ภาพรวมการส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับ ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่า 4,722.26 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 72.34 และ 97.30 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ เนื่องจากการส่งออกทองคำยังไม่ได้ขึ้นรูปขยายตัวเพิ่มขึ้น ประกอบกับมีการส่งออกเพิ่มขึ้นในกลุ่มวัตถุดิบอัญมณีบางรายการ อาทิ เพชร พลอย และไข่มุก รวมถึงเครื่องประดับแท้ โดยเฉพาะที่ทำด้วยทอง สำหรับการส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับ (ไม่รวมทองคำยังไม่ขึ้นรูป) มีมูลค่า 1,982.03 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 3.14 และ 23.80 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของ ปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ
การผลิตเครื่องเพชรพลอยและรูปพรรณ และของที่เกี่ยวข้องกัน ในไตรมาส 1 ปี 2559 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน (ตารางที่ 1) พบว่า ดัชนีผลผลิตเพิ่มขึ้น ร้อยละ 29.38 เนื่องจากคำสั่งซื้อที่เพิ่มขึ้นตามสภาพเศรษฐกิจของสหรัฐอเมริกาและสหภาพยุโรป ซึ่งเป็นตลาดคู่ค้าหลักที่เริ่มฟื้นตัว และเป็นการผลิตเพื่อรองรับความต้องการบริโภคในช่วงเทศกาลตรุษจีน และวันวาเลนไทน์ ส่วนดัชนีส่งสินค้าหรือดัชนีการจำหน่าย และดัชนีสินค้าสำเร็จรูปคงคลัง เพิ่มขึ้นเช่นกัน อยู่ที่ร้อยละ 14.56 และ 16.94 ตามลำดับ และเมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา ดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรมลดลง ร้อยละ 1.40 เนื่องจากผู้ประกอบการเน้นการส่งออกสินค้าในสต็อกทดแทนการผลิตสินค้าใหม่ สำหรับดัชนีส่งสินค้าหรือดัชนีการจำหน่าย และดัชนีสินค้าสำเร็จรูปคงคลัง เพิ่มขึ้น ร้อยละ 4.36 และ 15.86 ตามลำดับ จากความต้องการที่ขยายตัวในช่วงเทศกาลตรุษจีน และวันวาเลนไทน์
การตลาด
การค้าระหว่างประเทศ
ในช่วงไตรมาส 1 ปี 2559 (ตารางที่ 2) การส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับ (ไม่รวมทองคำยังไม่ขึ้นรูป) มีมูลค่า 1,982.03 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 3.14 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผลจากการส่งออกเพิ่มขึ้นของพลอย ไข่มุก กลุ่มเครื่องประดับแท้ทำด้วยเงินและทอง และอัญมณีสังเคราะห์ และเมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา พบว่า มูลค่าการส่งออกเพิ่มขึ้นเช่นกัน ร้อยละ 23.80 เนื่องจากมีการส่งออกวัตถุดิบอัญมณี อาทิ เพชร พลอย และไข่มุก เพิ่มขึ้น ร้อยละ 14.61 117.80 และ 345.71 ตามลำดับ โดยเฉพาะในตลาดหลัก อาทิ ฮ่องกง เบลเยียม สหรัฐอเมริกา อิสราเอล และอินเดีย รวมถึงเครื่องประดับแท้ และอัญมณีสังเคราะห์ ที่มีมูลค่าการส่งออก เพิ่มขึ้น ร้อยละ 16.40 และ 10.32 ตามลำดับ แต่หากรวมทองคำยังไม่ขึ้นรูปจะทำให้มูลค่าการส่งออกในภาพรวมเพิ่มขึ้น ร้อยละ 72.34 และ 97.30 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ เนื่องจากราคาทองคำเฉลี่ยในตลาดโลกที่ปรับตัวสูงขึ้น โดยผลิตภัณฑ์ส่งออกสำคัญ ๆ ได้แก่
1. อัญมณี ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 846.87 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 6.17 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และเมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา เพิ่มขึ้นเช่นกัน ร้อยละ 46.76 จากการส่งออกเพชร พลอยและไข่มุกที่เพิ่มขึ้น ซึ่งมีการส่งออกผลิตภัณฑ์อัญมณีที่สำคัญ ดังนี้
1.1 เพชร ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 461.62 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 0.98 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน แต่เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา เพิ่มขึ้น ร้อยละ 14.61 เนื่องจากราคาเพชรปรับตัวเพิ่มขึ้น ส่งผลให้มูลค่าการส่งออกในตลาดหลัก ได้แก่ ฮ่องกง เบลเยียม อิสราเอล และสหรัฐอเมริกา เพิ่มขึ้น
1.2 พลอย ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 374.12 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 14.84 และ 117.80 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ
2. เครื่องประดับแท้ ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 997.23 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 3.92 และ 16.40 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ ซึ่งผลิตภัณฑ์เครื่องประดับแท้ที่สำคัญมี ดังนี้
2.1 เครื่องประดับแท้ทำด้วยเงิน ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 398.72 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 7.37 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน เนื่องจากมีความต้องการบริโภคเครื่องประดับเงินเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะตลาดหลัก อาทิ สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย และสหราชอาณาจักรแต่หากเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา ลดลง ร้อยละ 3.46
2.2 เครื่องประดับแท้ทำด้วยทอง ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 535.88 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 4.70 และ 34.57 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ เนื่องจากมีความต้องการบริโภคเครื่องประดับทอง้พิ่มขึ้นในช่วงเทศกาลตรุษจีนและเทศกาลแต่งงานของอินเดีย
3. เครื่องประดับอัญมณีเทียม ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 80.86 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 23.00 และ 10.60 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ
4. อัญมณีสังเคราะห์ ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 33.43 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 31.52 และ 10.32 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ
5. ทองคำที่ยังไม่ได้ขึ้นรูป ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการส่งออก 2,740.24 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 234.83 และ 245.78 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ เนื่องจากความต้องการบริโภคทองคำที่ยังไม่ได้ขึ้นรูปเพิ่มขึ้นในตลาดสวิตเซอร์แลนด์ สิงคโปร์ ออสเตรเลีย และเกาหลีใต้
ในช่วงไตรมาส 1 ปี 2559 (ตารางที่ 3) การนำเข้าอัญมณีและเครื่องประดับ (ไม่รวมทองคำยังไม่ขึ้นรูป) มีมูลค่า 808.50 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 12.67 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน แต่เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา เพิ่มขึ้น ร้อยละ 44.91 เนื่องจากมูลค่าการนำเข้าเพิ่มขึ้นในกลุ่มวัตถุดิบอัญมณี อาทิ เพชร พลอย ไข่มุก แพลทินัม รวมถึงเครื่องประดับแท้ แต่หากรวมทองคำยังไม่ขึ้นรูปจะทำให้มูลค่าการนำเข้าในภาพรวมลดลง ร้อยละ 36.36 และ 38.74 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และ ไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ จากการนำเข้าทองคำยังไม่ขึ้นรูปลดลง โดยผลิตภัณฑ์นำเข้าสำคัญ ๆ ได้แก่
1. เครื่องเพชร พลอย อัญมณี เงินแท่ง และทองคำ ไตรมาส 1 ปี 2559 ภาพรวมการนำเข้ามีมูลค่า 1,668.39 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 40.32 และ 43.85 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ โดยการนำเข้าประกอบด้วยวัตถุดิบสำคัญ ได้แก่
1.1 เพชร ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการนำเข้า 261.59 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 25.32 และ 47.34 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ
1.2 พลอย ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการนำเข้า 133.34 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 2.11 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน แต่เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา เพิ่มขึ้น ร้อยละ 141.12
1.3 ทองคำ ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการนำเข้า 1,083.43 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 51.28 และ 57.18 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ เนื่องจากราคาทองคำในตลาดโลกในไตรมาสนี้อยู่ในช่วงปรับตัวเพิ่มขึ้น
1.4 เงิน ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการนำเข้า 120.14 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 14.77 และ 14.95 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ
1.5 โลหะมีค่าและโลหะอื่น ๆ ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการนำเข้า 21.07 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 35.82 และ 3.38 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ
2. เครื่องประดับอัญมณี ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการนำเข้าทั้งสิ้น 223.55 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 26.33 และ 91.26 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ ได้แก่
2.1 เครื่องประดับอัญมณีแท้ ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการนำเข้า 205.73 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 27.44 และ 95.65 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ เนื่องจากมีความต้องการบริโภคในช่วงเทศกาลตรุษจีน และวันวาเลนไทน์
2.2 เครื่องประดับอัญมณีเทียม ไตรมาส 1 ปี 2559 มีมูลค่าการนำเข้า 17.82 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 10.89 และ 9.94 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ
สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กำลังดำเนินโครงการศึกษาการเชื่อมโยงคลัสเตอร์อุตสาหกรรมแฟชั่นไทย กับระบบการผลิต การตลาด และการลงทุนในภูมิภาคอาเซียน เพื่อปรับโครงสร้างอุตสาหกรรมแฟชั่นไทยให้ก้าวไปสู่การเป็นศูนย์กลางในการเชื่อมโยงห่วงโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมในภูมิภาคอาเซียน (ASEAN supply chain) โดยจะกำหนดกลยุทธ์การเชื่อมโยงมูลค่าเพิ่มจากเทคโนโลยีและความคิดสร้างสรรค์ของไทย กับฐานการผลิต การกระจายสินค้า และการลงทุนให้เหมาะสมกับบริบทของแต่ละประเทศสมาชิกอาเซียนที่เป็นพันธมิตรทางยุทธศาสตร์ (Strategic Partner) โดยคาดว่าจะสามารถผลักดันผู้ประกอบการอัญมณีและเครื่องประดับไทย ซึ่งเป็นหนึ่งในกลุ่มสินค้าแฟชั่นเป้าหมาย ให้สามารถยกระดับเป็นผู้ประกอบการอาเซียนได้อย่างมั่นคง
สรุปและแนวโน้ม
ภาพรวมอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับ ไตรมาส 1 ปี 2559 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา ภาคการผลิต ปรับตัวลดลงเล็กน้อย ร้อยละ 1.40 เนื่องจากผู้ประกอบการเน้นการส่งออกสินค้าในสต็อกทดแทนการผลิตสินค้าใหม่ ส่วนภาคการจำหน่ายขยายตัวเพิ่มขึ้น จากการได้รับคำสั่งซื้อเพิ่มขึ้น เพื่อรองรับความต้องการในช่วงเทศกาลตรุษจีน และวันวาเลนไทน์
ด้านการส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับ (ไม่รวมทองคำยังไม่ขึ้นรูป) มีมูลค่า 1,982.03 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 3.14 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และเมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา เพิ่มขึ้นเช่นกัน ร้อยละ 23.80 จากการส่งออกวัตถุดิบอัญมณี อาทิ เพชร พลอย และไข่มุก เพิ่มขึ้น ร้อยละ 14.61 117.80 และ 345.71 ตามลำดับ โดยเฉพาะในตลาดหลัก อาทิ ฮ่องกง เบลเยียม สหรัฐอเมริกา อิสราเอล และอินเดีย รวมถึงเครื่องประดับแท้ และอัญมณีสังเคราะห์ ที่เพิ่มขึ้น ร้อยละ 16.40 และ 10.32 ตามลำดับ แต่หากรวมทองคำยังไม่ขึ้นรูปจะทำให้มูลค่าการส่งออกในภาพรวมเพิ่มขึ้น ร้อยละ 72.34 และ 97.30 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ จากราคาทองคำเฉลี่ยในตลาดโลกที่ปรับตัวสูงขึ้น
ด้านการนำเข้าอัญมณีและเครื่องประดับ (ไม่รวมทองคำยังไม่ขึ้นรูป) ลดลง ร้อยละ 12.67 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน แต่เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสที่ผ่านมา เพิ่มขึ้น ร้อยละ 44.91 จากมูลค่าการนำเข้าเพิ่มขึ้นในกลุ่มวัตถุดิบอัญมณี อาทิ เพชร พลอย ไข่มุก แพลทินัม รวมถึงเครื่องประดับแท้ สำหรับมูลค่าการนำเข้าในภาพรวมมีทิศทางลดลง ร้อยละ 36.36 และ 38.74 เมื่อเปรียบเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน และ ไตรมาสที่ผ่านมา ตามลำดับ จากการนำเข้าทองคำยังไม่ขึ้นรูปลดลง
แนวโน้มการผลิตอัญมณีและเครื่องประดับ ไตรมาส 2 ปี 2559 คาดว่า จะปรับตัวลดลงเล็กน้อย ส่วนหนึ่งเป็นผลจากผู้ประกอบการยังคงเน้นการส่งออกสินค้าในสต๊อกทดแทนการผลิตใหม่
แนวโน้มการส่งออกอัญมณีและเครื่องประดับ ไตรมาส 2 ปี 2559 (ไม่รวมทองคำยังไม่ขึ้นรูป) คาดว่า จะหดตัว จากสภาพเศรษฐกิจของหลายประเทศในตลาดโลกที่ยังไม่ฟื้นตัวดีนัก
แนวโน้มการนำเข้าอัญมณีและเครื่องประดับ ไตรมาส 2 ปี 2559 (ไม่รวมทองคำยังไม่ขึ้นรูป) คาดว่า จะหดตัวตามทิศทางการนำเข้าวัตถุดิบ เช่น เพชร พลอย ไข่มุก แพลทินัม สำหรับทองคำยังไม่ขึ้นรูป คาดว่า จะเพิ่มขึ้นตามราคาทองคำในตลาดโลกที่มีแนวโน้มปรับตัวลดลง
--สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม--