งหมด เพื่อถือหุ้นในบริษัทย่อยๆ 4 บริษัท ได้แก่ 1) Postal Network 2) Postal Services 3) Postal Savings และ 4) Postal Insurance Companies และได้เริ่มดาเนินการมาตั้งแต่วันที่ 1 ต.ค.50 ในลักษณะ Holding Company ภายใต้การถือหุ้นของ Japan Post Corporation
Postal Savings ดาเนินธุรกิจธนาคารพาณิชย์ภายใต้ชื่อว่า Postal Savings Bank โดยจะเริ่มดาเนินการมาตั้งแต่เดือน ต.ค.50 ในช่วงแรกตั้งจะยังเป็นสถาบันการเงินของรัฐ โดยให้ Japan Post Corporation ถือหุ้นทั้งหมด และจะค่อยๆ แปรรูปเป็นเอกชนทั้งหมดภายในปี 2560 (2017)
เมื่อวันที่ 20 ต.ค.52 ได้มีมติคณะรัฐมนตรีภายใต้รัฐบาลใหม่ญี่ปุ่น ว่าจะปรับปรุงการปฏิรูประบบไปรษณีย์ใหม่ โดยจะนาเสนอต่อสภาในเดือน ม.ค.53 โดยมีแผนจะปรับปรุงคือ 1. ให้มีบริการ 3 ประเภท เป็น One-stop Service Center เพื่อให้ความสะดวกกับผู้ที่อาศัยท้องถิ่นทั่วประเทศมากขึ้นได้แก่ 1) Postal Services 2) Postal Savings และ 3) Postal Insurance Companies 2. ปรับปรุงโครงสร้างบริษัท 4 แห่ง รวมทั้งลักษณะบริษัทแม่- Holding Company 3. ยังยึดรูปแบบ Holding Company อีกต่อไป แต่ไม่นาไปจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ 4. ยกเลิกกฎหมายเกี่ยวกับการแปรรูป Postal Services เป็นเอกชน เป็นต้น
นักวิจารณ์เห็นว่า หากรัฐบาลไม่นาไปจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ จะส่งผลให้การกากับดูแลคุมกิจการ Japan Post Corporation ให้มีความโปร่งใสยากยิ่งขึ้น และการที่รัฐบาลถือหุ้นทั้งหมดจะสามารถทาให้มีความประสิทธิภาพในการบริหารจัดการมากขึ้นได้หรือไม่ และมีความเป็นไปได้ว่าจะกลับเป็นระบบเดิมก่อนดาเนินการแปรรูบ
นาย Shizuka Kamei รัฐมนตรีกากับดูแลบริการการเงิน (Financial Services) ซึ่งเคยอยู่พรรค LDP สมัยนายกรัฐมนตรี Koizumi แต่ถูกไล่ออกจากพรรคเพราะคัดค้านการแปรรูปกิจการไปรษณีย์ ภายหลังได้รับตาแหน่งรัฐมนตรีกากับดูแลบริการการเงินภายใต้รัฐบาลใหม่ ครั้งนี้ จึงสั่งทบทวนการแปรรูปกิจการไปรษณีย์ ซึ่งคาดว่านับแต่นี้ต่อไป อาจจะมีการให้ทบทวนสถาบันการเงินเฉพาะกิจหลายแห่งที่กาลังอยู่ในระหว่างการแปรรูปเช่นเดียวกัน
ในขณะภาวะเศรษฐกิจถดถอยในญี่ปุ่น GDP จีนมีอัตราการเจริญเติบโตเฉลี่ยร้อยละ 8-10 ในปี 2552 ซึ่งหากสถานการณ์นี้ยังคงดาเนินต่อไป คาดว่าจะทาให้จีนมีสัดส่วนขนาดเศรษฐกิจที่ใหญ่ขึ้นเมื่อเทียบกับขนาดเศรษฐกิจโลก
เปรียบเทียบ Real GDP ระหว่างญี่ปุ่นและจีน
หน่วย : ร้อยละ
ประเทศ Q 4 ปี 51 Q 1 ปี 52 Q 2 ปี 52 Q 3 ปี 52 ปี 52 ปี 53
(ประมาณการณ์) (ประมาณการณ์)
ญี่ปุ่น -3.4 -3.3 0.6 - -3.2 1.2 จีน 6.8 6.1 7.9 8.9 7.1 - ที่มา Cabinet Office ญี่ปุ่น และ National Bureau of Statistics of China
งบประมาณกระตุ้นเศรษฐกิจภายในประเทศของจีนเป็นจานวนมากที่สัมฤทธิ์ผลทาให้สามารถรักษาการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจในระดับสูงไว้ได้ ต่างจากญี่ปุ่นที่การเจริญเติบโตยังขึ้นอยู่กับเศรษฐกิสหรัฐฯและยุโรป นอกจากนี้ ค่าเงินเยนที่แข็งตัวขึ้นต่อเนื่องได้ทาให้สินค้าญี่ปุ่นเสียความสามารถทางการแข่งขันในตลาดต่างประเทศ ต่างจากค่าเงินหยวนของจีนที่ผูกติดกับ (Pegged) ค่าเงินเหรียญสหรัฐฯ
อย่างไรก็ตาม รายได้ต่อหัว (Per Capita Income) ของจีนยังต่ากว่า 4,000 เหรียญสหรัฐฯ ในขณะที่ ของญี่ปุ่นอยู่ที่ระดับเกือบ 40,000 เหรียญสหรัฐฯ ยังแตกต่างกันมาก และยังต่ากว่าประเทศพัฒนาแล้วอื่นๆ เช่นสหรัฐ เยอรมัน เป็นต้น
นอกนี้ จีนไม่ได้เป็นสมาชิกกลุ่มประเทศร่ารวย G7 ทั้งๆที่ เศรษฐกิจมีบทบาทสาคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจโลก จึงได้พยายามที่จะมีบทบาทในการออกเสียงในการกาหนดนโยบายเศรษฐกิจโลกมากขึ้นเช่นใน IMF
เปรียบเทียบขนาดเศรษฐกิจและรายได้ต่อหัวระหว่างญี่ปุ่นและจีน
ประเทศ ขนาดเศรษฐกิจ (GDP) รายได้ต่อหัวของประชากร
(ล้านล้านเหรียญสหรัฐฯ) (เหรียญสหรัฐฯ)
สหรัฐฯ 14.2 47,600
ญี่ปุ่น 4.9 39,000
จีน 4.3 3,000
เยอรมัน 3.7 43,000ที่มา ข้อมูลธนาคารโลกปี 2551
ดังนั้น ในอีก 2 ปีข้างหน้า มีความเป็นเป็นได้ที่ขนาดเศรษฐกิจจีนจะแซงหน้าขนาดเศรษฐกิจญี่ปุ่น แต่ในแง่ความกินดีอยู่ดีของประชาชนยังแตกต่างกันมาก ขึ้นอยู่กับว่าจะใช้มาตรฐานไหนวัดความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
ท่ามกลางความผันผวนของภาวะเศรษฐกิจและการเงินโลก ธนาคารกลางญี่ปุ่น (Bank of Japan) และเกาหลีใต้ (Bank of Korea) ได้เจรจาต่ออายุความตกลงเงินตราแลกเปลี่ยนทวิภาคีจานวนเงิน 20 พันล้านเหรียญสหรัฐฯต่อไปอีก 3 เดือนถึงระหว่าง 1 พ.ย.52- 1 ก.พ.53 โดยก่อนหน้านี้ เมื่อเดือน ธ.ค.51ธนาคารกลางของ 2 ประเทศได้ทาความตกลงแลกเปลี่ยนเงินตราสกุลเงินเยน-วอน วงเงิน 20 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ จากเดิมที่เคยทาไว้เพียง 3 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ และจะหมดอายุลงภายใน 30 ต.ค.52 ศกนี้ แต่ได้มีการตกลงที่จะขยายความตกลงดังกล่าวจนถึง 1 ก.พ.53 ดังกล่าวข้างต้น โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเป็น Stand by Credit Loan กรณีประเทศใดประเทศประสบปัญาหาดุลบัญชีการชาระเงิน ก็สามารถเบิกถอนมาใช้ได้ยามฉุกเฉิน
ทั้งนี้ นอกจากญี่ปุ่นแล้ว Bank of Korea ได้มีความตกลงแลกเปลี่ยนเงินตรากับธนาคารกลางสาธารณรัฐประชาชนจีน และ Federal Reserve ธนาคารกลางของสหรัฐฯ
สำนักงานที่ปรึกษาเศรษฐกิจและการคลัง ณ กรุงโตเกียว
ที่มา: Macroeconomic Analysis Group: Fiscal Policy Office
Tel 02-273-9020 Ext 3665 : www.fpo.go.th