กรุงเทพฯ--29 พ.ย.--วว. การติดเชื้อแซลโมเนลลาของไก่ในฟาร์มเกิดได้ทั้งแบบโดยตรงจากพ่อแม่พันธุ์ (Vertical transmission) และการติดเชื้อจากสภาพแวดล้อม (Horizontal transmission) โดยไก่สามารถติดเชื้อได้ทุกช่วงอายุตลอดระยะของการเลี้ยง ดังนั้นวิธีป้องกันการติดเชื้อที่มีประสิทธิภาพ ไม่เพียงกำจัดสาเหตุของการติดเชื้อเท่านั้น แต่จำเป็นต้องสร้างภูมิต้านทานการติดเชื้อให้ได้ตลอดระยะช่วงอายุของไก่ที่เลี้ยง “วัคซีนเชื้อเป็น” นั้นสามารถกระตุ้นให้สัตว์ที่ได้รับวัคซีน สร้างภูมิคุ้มกันได้ทั้ง 2 ระบบ คือ ภูมิคุ้มกันระบบพึ่งเซลล์ (Cell mediated immunity) ซึ่งจำเป็นต่อการทำลายเชื้อแซลโมเนลลาเมื่อสัตว์เกิดการติดเชื้อ และภูมิคุ้มกันแบบพึ่งพาแอนติบอดี (Humoral immunity) โดยเฉพาะ IgA ที่ช่วยป้องกันไม่ให้เชื้อแซลโมเนลลาเกาะและบุกรุกผนังลำไส้ได้ ในขณะที่ “วัคซีนเชื้อตาย” จะกระตุ้นให้สัตว์สร้างภูมิคุ้มกันแบบพึ่งพาแอนติบอดีเท่านั้นสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) โดยฝ่ายเทคโนโลยีชีวภาพ จึงพัฒนาวัคซีนเชื้อเป็นที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันการติดเชื้อ Salmonella ในไก่เนื้อและไก่ไข่ โดยพัฒนาวัคซีนที่พัฒนาขึ้น มี 2 ชนิด คือ “วัคซีนเชื้อเป็น” ที่พัฒนาจากเชื้อ S. Typhimurium และ “วัคซีนเชื้อเป็น” ที่พัฒนาจากเชื้อ S. Enteritidis ขณะนี้ได้ทำการพัฒนาสูตรวัคซีน 2 ชนิด คือ Bio 5 และ Bio 11 ทั้งนี้จากการศึกษาเบื้องต้นโดยการป้อนเชื้อเข้าทางปาก (oral immunization) ให้ไก่อายุ 14 วัน จำนวน 2 ครั้ง ระยะเวลาห่างกัน 2 สัปดาห์ ปริมาณเชื้อที่ให้แตกต่างกันตั้งแต่ 104, 106 และ 108 cfu/ตัว หลังจากนั้นอีก 2 สัปดาห์ จึงให้เชื้อพิษทับ (challenge) ผลการศึกษาพบว่า Bio 11 มีประสิทธิภาพดีกว่า Bio 5 ในด้านการลดระยะเวลาและจำนวนไก่ที่ขับเชื้อพิษ การลดความรุนแรงของเชื้อพิษทับในการทำให้เกิดวิการที่อวัยวะต่างๆ รวมถึงความคุ้มโรคต่อเชื้อพิษทับโดยสามารถลดการเพิ่มจำนวนของเชื้อพิษทับในอวัยวะภายต่างๆ ส่วนผลการศึกษาเบื้องต้นด้านความปลอดภัยของ Bio 5 และ Bio 11 พบว่าไก่ที่ได้รับเชื้อ Bio 5 หรือ Bio 11 (ในปริมาณ 108 cfu/ตัว) ไม่มีอาการป่วยหรือตาย รวมถึงเชื้อทั้งสองชนิดไม่มีผลต่อการเพิ่มน้ำหนักตัวของไก่ แสดงว่า Bio 5 และ Bio 11 มีความปลอดภัยในระดับหนึ่ง สำหรับขั้นตอนการวิจัยต่อไป วว.จะได้ทำการศึกษายืนยันความปลอดภัยของ Bio 5 และ Bio 11 ตามข้อกำหนดของ OIE ในระดับห้องปฎิบัติการ และทำการศึกษาประสิทธิภาพของ Bio 5 และ Bio 11 ในการคุ้มโรคต่อไก่ทดลองทั้งในระดับห้องปฎิบัติการและระดับฟาร์มสนใจสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ดร.ภูษิตา วรรณิสสร ฝ่ายเทคโนโลยีชีวภาพ วว.โทร. 02577 9055 ในวันและเวลาราชการ