นางนาไนอา มาฮูตา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศนิวซีแลนด์ กล่าวในวันพุธ (14 มิ.ย.) ว่า นิวซีแลนด์กำลังเจรจาด้านความร่วมมือรูปแบบใหม่กับองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต) ซึ่งคาดว่าจะครอบคลุมประเด็นที่มีความสนใจร่วมกัน เช่น ระเบียบระหว่างประเทศที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของกติกา, การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ และความมั่นคงทางไซเบอร์
ในอีเมลที่ส่งถึงสำนักข่าวรอยเตอร์ นางมาฮูตา ระบุว่า นาโตกำลังเปลี่ยนผ่านข้อตกลงทั้งหมดในการเป็นพันธมิตรไปสู่รูปแบบใหม่ที่เรียกว่า โครงการความร่วมมือเฉพาะบุคคล (ITPP) และนิวซีแลนด์กำลังดำเนินการในส่วนของรายละเอียด
"ITPP ของเรา จะบันทึกประเด็นผลประโยชน์ที่มีร่วมกันมาอย่างยาวนานระหว่างนิวซีแลนด์และนาโต และโอกาสของความร่วมมือที่เป็นไปได้ในช่วงระยะเวลาของข้อตกลง" นางมาฮูตา ระบุ
นางมาฮูตากล่าวว่า "แม้ตอนนี้ยังไม่มีการตกลงในภาคส่วนของการดำเนินงานที่แน่นอน แต่เราคาดว่าครอบคลุมในทุกด้านที่มีความสนใจร่วมกัน เช่น การสนับสนุนระเบียบระหว่างประเทศที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของกติกา, การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ และความปลอดภัยทางไซเบอร์" พร้อมเสริมว่า ทั้งนิวซีแลนด์และนาโต ไม่ถือว่า ITPP เป็นกลุ่มใหม่ หรือกลุ่มทางภูมิภาคอย่างเป็นทางการ
สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานว่า นิวซีแลนด์เป็นพันมิตรของนาโตตั้งแต่ปี 2555 แต่ไม่ได้เป็นประเทศสมาชิก โดยเมื่อเดือนก.พ. นาโตได้ออกแถลงการณ์ว่า กำลังกระชับความร่วมมือกับนิวซีแลนด์ เพื่อร่วมกันจัดการกับความท้าทายด้านความมั่นคง
นิวซีแลนด์มีพันธมิตรอย่างเป็นทางการเพียงชาติเดียวเท่านั้น นั่นก็คือออสเตรเลีย แม้ว่าทั้งสองชาติจะเป็นสมาชิกของกลุ่มพันธมิตร 5 ตา หรือไฟฟ์ อายส์ (Five Eyes) ซึ่งเป็นกลุ่มพันธมิตรด้านข่าวกรองและความมั่นคง โดยร่วมกับอังกฤษ แคนาดา และสหรัฐ ก็ตาม นอกจากนี้แล้ว นิวซีแลนด์มีนโยบายปลอดนิวเคลียร์มาอย่างยาวนาน ซึ่งนางมาฮูตากล่าวว่า ITPP จะสอดคล้องกับนโยบายนี้เช่นกัน
ขณะเดียวกัน เมื่อต้นสัปดาห์ที่ผ่าน นายคริส ฮิปกินส์ นายกรัฐมนตรีนิวซีแลนด์กล่าวว่า เขายืนยันที่จะเข้าร่วมการประชุมสุดยอดนาโตที่ลิทัวเนีย รวมถึงจะเดินทางเยือนจีนในปลายเดือนนี้
ทั้งนี้ สำนักข่าวนิกเกอิเอเชียรายงานเมื่อวันอังคาร (13 มิ.ย.) ว่า นาโตเตรียมจะเปิดสำนักงานประสานงานที่กรุงโตเกียวในปี 2567 และจะใช้เป็นศูนย์กลางความร่วมมือกับญี่ปุ่น เกาหลีใต้ ออสเตรเลีย และนิวเซีแลนด์ ซึ่งเป็นแผนการที่จีนไม่เห็นชอบด้วย