นางธีรารัตน์ สมพงษ์ รักษาราชการแทนผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 6 ชลบุรี (สศท.6) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยผลสรุปข้อมูลเอกภาพไม้ผลภาคตะวันออก ปี 2566 (ข้อมูล ณ 5 เม.ย. 66) ของไม้ผล 4 ชนิด ได้แก่ ทุเรียน มังคุด เงาะ และลองกอง ในพื้นที่ 3 จังหวัด (ระยอง จันทบุรี ตราด)
สรุปปี 66 ปริมาณผลผลิตรวมทั้ง 4 ชนิด มีจำนวน 1,053,328 ตัน ลดลงจากปี 65 ที่มีจำนวน 1,262,899 ตัน (ลดลง 209,571 ตันหรือ 17%) โดย ลองกอง ลดลงมากที่สุด 62% รองลงมา มังคุด ลดลง 45% เงาะ ลดลง 35% และทุเรียน ลดลง 3% ซึ่งผลผลิตรวมของไม้ผลทั้ง 4 ชนิดลดลง เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศที่มีฝนตกชุกช่วงปลายปี 65 ต่อเนื่องถึงต้นปี 66 สลับกับอากาศหนาวเย็น ไม่เอื้ออำนวยต่อการออกดอกและติดผลของไม้ผล อีกทั้งได้รับผลกระทบจากลมพายุ ลมแรงหลายรอบในช่วงเดือนธ.ค. 65-ต้นเดือนเม.ย. 66 ทำให้ดอกและลูกร่วงเสียหาย
ทั้งนี้ ผลผลิตได้ทยอยออกสู่ตลาดตั้งแต่ต้นเดือนก.พ. ที่ผ่านมา และจะออกต่อเนื่องจนถึงเดือนก.ย. 66 โดยผลผลิตจะออกมากที่สุดช่วงเดือนเม.ย. 66 หลังเทศกาลสงกรานต์เป็นต้นไปต่อเนื่องถึงกลางเดือนพ.ค. 66 คิดเป็น 55% ของผลผลิตทั้งหมด
ด้านผลผลิตต่อไร่ของไม้ผลทั้ง 4 ชนิด พบว่า มีจำนวน 1,604 กิโลกรัม/ไร่ ลดลงจากปี 65 ที่มีผลผลิต 1,845 กิโลกรัม/ไร่ เนื่องจากสภาพอากาศแปรปรวน ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของไม้ผลที่อยู่ในระยะออกดอก ไม่สามารถพัฒนาเป็นระยะติดผลได้ บางส่วนแตกใบอ่อนแทนการออกดอก อีกทั้งทุเรียนซึ่งเป็นไม้ผลหลัก ไม่สามารถรักษาโรครากเน่าโคนเน่าจากเชื้อราไฟทอปธอร่า (Phytophthora) และโรคกิ่งแห้งทุเรียนจากเชื้อราฟิวซาเรียม (Fusarium)
นอกจากนี้ ยังพบเพลี้ยไฟระบาดทำให้ต้นไม่สมบูรณ์ ให้ผลผลิตได้ไม่เต็มต้น ประกอบกับมีต้นที่เริ่มให้ผลผลิต ปี 66 เป็นปีแรก เพิ่มขึ้นค่อนข้างมาก ซึ่งต้นที่ให้ผลใหม่ปีแรกผลผลิตต่อไร่ยังไม่มากเมื่อคำนวณโดยค่าเฉลี่ยถ่วงน้ำหนัก ส่งผลให้ผลผลิตต่อไร่ลดลง
สำหรับสถานการณ์การผลิตไม้ผลทั้ง 4 ชนิด ได้แก่
- ทุเรียน ออกดอกแล้ว 100% เริ่มเก็บเกี่ยวตั้งแต่ต้นเดือนก.พ. จนถึงเดือนส.ค. 66 ทุเรียนที่เก็บเกี่ยวผลผลิตในช่วงแรกคือทุเรียนพันธุ์เบา และทุเรียนที่บังคับสารออกดอกคือทุเรียนพันธุ์กระดุม พวงมณี ชะนี และหมอนทองบางส่วน โดยทุเรียนจะออกสู่ตลาดมากที่สุดในกลางเดือนเม.ย. ต่อเนื่องถึงกลางเดือน พ.ค. 66 ที่ 55% ของผลผลิตทั้งหมด
- มังคุด ออกดอกแล้ว 81% การเติบโตระยะผลเล็ก ผลกลางผลโตทยอยเก็บเกี่ยวผลผลิต เริ่มเก็บเกี่ยวตั้งแต่ต้นเดือนมี.ค. จนถึงต้นเดือนส.ค. 66 ปีนี้มังคุดออกดอกน้อย เนื่องจากสภาพอากาศแปรปรวนหนาวเย็นนาน ฝนตกชุกช่วงปลายปี 65 ต่อเนื่องถึงต้นปี 66 ส่งผลให้มังคุดอยู่ในระยะปากนกแก้ว แตกใบอ่อนแทนการออกดอกและพายุลมแรงใบร่วงหล่นต้องสร้างใบใหม่ ไม่พร้อมการออกดอก จึงออกดอกติดผลน้อยกว่าปีที่ผ่านมา โดยมังคุดจะออกสู่ตลาดมากที่สุดในเดือนมิ.ย. 66 ที่ 41% ของผลผลิตทั้งหมด
- เงาะ ออกดอก 99% ส่วนใหญ่อยู่ในระยะผลอ่อน ผลเล็ก เริ่มสร้างเนื้อ และเริ่มเก็บเกี่ยวได้ ซึ่งเงาะที่เริ่มเก็บเกี่ยวได้แล้วบางส่วนคือเงาะสีทองของจังหวัดตราด เงาะเริ่มเก็บเกี่ยวตั้งแต่ปลายเดือนมี.ค. จนถึงต้นเดือนส.ค. 66 โดยเงาะจะออกสู่ตลาดมากที่สุดในเดือนพ.ค. 66 ที่ 31% ของผลผลิตทั้งหมด
- ลองกอง ออกดอกแล้ว 59% ส่วนใหญ่อยู่ในระยะตั้งช่อดอกและเริ่มติดผลอ่อนบ้างเล็กน้อย ปีนี้ลองกองติดผลช้ากว่าปีที่ผ่านมาเนื่องจากมีฝนตกชุกช่วงปลายปี 65 ต่อเนื่องถึงต้นปี 66 ทำให้ต้นลองกองไม่อยู่ในระยะกักน้ำ ต้นไม่ขาดน้ำ ใบเขียวไม่สลด ส่วนลองกองที่ออกดอกก่อนหน้ามาถูกฝนชะดอก ดอกฝ่อ ไม่สามารถพัฒนาเป็นช่อดอกได้ โดยลองกองสามารถออกดอกได้ทั้งปีโดยคาดว่าดอกชุดหลังจะออกในช่วงปลายเดือนเม.ย. 66 ผลผลิตออกสู่ตลาดมากที่สุดในปลายเดือนมิ.ย. ต่อเนื่องเดือนก.ค. 66 ที่ 55% ของผลผลิตทั้งหมด
สำหรับแนวทางการบริหารจัดการผลไม้ ในปี 66 ทั้ง 3 จังหวัด ได้กำหนดมาตรการควบคุมป้องกันและแก้ไขปัญหาทุเรียนด้อยคุณภาพ (ทุเรียนอ่อน) ออกสู่ตลาด โดยประกาศกำหนดวันเก็บเกี่ยวทุเรียน 4 พันธุ์ ดังนี้ พันธุ์กระดุม และพันธุ์พวงมณี เก็บเกี่ยวได้วันที่ 10 มี.ค. 66 พันธุ์ชะนีเก็บเกี่ยวได้วันที่ 20 มี.ค. 66 และพันธุ์หมอนทอง เก็บเกี่ยวได้วันที่ 15 เม.ย. 66 หากเกษตรกรจะเก็บเกี่ยวทุเรียนก่อนวันกำหนด ต้องนำตัวอย่างทุเรียนไปตรวจเปอเซ็นต์น้ำหนักแห้งในเนื้อทุเรียน ณ สำนักงานเกษตรจังหวัด สำนักงานเกษตรอำเภอ จุดบริการ สถาบันที่เข้าร่วมโครงการ