กรุงเทพฯ--15 มิ.ย.--โรงพยาบาลบีเอ็นเอช
อีกไม่นานก็จะเป็นช่วงฤดูกาลฟุตบอลโลก 2010 ที่ประเทศแอฟริกาใต้ หลายคนคงตั้งใจรอดูบอลทีมโปรด แต่การชมฟุตบอลโลกนั้นอาจส่งผลต่อสุขภาพเนื่องจากภาวะการอดนอนเป็นเวลานาน เรามาปรับวิถีชีวิตเพื่อรับมือกับฟุตบอลโลกที่กำลังจะมาถึงในเดือน มิถุนายนนี้กันจะดีกว่า
นายแพทย์จุลินทร์ โอภานุรักษ์ แพทย์สาขาด้านระบบทางเดินปัสสาวะ ศูนย์ M Centre โรงพยาบาลบีเอ็นเอช อธิบายว่าโดยปกติระบบของร่างกายคนเราต้องการเวลาพักผ่อนอย่างน้อยวันละ 7-8 ชม.ถือว่าเป็นเวลาที่เหมาะสมที่สุด ในช่วงเวลาเช้าถึงกลางวัน เมื่อมีแสงสว่าง ต่อมเหนือสมอง (Pineal gland) จะหลั่งฮอร์โมนซีโรโทนิน (Serotonin hormone) ออกมาเพื่อกระตุ้นให้ร่างกายสามารถดำเนินกิจกรรมได้อย่างมีชีวิตชีวา เมื่อเข้าสู่ช่วงเวลาบ่ายแก่ๆ แดดร่มลมตก ระดับของฮอร์โมนตัวนี้จะลดลง และต่อมเหนือสมองจะหลั่งฮอร์โมนอีกตัวหนึ่งชื่อ เมลาโทนิน (Melatonin hormone) ออกมา และไต่ระดับเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ พร้อมๆ กับระบบของร่างกายคนเราจะลดระดับการทำงานลง จึงทำให้เกิดอาการง่วงนอน และต้องนอนพักในตอนกลางคืน ช่วงประมาณตี 3 — ตี 4 ระดับของฮอร์โมนเมลาโทนินจะเริ่มลดระดังลง และฮอร์โมนซีโรโทนินถูกหลั่งออกมามากขึ้นเรื่อยๆ จนได้รับดับสูงพอสมควรในตอนเช้า ร่างกายเราก็จะตื่นพอดี เหมือนมีคนมาตั้งนาฬิกาปลุกไว้ในสมอง
แล้วเมื่อเข้าช่วงเทศกาลบอลโลก ทำให้เวลาในเรื่องการนอนของหลายคนต้องมีการเปลี่ยนแปลงไป หลายคนที่อดนอนเป็นเวลานานๆ ย่อมส่งผลต่อร่างกาย หากอดนอน 1 — 2 คืน จะทำให้การทำงานของร่างกายและสมองเสียสมดุลไป อาการที่ชัดเจน คือ จะมีอาการเหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย ปวดและเวียนศีรษะระบบย่อยอาหารทำงานผิดปกติ ท้องผูก มักจะมีอารมณ์ไม่ดี ฉุนเฉียวง่าย (อันนี้สำคัญเลยครับ ถ้าอดนอนแล้วต้องขับรถตอนเช้าๆ ต้องทำใจเย็นๆ นะครับ ไม่งั้นอาจเกิดปัญหาบนท้องถนน) และสำหรับผู้อดนอนเป็นเวลานานๆ อย่างแฟนบอลที่ชอบเชียร์ ชมฟุตบอลโลก คงต้องอดนอนติดต่อกันเป็นเวลานานหลายชั่วโมงและหลายวัน ส่งผลต่อการทำงานของระบบภายในร่ายกายดังนี้
- นอนน้อยจะทำให้ประสิทธิภาพการจดจำลดลง
- นอนน้อยจะทำให้มีโอกาสเจ็บป่วยได้ง่าย ๆ ภูมิต้านทานลดลง
- นอนน้อยจะทำให้มีโอกาสเป็นโรคมะเร็งบางอย่างได้สูงขึ้น
- นอนน้อยจะทำให้อ้วนขึ้น
- นอนน้อยจะมีผลต่อการทำงานของสมอง ทำให้เชื่องช้า และตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้ไม่ดี เท่าที่ควร การตัดใจอย่างฉับพลันมีโอกาสผิดพลาดสูงเหมือนคนเมาสุรา
- นอนน้อยมีโอกาสเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือด เป็น 2 เท่าของบุคคลที่นอนเพียงพอ
วิธีการดูแลสุขภาพในช่วงฟุตบอลโลก
สำหรับการปฏิบัติตัวในช่วงดูบอลโลก แบบไม่ให้สุขภาพโทรม
1) ร่างกายของมนุษย์ต้องการพักติดต่อกันอย่างน้อย 4 ชั่วโมง จึงจะทำให้วงจรในการทำงานของระบบในร่างกายเป็นไปอย่างสมบูรณ์ ดังนั้น ต้องวางแผนการนอนให้ดี ให้มีช่วงหลับติดต่อกันได้นานถึง 4 ชั่วโมง
2) การตื่นเช้าหลังจากอดนอน การทำงานเกี่ยวกับนาฬิกาในร่างกายนั้น แม้นอนดึก เราก็ควรตื่นเช้าเช่นเดิม หลายคนเข้าใจว่านอนดึก ตื่นสายเป็นสิ่งที่ดี เพราะถือเป็นการชดเชยกัน แท้ที่จริงแล้วส่งผลเสียต่อร่างกาย เพราะความสมดุลของนาฬิกาในร่างกายได้เปลี่ยนแปลงไป หากทำเช่นนั้นแล้วอาจก่อให้เกิดภาวะเซื่องซึม สมองล้า ดังนั้น ควรตั้งเวลาตื่นที่แน่นอน แม้จะนอนดึก อดนอน ก็ควรตื่นในเวลาเดิม
3) การกิน จะแบ่งได้ 2 แบบ
3.1) กินชดเชยฮอร์โมน เพื่อลดความเครียด ควรเลือกรับประทานอาหารที่มีวิตามินบี และซีสูง เพื่อเป็นการชดเชยส่วนที่หายไป อาหารที่แนะนำคือ ข้าวกล้อง, ผักหรือผลไม้สด ๆ, น้ำส้มคั้นสด ๆ แต่ถ้าหาได้ลำบากเป็นวิตามินสำเร็จรูป เช่น วิตามินบีรวม วันละ 1-2 เม็ด และวิตามินซี วันละ 1,000 มก. โดยพบว่า วิตามินบีและซี มีสารเซโรโทนันสูง ซึ่งทำให้สมองลดความเครียดได้
3.2) กินมื้อดึก เพราะว่าหิว โดยปกติ อาหารที่เรากินจะให้พลังงานประมาณ 6 ชั่วโมง เมื่อหลัง เที่ยงคืนไปแล้ว ร่างกายจึงต้องการพลังงานเสริมทัพ แต่ควรเป็นอาหารเบา ๆ ที่ย่อยง่าย ๆ นะครับ เช่น น้ำเต้าหู้อุ่น ๆ โจ๊ก ไม่ควรเป็นอาหารไขมันสูง เพราะจะย่อยมาก
และที่สำคัญหากอยากชมฟุตบอลโลกอย่างสนุกและสุขภาพดีนั้น อย่างแรก คือ ขอให้นึกถึงสุขภาพนั้นตัวเองเยอะ ๆ อย่าหักโหมดูบอลโลกจนเสียงาน เสียเงิน เสียแฟนและเสียสุขภาพ อาจจะเลือกดูให้เหมาะสมกับการทำงานของเรา หรือเลือกดูคู่ที่เป็นไฮไลต์เท่านั้น อย่าดูหมดทุกคู่เพื่อสุขภาพของตัวท่านเอง ถ้าอยากดูจริง ๆ อัดเทปไว้ก็ได้ครับ แล้วค่อยมาดูช่วงกลางวันหรือตอนเย็น ๆ
อย่างที่สอง คือ ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการนอน หลายคนคิดว่าเยอะ ๆ ดีต่อสุขภาพ อันนี้ไม่จริง ๆ การนอนเยอะ ๆมากกว่า 8 ชม/วัน ก็ทำให้สุขภาพแย่ได้เช่นกัน ดังนั้น ควรนอนแต่พอดี
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โทร. 02-6862700 โรงพยาบาลบีเอ็นเอช