นายระพีภัทร์ จันทรศรีวงศ์ เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยถึงสถานการณ์การระบาดของโรคอหิวาต์แอฟริกันในสุกร (African swine fever : ASF) ว่า หากพิจารณาถึงผลต่อประเทศไทย นับว่าเป็นโอกาสสำคัญของไทยในการส่งออกสุกรและสินค้าทดแทนได้มากขึ้น ซึ่งในช่วงเดือนมกราคม - ตุลาคม 2562 ที่ผ่านมา ไทยสามารถส่งออกเนื้อสุกรสดแช่เย็นหรือแช่แข็งและผลิตภัณฑ์ รวมปริมาณ 10,107 ตัน เพิ่มขึ้นจากปริมาณ 8,736 ตัน (เพิ่มขึ้น 15.68%) ในช่วงเดียวกันของปี 2561
ทั้งนี้ ปัจจุบัน ยังไม่พบการระบาดของโรก ASF ในประเทศไทย โดย พบการระบาดทั้งหมด 30 ประเทศ แบ่งเป็น ทวีปแอฟริกา 6 ประเทศ ทวีปยุโรป 12 ประเทศ และ ทวีปเอเซีย 12 ประเทศ ได้แก่ จีน มองโกเลีย เวียดนาม กัมพูชา เกาหลีเหนือ สปป.ลาว เมียนมา ฟิลิปปินส์ เกาหลีใต้ ติมอร์-เลสเต ฮ่องกง และอินโดนีเซีย
จากการติดตามสถานการณ์ ของ สศก. โดยศูนย์ปฏิบัติการเศรษฐกิจการเกษตร (ศปศ.) พบว่า กระทรวงเกษตรสหรัฐอเมริกา (USDA) คาดการณ์ว่า ปี 2563 การผลิตเนื้อสุกรของโลกจะอยู่ที่ 95.22 ล้านตัน ลดลงจาก 106.13 ล้านตัน ในปี 2562 (ลดลง 10.28%) เนื่องจากประเทศผู้ผลิตที่สำคัญ อาทิ จีน ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม ได้รับความเสียหายจากโรค ASF ทำให้ปริมาณการผลิตสุกรใน 3 ประเทศลดลง 25.27%, 16.42% และ 6.25% ตามลำดับ
จากผลผลิตเนื้อสุกรที่ลดลงของกลุ่มประเทศดังกล่าว ส่งผลให้การส่งอออกเนื้อสุกรของโลก ปี 2563 คาดว่า จะมีปริมาณ 10.38 ล้านตัน เพิ่มขึ้น 10.43% เมื่อเทียบกับ ปี 2562 โดยประเทศผู้ส่งออกสำคัญที่มีการส่งออกเนื้อสุกรเพิ่มขึ้น ได้แก่ สหรัฐอเมริกา แคนาดา บราซิล และสหภาพยุโรป ซึ่งมีปริมาณส่งออกรวมทั้ง 4 ประเทศ คิดเป็น 92.10% ของโลก
นอกจากนี้ จากการที่ปริมาณผลผลิตเนื้อสุกรไม่เพียงพอต่อความต้องการทั้งตลาดในและต่างประเทศผู้บริโภคจึงบริโภคสินค้าทดแทนมากขึ้น ไทยยังสามารถส่งออกไก่สดแช่แข็งและไก่แปรรูปได้เพิ่มขึ้นอีกด้วย โดยช่วงมกราคม - ตุลาคม 2562 ไทยส่งออกไก่สดแช่แข็งและไก่แปรรูป ปริมาณ 744,119 ตัน มูลค่า 87,256 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปี 2561 ที่มีการส่งออก ปริมาณ 698,229 ตัน มูลค่า 82,975 ล้านบาท คิดเป็น 6.57% และ 5.15% ตามลำดับ
ที่สำคัญ คือ การส่งออกของไทยไปยังตลาดจีนเพิ่มสูงขึ้นมากถึง 3.7 เท่า โดยจีนนำเข้าไก่สดแช่แข็งและแปรรูปจากไทย ในช่วงมกราคม - ตุลาคม 2562 ปริมาณ 55,401 ตัน มูลค่า 5,096 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปี 2561 ที่มีการนำเข้าปริมาณ 11,795 ตัน มูลค่า 1,166 ล้านบาท ขณะที่ประเทศเกาหลีใต้ พบว่า มีการนำเข้าไก่สดแช่แข็ง และแปรรูปจากไทย ปริมาณ 34,696 ตัน มูลค่า 4,150 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปี 2561 ที่มีการนำเข้าปริมาณ 23,795 ตัน มูลค่า 2,976 ล้านบาท หรือนำเข้าเพิ่มขึ้น 46%
นายระพีภัทร์ กล่าวว่า แม้ประเทศไทยยังไม่พบการระบาดของโรค ASF แต่พบการระบาดในประเทศเพื่อนบ้าน ดังนั้น เพื่อไม่ให้กระทบต่อธุรกิจปศุสัตว์ภายในประเทศ จึงต้องเตรียมความพร้อมเฝ้าระวังอย่างเต็มที่ ซึ่งนายเฉลิมชัย ศรีอ่อน รมว.เกษตรและสหกรณ์ ได้มอบหมายกรมปศุสัตว์ ดำเนินมาตรการป้องกัน โดยประกาศระงับการนำเข้าสุกรและผลิตภัณฑ์จากสุกรจากประเทศที่มีการระบาดของโรค บูรณาการกับทุกภาคส่วนป้องกันการลักลอบนำสุกรและผลิตภัณฑ์สุกร และจัดเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่เอกซเรย์แบบเคาะประตูบ้าน เฝ้าระวัง ให้คำแนะนำความรู้เรื่องโรค ASF และการป้องกัน
พร้อมกันนี้ กรมปศุสัตว์ ได้เสนอของบกลางเพื่อป้องกันโรค ASF เพื่อสำรองจ่ายกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น จำนวน 950 ล้านบาท อาทิ ค่าชดใช้ราคาสุกรที่ถูกทำลายเพื่อลดความเสี่ยงเกิดโรคในพื้นที่เสี่ยงสูง รถกำจัดซากสัตว์ติดเชื้อเพื่อควบคุมโรคระบาดตลอดจนส่งเสริมการเลี้ยงแพะ โคเนื้อ ไก่ไข่ ไก่พื้นเมือง ซึ่งจะทำให้เกษตรกรมีรายได้อย่างต่อเนื่อง