กรุงเทพฯ--9 มิ.ย.--TMB Analytics
การลงทุนในทองคำให?ผลตอบแทนโดยเฉลี่ยสูงกว?าการลงทุนในตลาดหุ?นไทย หากถือเกิน 2 ป?ขึ้นไป
ในระยะสั้น: ทองคำเป?นหนึ่งในสินทรัพย?ทางเลือก (safe-haven asset class) ที่นักลงทุนเลือกถือในสภาวะเศรษฐกิจขาลงและมีความเสี่ยงสูง
ในระยะยาว: ราคาทองคำปรับตัวตามแนวโน?มพื้นฐานของเศรษฐกิจโลก
“TMB Analytics” หรือ “ศูนย์วิเคราะห์เศรษฐกิจ TMB” วิเคราะห์ว่าหากลงทุนในทองคำ เป็นระยะเวลา 2 ปี จะได้อัตราตอบแทนเฉลี่ยสูง อยู่ที่ร้อยละ 11 ต่อปี ในขณะที่การลงทุนในตลาดทุน จะอยู่ที่ร้อยละ 6 ต่อปี นั่นแสดงถึงว?าการลงทุนในทองคำมักได?ผลตอบแทนค?อนข?างสม่ำเสมอและมีเสถียรภาพมากกว?าผลตอบแทนจากตลาดทุนที่มักผันผวนขึ้นลงได?ตามภาวะเศรษฐกิจ โดยหากเลือกลงทุนในทองคำระยะยาวแล?วจะให?ผลตอบแทนเฉลี่ยดี กว?าตลาดทุน และยังมีความเสี่ยงที่ต่ำกว?าด?วย
ในอดีต การซื้อที่ดินและทองคำถือเป?นเรื่องที่คนไทยที่มีเงินออมทั่วไปใฝ?ฝ?น โดยเฉพาะทองคำที่นอกจากจะเป?นโลหะที่มีค?าในตัวเองและสามารถใช?เป?นเครื่องประดับได?แล?ว ทองคำยังเป?นสิ่งที่บ?งบอกฐานะที่แสดงถึงความร่ำรวยและหน?าตาทางสังคมของผู?ครอบครองดังคำพูดที่ว?า “มีเงินนับเป?นน?อง มีทองนับเป?นพี่”
ต่อมาเมื่อโลกพัฒนามากขึ้นช?องทางการลงทุนเริ่มมีให?เลือกได?หลากหลายทั้งตลาดเงินและตลาดทุนที่มีสภาพคล?องสูงและให?ผลตอบแทนในระดับที่น?าพอใจ คนจึงลดความสนใจที่จะซื้อทองเพื่อการออมและการลงทุนแล?วหันไปออมเงินในรูปแบบอื่นแทน
หากลองนำดัชนีตลาดทุนและราคาทองคำ ทั้งในตลาดโลกและในประเทศไทยมาเปรียบเทียบกันแล?ว จะพบว?าหากเราเริ่มลงทุนซื้อทองคำเก็บไว?ตั้งแต?ต?นป? 2000 (พ.ศ.2543) แล?วถือไว?จนถึงต?นป? 2010 (พ.ศ.2553) จะทำให?เราได?กำไรต?อป?ประมาณร?อยละ 12-15 ต?อป? แต?ถ?าเราถือหลักทรัพย?ในตลาดทุนจะได?ผลตอบแทนรวมป?นผลเพียงร?อยละ 3-9 ต?อป?
ช?วงป? 2000-2010 การลงทุนในระยะยาวในทองคำให?ผลตอบแทนสูงกว?าการลงทุนในตลาดทุน อย?าลืมว?าการลงทุนในโลกแห?งความจริงนั้นนักลงทุนส?วนใหญ?ไม?ได?ถือทองหรือหลักทรัพย?ไว?เฉยๆ เป?นเวลานานกว?า 10 ป? แต?ว?าจะมีการซื้อขายสับเปลี่ยนตลอดเวลา ดังนั้นถ?าเราคำนวนเป?นรอบการลงทุนจะพบว?ารอบการลงทุนระยะสั้น เช?น ซื้อวันนี้แล?วขายในอีก 3 เดือนหน?า อัตราผลตอบแทนเฉลี่ยช?วงป? 2000-2010 จากการลงทุนในตลาดทุนจะอยู?ที่ประมาณร?อยละ 23 ต?อป? ขณะที่ทองคำจะอยู?ที่ร?อยละ 15 ต?อป? แต?ถ?าเราเพิ่มระยะเวลาลงทุนเป?น 2 ป?อัตราผลตอบแทนในตลาดทุนจะอยู?ที่ประมาณร?อยละ 6 ต?อป? และทองคำอยู?ที่ร?อยละ 11 ต?อป? นั่นแสดงถึงว?าการลงทุนในทองคำมักได?ผลตอบแทนค?อนข?างสม่ำเสมอและมีเสถียรภาพมากกว?าผลตอบแทนจากตลาดทุนที่มักผันผวนขึ้นลงได?ตามภาวะเศรษฐกิจ
ตลาดทุนมีความผันผวนมากกว?าราคาทองคำอย?างชัดเจน ถ?าพิจารณาความผันผวนของราคาทองคำและดัชนีตลาดทุนตั้งแต?ป? 2000-2010 จะพบว?าทองคำมีความผันผวนเฉลี่ย 1.5 ขณะที่ตลาดทุนมีความผันผวนเฉลี่ย 2.6 อย?างไรก็ดีมีเพียงบางช?วงเท?านั้นที่ราคาทองคำผันผวนกว?าหรือเท?ากับดัชนีตลาดทุน
จะเห็นได?ว?าการลงทุนในทองคำระยะยาวแล?วจะให?ผลตอบแทนเฉลี่ยดีกว?าตลาดทุน อีกทั้งยังมีความเสี่ยงที่ต่ำกว?าด?วย โดยเฉพาะตั้งแต?ป? 2001 เป?นต?นมา การลงทุนในทองคำระยะเวลา 2 ป? ผู?ถือแทบจะไม?ขาดทุนเลย แต?สำหรับนักลงทุนระยะสั้นการลงทุนในตลาดทุนก็ยังคงมีโอกาสได?รับผลตอบแทนเฉลี่ยที่สูงกว?า
อย?างไรก็ดี คงมีหลายคนเคยได?ยินว?าในช?วงภาวะวิกฤตเศรษฐกิจ ทองคำมักมีราคาเพิ่มสูงขึ้นดังคำพูดที่ว?า “ทองคำกินข?าวร?ายเป?นอาหาร” ซึ่งจะทำให?ผลตอบแทนจากการลงทุนในทองคำเพิ่มมากขึ้น เรื่องนี้จะเท็จจริงอย?างไรเราจะลองมาวิเคราะห?กัน
จากรูปที่ได?แสดงไปแล?วในข?างต?น จะเห็นได?ชัดเจนว?าในช?วงวิกฤตเศรษฐกิจป? 2008-2009 ราคาทองคำไม? ได?ปรับตัวสูงขึ้นอย?างต?อเนื่องแต?ว?ามีการปรับตัวลดลงอย?างรุนแรงในช?วงท?ายป? 2008 และต?นป? 2009 ที่วิกฤตลุกลามไปทั่ว ดังนั้นความเชื่อที่ว?าราคาจะปรับตัวสูงขึ้นในช?วงวิกฤตจึงไม?ถูกต?องนัก
หรือถ?าหากมองเป?นอัตราผลตอบแทนรายป? จะพบว?าช?วงต?นทศวรรษที่ 2000 และช?วงป? 2008-2009 อัตราผลตอบแทนทั้งในตลาดทุนและในทองคำปรับลดลงอย?างชัดเจน โดยเฉพาะในตลาดทุนที่มีการปรับลดลงมากจนผลตอบแทนจากการลงทุนติดลบ ขณะที่ราคาทองคำเองก็ปรับตัวลดลงจนส?งผลให?ผลตอบแทนติดลบเช?นกันแต?ก็ยังไม?รุนแรงเท?ากับในตลาดทุน
ทองคำยังคงเป?นสินทรัพย?ทางเลือกในสภาวะเสี่ยง (Safe-haven Asset) หรือไม?? เพื่อทำความ เข?าใจในประเด็นนี้ก?อนอื่นเราลองมาพิจารณาป?จจัยที่มีผลต?อราคาทองคำกัน เราขอแบ?งกรอบการมองออกเป?นระยะสั้นและระยะยาว (2 ป?ขึ้นไป)
ในระยะยาว ราคาทองคำจะเคลื่อนไหวขึ้นลงไปตามอุปสงค?และอุปทานของทองคำในตลาดโลก ซึ่งหากพิจารณาในช?วงป? 2004-2008 จะพบว?า การใช?ทองคำกว?าร?อยละ 68 ของอุปสงค?ทองคำทั่วโลกนำไปใช?เพื่อผลิตสินค?าอัญมณี และ ร?อยละ 14 นำไปใช?ในอุตสาหกรรม ซึ่งรวมแล?วกว?าร?อยละ 82 ที่เป?นการใช?ไปเพื่อการบริโภคและการผลิต หรือกล?าวคือใช?ทองคำในฐานะที่เป?นสินค?าโภคภัณฑ? (Commodity) ขณะที่ส?วนที่เหลืออีกร?อยละ 19 นำไปใช?เพื่อการลงทุน
จะเห็นว?า ในฐานะที่ทองคำเป?นสินค?าโภคภัณฑ?ที่ใช?เพื่อทำอัญมณีและสินค?าอุตสาหกรรมต?างเป?นสินค?าที่มักเติบโตไปในทิศทางเดียวกับระดับรายได?หรือการขยายตัวของเศรษฐกิจ ดังนั้นหากเศรษฐกิจขยายตัว ก็จะส?งผลให?ความต?องการทองคำเพิ่มมากขึ้น ซึ่งมีผลให?ราคาทองคำเพิ่มขึ้นได?
การนำทองคำไปใช?เพื่อการลงทุน ในภาวะปกตินักลงทุนย?อมเลือกลงทุนในสินทรัพย?ที่ให?อัตราผลตอบแทนมากกว?า ในตลาดโลกที่การลงทุนมักอยู?ในรูปของเงินดอลลาร?สหรัฐ ถ?าหากค?าเงินดอลลาร?มีแนวโน?มอ?อนค?าลง นักลงทุนย?อมลดการถือเงินดอลาร?แล?วหันไปถือสินทรัพย?อื่นอย?างเช?นทองคำได?
ด?านอุปทานของทองคำ กว?าร?อยละ 60 ของอุปทานทองคำมาจากการผลิตจากเหมือง, ร?อยละ 28 มาจากทองคำเก?าที่นำมาผลิตใหม? และร?อยละ 12 มาจากการซื้อขายทองคำของธนาคารกลางทั่วโลก ด?วยเหตุที่ผลผลิต จากเหมืองมีสัดส?วนค?อนข?างมากเมื่อเทียบกับอุปทานทองคำทั้งโลก ดังนั้น การปรับตัวเพิ่มหรือลดของการผลิตจากเหมืองย?อมมีผลต?อราคาทองในตลาดโลกในทางตรงข?าม ขณะเดียวกันการเปลี่ยนแปลงราคาน้ำมันซึ่งเป?นต?นทุน หลักของการผลิตสินค?าต?างๆ ไม?เว?นแม?แต?ทองคำก็มีผลต?อการผลิตและการขนส?งทองคำ ซึ่งทำให?ราคาทองคำปรับตัวในทิศทางเดียวกับต?นทุนได?เช?นกัน
ในระยะสั้น TMB Analytics พบว?าทองคำยังคงเป?นสินทรัพย?เพื่อการลงทุนที่นักลงทุนถือไว?เพื่อ ป?องกันความเสี่ยงยามเศรษฐกิจหดตัว แต?เนื่องจากป?จจัยด?านอื่นที่มีอิทธิพลต?อราคาทองคำซึ่งรวมถึงผลในระยะยาวของอุปสงค?ทองคำที่จะเพิ่มขึ้นตามระดับรายได?ในฐานะที่เป?นสินค?าโภคภัณฑ? จึงทำให?ราคาทองคำปรับตัวลดลงได?ในยามเศรษฐกิจหดตัว
จากความเข?าใจเรื่องอุปสงค?และอุปทานของทองคำ ทำให?เรารู?ว?าทองคำเป?นได?ทั้งสินค?าโภคภัณฑ? (Commodity) และสินทรัพย?เพื่อการลงทุน ดังนั้นหากเรามองทองคำในแง?เป?นสินทรัพย?เพื่อการลงทุนโดยตัดผลของรายได?ที่มีต?อทองคำในฐานะสินค?าโภคภัณฑ?ออกไปแล?ว จะพบว?าการเปลี่ยนแปลงรายได?หรือการขยาย/หดตัวของเศรษฐกิจจะส?งผลในทางตรงข?ามกับราคาทองคำซึ่งแสดงถึงความต?องการถือทองคำที่มากขึ้นในช?วงเศรษฐกิจหดตัว โดยหากเศรษฐกิจหดตัวร?อยละ 1 จะมีผลให?ราคาทองคำเพิ่มขึ้นเฉลี่ยร?อยละ 0.7 ขณะที่ค?าเงินดอลลาร?และราคาน้ำมันหากเปลี่ยนไปร?อยละ 1 จะมีผลต?อราคาทองคำร?อยละ -0.86 และ ร?อยละ 0.06 ตามลำดับ
การเคลื่อนไหวของราคาทองคำที่เบี่ยงเบนออกจากราคาพื้นฐาน เกิดจากความต?องการทองคำในฐานะที่เป?นสินทรัพย?เพื่อป?องกันความเสี่ยง (Safe-haven Asset) จากรูปจะเห็นได?ชัดว?าการเคลื่อนไหวของราคาทองคำที่เบี่ยงเบนออกจากราคาพื้นฐานจะสวนทางกับการขยายตัวของเศรษฐกิจ ซึ่งแสดงถึงความต?องการซื้อและขายทองคำที่สวนทางกับรายได? แปลว?าในช?วงรายได?ลดลง (เศรษฐกิจหดตัว คนจะเริ่มมีการซื้อทองคำเก็บไว?เพื่อ ป?องกันความเสี่ยง แต?เมื่อรายได?เพิ่มขึ้น (เศรษฐกิจขยายตัว) จะเริ่มมีการขายทองคำเพื่อไปถือสินทรัพย?อื่นที่ให?ผล ตอบแทนสูงกว?าแทน
สรุป :
ราคาทองคำมีแนวโน?มปรับตัวสูงขึ้นอย?างชัดเจนเมื่อทิศทางดอลลาร?อ?อนค?าและเศรษฐกิจโลกหดตัว
ราคาทองคำมีความสัมพันธ?เล็กน?อยในทิศทางเดียวกันกับราคาน้ำมันในตลาดโลก
ราคาทองคำและดัชนีตลาดหุ?นเริ่มมีความผันผวนใกล?เคียงกันมากขึ้น ในช?วง 5 ป?หลัง