วิสาหกิจชุมชนกลุ่มข้าวหอมมะลิอินทรีย์บ้านตะครอง อ.กระสัง จ.บุรีรัมย์ยกระดับการผลิตด้วยมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ สร้างรายได้ที่มั่นคง
นางธัญธิตา บุญญมณีกุล รองเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยถึงผลการติดตามโครงการเกษตรอินทรีย์ ซึ่งเป็นโครงการสำคัญภายใต้โครงการพัฒนาเกษตรกรรมยั่งยืน ด้วยการยกระดับการผลิตจากวิถีพื้นบ้านให้ได้รับรองมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่สินค้าเกษตร และรายได้ที่มั่นคงของเกษตรกร รวมทั้งยังคงไว้ซึ่งความปลอดภัย ต่อสุขภาพของเกษตรกรและผู้บริโภค โดยกิจกรรมการส่งเสริมและพัฒนาการผลิตข้าวอินทรีย์ ในการเพิ่มศักยภาพด้านมาตรฐานการผลิตข้าวอินทรีย์ มีกรมการข้าว เป็นหน่วยงานรับผิดชอบหลัก โดยปีงบประมาณ พ.ศ.2566 ได้กำหนดเป้าหมายเพิ่มศักยภาพให้แก่กลุ่มเกษตรกร 701 กลุ่ม โดยจากการติดตามผลการดำเนินงานภาพรวมกิจกรรมการส่งเสริมและพัฒนาการผลิตข้าวอินทรีย์ พบว่า สามารถเพิ่มศักยภาพด้านมาตรฐานการผลิตข้าวอินทรีย์ ด้วยการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการทำระบบควบคุมภายในแบบกลุ่ม Internal Control System (ICS) เพื่อให้กลุ่มเกษตรกรมีความรู้เกี่ยวกับระบบควบคุมภายใน หลักเกณฑ์และเงื่อนไขของหน่วยรับรองในการรับรองแบบกลุ่มตามระบบการผลิตข้าวอินทรีย์ ให้แก่เกษตรกรทั้งกลุ่มต่อเนื่องและกลุ่มใหม่ รวม 701 กลุ่ม ครบตามเป้าหมาย
สำหรับตัวอย่างผลสำเร็จของการส่งเสริมและพัฒนาการผลิตข้าวอินทรีย์ สศก. โดยศูนย์ประเมินผล ได้ลงพื้นที่ติดตามตัวอย่างการดำเนินงานการพัฒนาเกษตรอินทรีย์ ณ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มข้าวหอมมะลิอินทรีย์ บ้านตะครอง หมู่ 15 ตำบลหนองเต็ง อำเภอกระสัง จังหวัดบุรีรัมย์ ถือเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่มีศักยภาพการผลิต และมีการบริหารกลุ่มที่เข้มแข็ง โดยกลุ่มได้จดทะเบียนวิสาหกิจชุมชนและเข้าร่วมโครงการระบบส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่ ตั้งแต่ ปี 2560 มีนางศราทรณ์ คงทวี เป็นประธานกลุ่ม มีสมาชิกเกษตรกรในแปลงใหญ่ข้าว 104 ราย พื้นที่รวมประมาณ 1,525 ไร่ ทำการผลิตข้าวปีละ 1 ครั้ง เริ่มเพาะปลูกในเดือนพฤษภาคมและเริ่มเก็บเกี่ยวตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนเป็นต้นไป ซึ่งเป็นข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 เป็นหลัก มีผลผลิตของสมาชิก รวมประมาณ 530 ตันต่อปี ซึ่งที่ผ่านมา ปริมาณผลผลิตส่วนใหญ่กว่า ร้อยละ 60 เกษตรกรยังคงนำมาบริโภคในครัวเรือนเป็นหลัก ส่วนที่เหลือร้อยละ 40 จะเก็บไว้และทยอยนำไปจำหน่าย ให้กลุ่มหรือโรงสีในราคาทั่วไป
ต่อมา นางศราทรณ์ คงทวี ในฐานะผู้นำกลุ่มได้ร่วมผลักดันให้กลุ่มมีการยกระดับจากการผลิตข้าวอินทรีย์ วิถีพื้นบ้าน สู่การผลิตข้าวอินทรีย์ที่มีการรับรองมาตรฐานอย่างเป็นรูปธรรม ให้สามารถดำเนินการยกระดับการผลิต แปรรูป และจำหน่ายผลิตภัณฑ์ข้าวอินทรีย์ได้อย่างครบวงจร เพื่อสร้างรายได้ที่มั่นคงให้สมาชิกของกลุ่ม โดยได้รวบรวมสมาชิก 15 ราย ในพื้นที่ตำบลหนองเต็ง ที่มีความพร้อมเข้าสู่กระบวนการพัฒนาให้ได้รับการรับรองแหล่งผลิตข้าวอินทรีย์จากกรมการข้าว และได้รับรองมาตรฐานการผลิตข้าวอินทรีย์ (มกษ. 9000) ในปี 2565 โดยมีพื้นที่เพาะปลูกรวม 164.25 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 10 ของพื้นที่แปลงใหญ่ข้าวทั้งหมด สามารถผลิตข้าวเปลือกที่ได้รับรองมาตรฐานการผลิตข้าวอินทรีย์รวม 65 ตันต่อปี หรือมีผลผลิตเฉลี่ย 395 กิโลกรัมต่อไร่
ผลจากการรับรองมาตรฐานการผลิตข้าวอินทรีย์ ทำให้สมาชิกกลุ่มสามารถจำหน่ายข้าวเปลือกหอมมะลิอินทรีย์ ให้แก่กลุ่มในราคาที่สูงกว่าราคาทั่วไป 1,000 บาทต่อตัน ซึ่งทางกลุ่มจะได้นำไปแปรรูปเป็นข้าวสาร จำหน่ายให้แก่ โรงพยาบาลกระสัง และเทศบาลตำบลกระสัง เป็นประจำทุกเดือนๆ ละกว่า 1 ตัน ช่วยสร้างรายได้ให้แก่กลุ่ม โดยทางกลุ่มมีรายได้ในส่วนของข้าวอินทรีย์ที่ได้รับรองมาตรฐานประมาณ 40,000 บาทต่อเดือน หรือ 480,000 บาทต่อปี และยังมีการจำหน่าย ให้แก่ลูกค้าทั่วไป ทั้งในพื้นที่และนอกพื้นที่อย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งยังได้วางแผนร่วมกับสถาบันการศึกษาในการแปรรูป ข้าวเป็นสินค้าอื่น ๆ เพื่อให้เกิดผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย อีกทั้งยังเป็นแรงจูงใจในการขยายผลความสำเร็จไปสู่สมาชิกรายอื่น ๆ ให้สนใจเข้าสู่การขอรับรองมาตรฐานการผลิตข้าวอินทรีย์เพิ่มขึ้นต่อไป สำหรับท่านที่สนใจการส่งเสริมและพัฒนาการผลิตข้าวอินทรีย์ ของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มข้าวหอมมะลิอินทรีย์ บ้านตะครอง จังหวัดบุรีรัมย์ สามารถติดต่อสแบถามได้ที่ นางศราทรณ์ คงทวี ประธานกลุ่ม โทร. 092 158 1194
************************************
ข่าว : ส่วนประชาสัมพันธ์ / ข้อมูล : ศูนย์ประเมินผล
ที่มา : สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร