กรณีศึกษาตัวอย่างประชาชนผู้ใช้บริการรถตู้โดยสารสาธารณะ และผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถ ในเขตกรุงเทพมหานคร
สถาบันวิจัยและบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ (เอยูโพลล์) ร่วมกับกองบัญชาการตำรวจนครบาล เปิดเผยผลวิจัยเชิงสำรวจเรื่องผลกระทบและความพึงพอใจของประชาชนต่อการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะ กรณีศึกษาตัวอย่างประชาชนผู้ใช้บริการรถตู้โดยสารสาธารณะและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถ ในเขตกรุงเทพมหานคร จำนวนทั้งสิ้น 1,391 ตัวอย่าง ดำเนินโครงการระหว่างวันที่ 1-7 สิงหาคม 2557 ที่ผ่านมา พบว่า
ส่วนใหญ่หรือร้อยละ 84.8 ของผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะต่างเคยได้ยินข่าวการจัดระเบียบรถตู้ผ่านสื่อต่างๆ โดยได้ยินข่าวจากโทรทัศน์มากที่สุด รองลงมาเป็นหนังสือพิมพ์ และเว็บไซต์ตามลำดับ
และเมื่อสอบถามถึงความกังวลต่อการใช้บริการรถตู้โดยสารสาธารณะ พบว่า ผู้ใช้บริการส่วนมากหรือร้อยละ 41.9 ไม่ค่อยกังวลหรือไม่กังวลเลยต่อการใช้บริการรถตู้โดยสารสาธารณะ
ส่วนความคิดเห็นต่อการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะพบว่า ผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะส่วนใหญ่มากกว่าร้อยละ 80.0 ระบุเห็นด้วยกับการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะในประเด็นต่างๆ จะมีก็เพียงในประเด็นที่ให้จุดจอดรถตู้โดยสารไปอยู่ชานเมือง เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาการจราจรในกรุงเทพฯ ที่ผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะร้อยละ 68.6 ที่ระบุเห็นด้วย ซึ่งมีจำนวนน้อยกว่าการจัดระเบียบในประเด็นอื่นๆ มีความเป็นไปได้ว่า ผู้ใช้บริการรู้สึกกังวลเรื่องความสะดวกในการเดินทางไปยังจุดจอดรถเพื่อใช้บริการรถตู้โดยสาร จึงส่งผลให้มีผู้เห็นด้วยกับประเด็นนี้น้อยกว่าประเด็นอื่นๆ และความคิดเห็นต่อการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะโดยภาพรวม พบว่า เกือบทั้งหมดของผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะหรือร้อยละ 97.0 ระบุเห็นด้วย
ด้านความเชื่อมั่นต่อการแก้ปัญหาเกี่ยวกับรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ พบว่า ผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะส่วนใหญ่มากกว่าร้อยละ 70.0 ระบุเชื่อมั่นต่อการแก้ปัญหาเกี่ยวกับรถตู้โดยสารสาธารณะในประเด็นต่างๆ จะมีก็เพียงความเชื่อมั่นในเรื่องการบรรเทาปัญหาการจราจรในกรุงเทพฯ การแก้ปัญหาผู้มีอิทธิพลหรือมาเฟียรถตู้ และการลดปัญหาอาชญากรรม ที่ผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถเชื่อมั่นน้อยกว่าประเด็นอื่นๆ ซึ่งอาจเป็นเพราะยังไม่เห็นผลกระทบที่ชัดเจนในทันทีต่อการแก้ไขปัญหาในด้านดังกล่าว เนื่องจากต้องใช้เวลาพอสมควรในการแก้ไขปัญหา จึงส่งผลให้มีผู้เชื่อมั่นในประเด็นเหล่านี้น้อยกว่าประเด็นอื่นๆ
สำหรับความต้องการเพิ่มเติมในการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะที่ผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะระบุมาใน 5 อันดับแรก มีดังนี้ อันดับ 1 ได้แก่ กำหนดให้คนขับรถตู้โดยสารสาธารณะมีมารยาทและวินัยในการขับรถ อันดับ 2 ได้แก่ กำหนดให้เพิ่มจำนวนรถตู้โดยสารสาธารณะอย่างเพียงพอ และครอบคลุม อันดับ 3 ได้แก่ กำหนดให้มีจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะที่ไม่ไกลเกินไป สะดวกต่อการเดินทาง อันดับ 4 ได้แก่ กำหนดให้มีมาตรการความปลอดภัยสำหรับผู้โดยสารรถตู้โดยสารสาธารณะ และ อันดับ 5 ได้แก่ กำหนดไม่ให้คนขับรถตู้โดยสารสาธารณะขับเร็วเกินอัตราที่กำหนด ขับรถอย่างมีวินัย
เมื่อสอบถามความพึงพอใจต่อการบริการของรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ จากคะแนนเต็ม 10 คะแนน พบว่า ความพึงพอใจใน 5 อันดับแรก มีดังนี้ อันดับ 1 ได้แก่ ด้านการตอบสนองต่อผู้ใช้บริการ ได้ 6.93 คะแนน อันดับ 2 ได้แก่ ด้านความน่าเชื่อถือ ได้ 6.91 คะแนน อันดับ 3 ได้แก่ ด้านสภาพแวดล้อมในการบริการ ได้ 6.80 คะแนน อันดับ 4 ได้แก่ ด้านการให้บริการ ได้ 6.75 คะแนน และอันดับ 5 ได้แก่ ด้านผู้ให้บริการ ได้ 6.71 คะแนน ทั้งนี้ มีคะแนนความพึงพอใจโดยรวมต่อการบริการของรถตู้โดยสารสาธารณะเท่ากับ 6.81 คะแนน
เมื่อพิจารณาจากความพึงพอใจต่อการบริการของรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ พบว่า หากต้องการจะปรับปรุงการให้บริการก็ควรให้ความสำคัญในด้านที่เกี่ยวกับผู้ให้บริการเป็นสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนขับรถตู้โดยสารสาธารณะทั้งในด้านวินัยในการขับรถ การดูแลเอาใจใส่ผู้โดยสาร การพูดจามารยาท การแต่งกาย รวมทั้งไม่อาจมองข้ามเรื่องปริมาณรถตู้โดยสารสาธารณะที่ควรจัดให้มีอย่างเพียงพอต่อความต้องการของผู้ใช้บริการด้วย
ส่วนการประเมินผลกระทบจากการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ จากคะแนนเต็ม 10 คะแนน เรียงตามลำดับดังนี้ อันดับ 1 ลดปริมาณรถตู้โดยสารเถื่อนที่ผิดกฎหมาย ได้ 7.39 คะแนน อันดับ 2 วินที่จอดรถตู้สะอาด เป็นระเบียบ ไม่กีดขวางการสัญจร ได้ 7.21 คะแนน อันดับ 3 เพิ่มวินัยและมารยาทในการขับขี่ของผู้ขับรถตู้โดยสาร ได้ 7.14 คะแนน อันดับ 4 ลดการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินจากอุบัติเหตุบนท้องถนน ได้ 6.94 คะแนน อันดับ 5 เพิ่มความคล่องตัวในการจราจร ได้ 6.92 คะแนน และอันดับ 6 ลดความเสี่ยงของอุบัติเหตุจากรถตู้โดยสารสาธารณะ ได้ 6.90 คะแนน ทั้งนี้ มีคะแนนความพึงพอใจโดยรวมต่อการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะเท่ากับ 7.27 คะแนน
เมื่อสอบถามความคิดเห็นต่อการติดตั้งสัญญาณเตือนภัยบนหลังคารถตู้โดยสารสาธารณะ กรณีมีเหตุฉุกเฉินภายในรถ พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ประมาณร้อยละ 90.0 ระบุเห็นด้วยกับการติดตั้งสัญญาณเตือนภัยบนหลังคารถตู้โดยสาร
สำหรับอุปสรรคจากการใช้บริการและปัญหาที่เกิดจากรถตู้โดยสารสาธารณะที่ผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะระบุมาใน 5 อันดับแรก มีดังนี้ อันดับ 1 ได้แก่ คนขับรถตู้โดยสารสาธารณะขับรถเร็วเกินอัตราที่กำหนด ขับกระชั้นชิด อันดับ 2 ได้แก่ รถตู้โดยสารสาธารณะมีจำนวนไม่เพียงพอ และบางเส้นทางไม่มีรถวิ่ง อันดับ 3 ได้แก่ คนขับรถยังขาดมารยาทและวินัยในการขับรถ จอดรับ-ส่งผู้โดยสารไม่ตรงป้าย ไม่ส่งผู้โดยสารให้ถึงที่หมาย อันดับ 4 ได้แก่ คนขับรถตู้มารยาทไม่ดี พูดจาไม่สุภาพ แต่งกายไม่เรียบร้อย และ อันดับ 5 ได้แก่ สภาพรถไม่พร้อมใช้งาน อุปกรณ์ชำรุด สกปรก มีกลิ่นอับชื้น
และข้อเสนอแนะเพื่อปรับปรุงการบริการของรถตู้โดยสารสาธารณะที่ผู้ใช้บริการและผู้ใช้เส้นทางสัญจรบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะระบุมาใน 5 อันดับแรก มีดังนี้ อันดับ 1 ได้แก่ ควรอบรมมารยาทและวินัยในการขับรถให้แก่คนขับรถตู้อย่างต่อเนื่อง อันดับ 2 ได้แก่ ควรตรวจเช็คสภาพรถให้พร้อมใช้งาน อันดับ 3 ได้แก่ ควรเพิ่มจำนวนรถตู้ให้เพียงพอกับผู้โดยสารในเส้นทางต่างๆ อย่างครอบคลุม อันดับ 4 ได้แก่ ควรจำกัดอัตราความเร็วสำหรับรถตู้โดยสาร และไม่ควรขับรถเร็วเกินไป และอันดับ 5 ได้แก่ ควรปรับปรุงบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะให้เป็นระเบียบ สะอาด และมีที่นั่งรอรถอย่างเพียงพอ
โปรดพิจารณารายละเอียดดังต่อไปนี้
ลำดับที่ การได้ยินข่าวการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะ ค่าร้อยละ
1 เคยได้ยิน 84.8
2 ไม่เคยได้ยิน 15.2
รวมทั้งสิ้น 100.0
ตารางที่ 2 แสดงค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุความกังวลต่อการใช้บริการรถตู้โดยสารสาธารณะ
ลำดับที่ ความกังวลต่อการใช้บริการรถตู้โดยสาร ค่าร้อยละ
1 ค่อนข้างกังวล ถึง กังวลมาก 21.7
2 กังวลปานกลาง 36.2
3 ไม่ค่อยกังวล ถึง ไม่กังวลเลย 41.9
4 ไม่ระบุ 0.2
รวมทั้งสิ้น 100.0
ตารางที่ 3 แสดงค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุความคิดเห็นต่อการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ
ลำดับที่ การจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ เห็นด้วย ไม่เห็นด้วย ไม่ทราบ
1 ราคาค่าโดยสารถูกต้อง เป็นธรรม 90.1 6.6 3.3
2 พนักงานขับรถต้องมีใบขับขี่รถยนต์สาธารณะ 95.2 1.9 2.9
3 ต้องไม่มีการบรรทุกผู้โดยสารเกินอัตราที่กำหนด 95.0 3.1 1.9
4 มีการบังคับใช้กฎหมายและกวดขันวินัยจราจร 96.1 2.5 1.4
5 พิจารณาเส้นทางไม่ควรไกลเกินไป เพราะอันตรายมากกว่ารถประจำทาง 86.4 8.9 4.7
6 ต้องวิ่งตามเส้นทางที่กำหนด ไม่รับ-ส่งผู้โดยสารนอกเส้นทาง 91.9 4.5 3.7
7 ต้องไม่มีรถตู้โดยสารสาธารณะที่ผิดกฎหมายหรือป้ายดำ 92.8 2.9 4.2
8 ให้จุดจอดรถตู้ไปอยู่ชานเมือง เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาการจราจรในกรุงเทพฯ 68.6 25.6 5.8
ความคิดเห็นต่อการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะโดยรวม 97.0 1.7 1.3
ตารางที่ 4 แสดงค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุความเชื่อมั่นต่อการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ
ลำดับที่ การจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ เชื่อมั่น ไม่เชื่อมั่น
1 ช่วยปรับปรุงการบริการและตอบสนองความต้องการผู้ใช้บริการรถตู้โดยสารสาธารณะ 88.9 11.1
2 ช่วยแก้ปัญหารถตู้โดยสารสาธารณะที่ผิดกฎหมายหรือป้ายดำ 85.1 14.9
3 ช่วยแก้ปัญหาเรื่องที่จอดรถตู้โดยสารสาธารณะที่ไม่เป็นระเบียบเรียบร้อย 84.9 15.1
4 ช่วยแก้ปัญหาเกี่ยวกับคนขับรถตู้โดยสาร เช่น มารยาทในการขับชี่ การบริการ เป็นต้น 80.1 19.9
5 ช่วยลดอุบัติเหตุ/ความเสี่ยงในการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินจากรถตู้โดยสารสาธารณะ 78.8 21.2
6 การจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะจะดำเนินการได้อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน 76.9 23.1
7 ช่วยแก้ปัญหาผู้มีอิทธิพลหรือมาเฟียรถตู้ 76.1 23.9
8 ช่วยลดปัญหาอาชญากรรม 76.1 23.9
9 ช่วยบรรเทาปัญหาการจราจรในกรุงเทพฯ 74.8 25.2
ตารางที่ 5 แสดงความต้องการเพิ่มเติม 5 อันดับแรกในการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะ
ลำดับที่ ความต้องการเพิ่มเติมในการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะ ค่าร้อยละ
1 กำหนดให้คนขับรถตู้โดยสารสาธารณะมีมารยาทและวินัยในการขับรถ ไม่จอดรถกีดขวางการจราจร 22.6
จอดรับ-ส่งผู้โดยสารให้ตรงป้าย
2 กำหนดให้เพิ่มจำนวนรถตู้โดยสารสาธารณะอย่างเพียงพอ และให้วิ่งในเส้นทางต่างๆ อย่างครอบคลุม 16.7
3 กำหนดให้มีจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะที่ไม่ไกลเกินไป สะดวกต่อการเดินทาง รักษาความสะอาดและ 15.7
มีที่นั่งสำหรับผู้โดยสารเพียงพอ
4 กำหนดให้มีมาตรการความปลอดภัยสำหรับผู้โดยสารรถตู้โดยสารสาธารณะ 13.6
5 กำหนดไม่ให้คนขับรถตู้ขับเร็วเกินอัตราที่กำหนด มีวินัย ไม่แซง ไม่ปาดหน้า และไม่ขับกระชั้นชิดเกินไป 13.1
ตารางที่ 6 แสดงคะแนนการบริการของรถตู้โดยสารสาธารณะในด้านต่างๆ เมื่อคะแนนเต็ม 10 คะแนน
ลำดับที่ รายละเอียดการบริการของรถตู้โดยสารสาธารณะ ค่าคะแนน
1 ด้านการตอบสนองต่อผู้ใช้บริการ (ผู้โดยสารสะดวกในการมาใช้บริการ มีรถตู้ให้บริการอย่างทั่วถึง 6.93
ทุกเส้นทาง ราคาค่าโดยสารถูกต้อง ยุติธรรม มีปริมาณรถเพียงพอ ไม่ต้องรอนานเกินไป)
2 ด้านความน่าเชื่อถือ (รับ-ส่งผู้โดยสารถึงที่หมายอย่างปลอดภัย รับ-ส่งผู้โดยสารตรงตามป้ายที่ 6.91
กำหนด มีความสม่ำเสมอทุกครั้งในการบริการ รู้สึกปลอดภัยเมื่อโดยสารรถตู้)
3 ด้านสภาพแวดล้อมในการบริการ (วินจอดรถสะอาด จอดเป็นระเบียบ หาง่าย รถตู้สะอาด ไม่มีขยะ 6.80
หรือกลิ่นรบกวน รถตู้มีสภาพดี ไม่เก่าเกินไปหรือชำรุด คนขับแต่งกายเรียบร้อย เหมาะสม)
4 ด้านการให้บริการ (ได้รับบริการตรงตามความต้องการ ได้รับความสะดวกสบายในการโดยสาร ได้รับ 6.75
บริการที่ดี มีคุณภาพ คุ้มค่าคุ้มราคา เอาใจใส่ผู้โดยสารในการขึ้น-ลงรถ)
5 ด้านผู้ให้บริการ (มีความชำนาญ รู้จักเส้นทางเป็นอย่างดี ทำตามกฎจราจร ไม่กีดขวางการจราจร 6.71
พูดจาสุภาพ มีมารยาทดี ไม่ขับรถเร็วเกินกำหนดหรือขับหวาดเสียว)
ความพึงพอใจโดยรวมต่อการให้บริการของรถตู้โดยสารสาธารณะ 6.81
ตารางที่ 7 แสดงคะแนนประเมินผลกระทบจากการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะ เมื่อคะแนนเต็ม 10 คะแนน
ลำดับที่ ผลกระทบจากการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะ ค่าคะแนน
1 ลดปริมาณรถตู้โดยสารเถื่อนที่ผิดกฎหมาย 7.39
2 วินจอดรถตู้สะอาด เป็นระเบียบ ไม่กีดขวางการสัญจร 7.21
3 เพิ่มวินัยและมารยาทในการขับขี่ของผู้ขับรถตู้โดยสาร 7.14
4 ลดการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินจากอุบัติเหตุบนท้องถนน 6.94
5 เพิ่มความคล่องตัวในการจราจร 6.92
6 ลดความเสี่ยงของอุบัติเหตุจากรถตู้โดยสารสาธารณะ 6.90
ความพึงพอใจโดยรวมต่อการจัดระเบียบรถตู้โดยสารสาธารณะ 7.27
ตารางที่ 8 แสดงค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุความคิดเห็นต่อการติดตั้งสัญญาณเตือนภัยบนหลังคารถตู้โดยสาร
ลำดับที่ ความคิดเห็นต่อการติดตั้งสัญญาณเตือนภัยบนหลังคารถตู้โดยสาร ค่าร้อยละ
1 เห็นด้วย 90.9
2 ไม่เห็นด้วย 7.5
3 ไม่ระบุ 1.6
รวมทั้งสิ้น 100.0
ตารางที่ 9 แสดงปัญหา 5 อันดับแรกในการใช้บริการและปัญหาที่เกิดจากรถตู้โดยสารสาธารณะ
ลำดับที่ ปัญหาในการใช้บริการและปัญหาที่เกิดจากรถตู้โดยสารสาธารณะ ค่าร้อยละ
1 คนขับรถตู้โดยสารสาธารณะขับรถเร็วเกินอัตราที่กำหนด ขับกระชั้นชิด ขับแซง ปาดหน้ารถคันอื่น 32.0
2 รถตู้โดยสารสาธารณะมีจำนวนไม่เพียงพอ ทำให้ต้องรอนาน และบางเส้นทางไม่มีรถวิ่ง ไม่ครอบคลุม 28.3
พื้นที่ให้บริการผู้โดยสาร
3 คนขับรถตู้โดยสารสาธารณะยังขาดมารยาทและวินัยในการขับรถ จอดรับ-ส่งผู้โดยสารไม่ตรงป้าย คุย 19.3
โทรศัพท์ระหว่างขับรถ บางครั้งทิ้งผู้โดยสาร ไม่ส่งผู้โดยสารให้ถึงที่หมาย
4 คนขับรถตู้โดยสารสาธารณะมารยาทไม่ดี พูดจาไม่สุภาพ แต่งกายไม่เรียบร้อย บางครั้งทะเลาะกับ 16.0
ผู้โดยสาร เปิดเพลงเสียงดัง
5 สภาพรถไม่พร้อมใช้งาน อุปกรณ์ชำรุด เช่น เครื่องปรับอากาศ เข็มขัดนิรภัย เป็นต้น สกปรก มีกลิ่นอับชื้น 15.4
ตารางที่ 10 แสดงข้อเสนอแนะ 5 อันดับแรกเพื่อปรับปรุงการบริการของรถตู้โดยสารสาธารณะ
ลำดับที่ ข้อเสนอแนะเพื่อปรับปรุงการบริการของรถตู้โดยสารสาธารณะ ค่าร้อยละ
1 ควรมีการอบรมมารยาทและวินัยในการขับรถให้แก่คนขับรถตู้โดยสารสาธารณะเป็นระยะอย่างต่อเนื่อง 26.3
2 ควรตรวจเช็คสภาพรถให้พร้อมใช้งาน ไม่เอารถที่มีสภาพเก่าเกินไปมาวิ่งรับ-ส่งผู้โดยสาร รักษาความ 20.2
สะอาดภายในรถสม่ำเสมอ
3 ควรเพิ่มจำนวนรถตู้ให้เพียงพอกับผู้โดยสาร จัดให้มีรถวิ่งรับ-ส่งในเส้นทางต่างๆ อย่างครอบคลุม 14.3
4 ควรจำกัดอัตราความเร็วสำหรับรถตู้โดยสารสาธารณะ และคนขับไม่ควรขับรถเร็วเกินไป ไม่ขับกระชั้นชิด 13.5
แซงหรือปาดหน้ารถคันอื่น
5 ควรปรับปรุงบริเวณจุดจอดรถตู้โดยสารสาธารณะให้เป็นระเบียบ รักษาความสะอาด ติดป้ายราคาค่า 11.7
โดยสารให้ชัดเจน และมีที่นั่งรอรถอย่างเพียงพอ
--เอยูโพลล์--