ญี่ปุ่นและประเทศในเอเชียกลาง 5 ชาติ บรรลุข้อตกลงในวันนี้ (20 ธ.ค.) ในการพัฒนาเส้นทางคมนาคมที่เชื่อมโยงภูมิภาคเอเชียกลางกับยุโรปโดยไม่ผ่านรัสเซีย โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างความมั่นคงด้านอุปทานของแร่ธาตุสำคัญและพลังงาน
ที่กรุงโตเกียว ญี่ปุ่นเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมสุดยอดร่วมกับคาซัคสถาน คีร์กีซสถาน ทาจิกิสถาน เติร์กเมนิสถาน และอุซเบกิสถานเป็นครั้งแรก ท่ามกลางช่วงเวลาที่รัสเซียและจีนกำลังเร่งขยายอิทธิพลทางการค้าและเศรษฐกิจในภูมิภาคที่อุดมด้วยทรัพยากรแห่งนี้
เพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ ญี่ปุ่นและทั้ง 5 ประเทศได้ร่วมกันรับรอง "ปฏิญญาโตเกียว" ซึ่งมุ่งเน้นประเด็นการลดการปล่อยคาร์บอน การอำนวยความสะดวกด้านโลจิสติกส์ และความร่วมมือในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์
ซานาเอะ ทาคาอิจิ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นกล่าวในช่วงเปิดการประชุมว่า "สถานการณ์ระหว่างประเทศได้เปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก และความสำคัญของภูมิภาคนี้กำลังเพิ่มขึ้นในฐานะเส้นทางการค้าที่เชื่อมเอเชียกับยุโรป"
เส้นทางที่เรียกว่า "เส้นทางทะเลแคสเปียน" มีเป้าหมายเพื่อสร้างอุปทานที่มั่นคงของแร่ธาตุสำคัญ รวมถึงกลุ่มโลหะหายาก ตลอดจนแหล่งพลังงานอย่างน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ
เดิมทีการประชุมสุดยอดครั้งนี้มีกำหนดจัดขึ้นในเดือนส.ค. 2567 ที่คาซัคสถาน แต่ถูกเลื่อนออกไป หลังจากฟูมิโอะ คิชิดะ นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น ยกเลิกการเดินทาง เนื่องจากมีคำเตือนเกี่ยวกับความเป็นไปได้ที่สูงกว่าปกติของการเกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ในหลายพื้นที่ของญี่ปุ่น
นับตั้งแต่ญี่ปุ่นเริ่มต้นกรอบการหารือกับอดีตสาธารณรัฐโซเวียตทั้ง 5 ประเทศในปี 2547 ซึ่งเร็วกว่าจีนและรัสเซียนั้น ญี่ปุ่นได้จัดการประชุมระดับรัฐมนตรีต่างประเทศมาแล้วทั้งหมด 10 ครั้ง