กระทรวงความมั่นคงแห่งรัฐของจีน (MSS) ระบุในแถลงการณ์ผ่านแพลตฟอร์มวีแชตว่า หน่วยข่าวกรองต่างประเทศพยายามลักลอบนำแร่หายากออกจากจีน โดยสมรู้ร่วมคิดกับบุคคลในชาติเพื่อขโมยทรัพยากรสำคัญเหล่านี้ผ่านระบบขนส่งพัสดุ พร้อมเรียกร้องให้ประชาชนร่วมกันแจ้งเบาะแสการกระทำผิดที่เกี่ยวข้อง
แถลงการณ์ระบุว่า ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา หน่วยข่าวกรองต่างประเทศและสายลับได้พยายามร่วมมือกับพวกกระทำผิดกฎหมายในประเทศ เพื่อขโมยทรัพยากรแร่หายากของจีน ซึ่งถือเป็นภัยคุกคามอย่างร้ายแรงต่อความมั่นคงของชาติ โดยไม่ได้ระบุถึงชื่อประเทศที่เกี่ยวข้อง
กระทรวงฯ ยังเปิดเผยว่า เคยสกัดกั้นความพยายามของประเทศหนึ่งที่ลักลอบกว้านซื้อแร่หายากไปเก็บสำรอง โดยใช้วิธีบิดเบือนข้อมูลส่งออก เช่น ติดฉลากพัสดุว่า "ไม่ได้ผลิตในจีน" และให้ข้อมูลส่วนผสมที่ไม่ตรงกับความจริง
นอกจากนี้ ยังพบกลวิธีลักลอบอื่น ๆ เช่น การซ่อนผงแร่หายากไว้ในส่วนผสมของกระเบื้องเซรามิก หรือบรรจุในขวดน้ำที่ติดป้ายว่าเป็น "ชิ้นส่วนเครื่องจักร" เพื่อหลีกเลี่ยงการตรวจสอบระหว่างการส่งออก
แถลงการณ์ดังกล่าวสะท้อนถึงท่าทีที่จริงจังของจีนในการควบคุมการลักลอบส่งออกแร่หายาก แม้เพิ่งเปิดให้ยื่นขออนุญาตส่งออกอีกครั้งภายหลังการเจรจาการค้ากับสหรัฐฯ
ขณะเดียวกัน จีนเคยใช้การควบคุมแร่หายากเป็นเครื่องต่อรองในการเจรจาการค้ากับสหรัฐฯ และยุโรป โดยก่อนหน้านี้ ฟอร์ด มอเตอร์ (Ford Motor) เคยต้องลดกำลังการผลิตชั่วคราว หลังจากจีนเข้มงวดการส่งออกแร่หายาก จนทำให้ความตึงเครียดกับสหภาพยุโรป (EU) ทวีความรุนแรงขึ้น
ทั้งนี้ จีนครองสัดส่วนการผลิตแร่หายากและแม่เหล็กที่ทำจากแร่หายากมากที่สุดในโลก ซึ่งมีบทบาทสำคัญในอุตสาหกรรมไฮเทค เช่น รถ EV และระบบป้องกันประเทศ