พล.อ.ฉัตรชัย สาริกัลยะ รมว.เกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยว่า กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้มีนโยบายในการยกระดับมาตรฐานของสหกรณ์ให้เกิดความเข้มแข็ง เพื่อลดต้นทุนและเพิ่มโอกาสในการแข่งขันทางสินค้าเกษตร ซึ่งขณะนี้กระทรวงเกษตร ฯ ได้เร่งดำเนินการแก้ไขปัญหาการซื้อขายปุ๋ยล่วงหน้า (ตั๋วปุ๋ย) ของสหกรณ์ โดยได้มอบหมายให้กรมส่งเสริมสหกรณ์เร่งตรวจสอบปัญหาการซื้อขายตั๋วปุ๋ยในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา ซึ่งปัญหาดังกล่าวเกิดจากที่สหกรณ์ได้ดำเนินการจัดหาปุ๋ยให้แก่สมาชิก โดยสั่งซื้อจากบริษัทเป็นจำนวนมาก และไม่ได้ทำการสำรวจความต้องการของสมาชิก ซึ่งไม่เป็นไปตามกลไกของสหกรณ์ เนื่องจากการจัดหาปุ๋ยจะต้องสำรวจความต้องการของสมาชิกก่อน โดยสหกรณ์จะต้องเป็นผู้จัดหาและรวมซื้อ เพื่อให้เกษตรกรได้รับปุ๋ยที่มีคุณภาพและต้นทุนต่ำ แต่จากการดำเนินการของบริษัทจะออกตั๋วปุ๋ยให้สหกรณ์เหมือนการซื้อขายล่วงหน้า เมื่อครบกำหนดบริษัทจะนำปุ๋ยมาให้ตามเวลาที่กำหนด
อย่างไรก็ดี กลไกปกติของสหกรณ์จะบริการจัดหาปุ๋ยให้แก่สมาชิก แต่ในกรณีดังกล่าวสหกรณ์ได้ปล่อยสินเชื่อให้สหกรณ์อื่นด้วย ซึ่งไม่ใช่การดำเนินการตามกฎหมาย จึงได้สั่งการให้เร่งดำเนินการตรวจสอบอย่างชัดเจน หากพบการกระทำความผิดจะต้องมีผู้รับผิดชอบตามกระบวนการทางกฎหมาย โดยไม่มีการยกเว้น
ด้านนายวิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กล่าวว่า ปัญหาการซื้อขายตั๋วปุ๋ยของสหกรณ์ได้สร้างความเดือดร้อนให้แก่สมาชิกสหกรณ์แล้ว 30 จังหวัด 59 สหกรณ์ โดยกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้เร่งดำเนินการอย่างเร่งด่วนใน 3 ส่วน คือ 1. กรณีที่สหกรณ์มีตั๋วปุ๋ยแล้ว แต่ทางผู้ขายยังไม่ส่งมอบ สหกรณ์ต้องให้ผู้ขายส่งมอบปุ๋ยให้ทั้งหมด หากไม่ปฏิบัติตามสัญญาจะต้องยกเลิก และชดใช้ค่าเสียหายให้สหกรณ์ 2. กรณีที่สหกรณ์รับตั๋วปุ๋ยครบแล้ว ต้องแจ้งให้กรมวิชาการเกษตรดำเนินการตรวจสอบคุณภาพปุ๋ย หากพบว่าปุ๋ยขาดคุณภาพให้เรียกค่าเสียหายกับผู้ขายปุ๋ย และ 3. หากพบว่ากรรมการ หรือเจ้าหน้าที่ของกรมฯ มีส่วนเกี่ยวข้องในการทุจริต จะต้องดำเนินการอย่างเด็ดขาด
ทั้งนี้ กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้ดำเนินการแก้ไขปัญหาแล้วประมาณ 70% จากมูลค่ารวมของตั๋วปุ๋ยประมาณ 1,900 ล้านบาท ทางสหกรณ์ได้รับปุ๋ยและดำเนินการจำหน่ายแล้วประมาณ 1,249 ล้านบาท ยังเหลืออีกประมาณ 600 กว่าล้านบาท ที่จะต้องดำเนินการแก้ไขปัญหา
รมว.เกษตรและสหกรณ์ ยังได้กำชับให้การดำเนินการสหกรณ์เป็นไปตามธรรมาภิบาล มีความโปร่งใส ซึ่งกรมส่งเสริมสหกรณ์จะเร่งดำเนินการแก้ไขปัญหาดังกล่าวให้แล้วเสร็จภายในสิ้นปี 2559 นี้