กองทัพฟิลิปปินส์และสหรัฐจะแล่นนอกบริเวณน่านน้ำฟิลิปปินส์เป็นครั้งแรก นับตั้งแต่ที่ได้มีการซ้อมรบประจำปีเมื่อสามทศวรรษที่ผ่านมา ซึ่งเสี่ยงที่จะกระตุ้นให้เกิดความตึงเครียดทางทะเลกับจีน
การซ้อมรบร่วมครั้งนี้จะจัดขึ้นตั้งแต่วันที่ 22 เม.ย. ? 10 พ.ค. ในหลายพื้นที่ของฟิลิปปินส์ ซึ่งใกล้กับบริเวณทะเลจีนใต้ที่เป็นข้อพิพาทและไต้หวัน แม้ทางการจีนจะออกโรงเตือนว่า "ความตึงเครียดอาจแย่ลง" ก็ตาม
ขณะเดียวกัน คาดว่าจะมีกำลังพลมากกว่า 16,700 นายเข้าร่วมในการซ้อมรบประจำปี หรือ "บาลิกาตัน" ซึ่งเป็นวลีภาษาตากาล็อกที่มีความหมายว่า "ไหล่ชนไหล่" อีกทั้งกองทัพออสเตรเลียและฝรั่งเศสจะเข้าร่วมการซ้อมรบด้วย
สำนักข่าวบลูมเบิร์กรายงานว่า นับเป็นครั้งแรกตั้งแต่การซ้อมรบเปิดฉากขึ้นเมื่อปี 2534 ที่พันธมิตรจะล่องเรือออกนอกอาณาเขต 12 ไมล์ทะเลของฟิลิปปินส์ นอกจังหวัดปาลาวันทางตะวันตก ซึ่งตั้งอยู่ติดกับทะเลจีนใต้
ด้านเฉา เว่ยตง นักวิจัยอาวุโสเกษียณอายุจากสถาบันวิจัยนาวีของกองทัพปลดปล่อยประชาชนจีน (PLA) เปิดเผยว่า การติดตั้งระบบขีปนาวุธครั้งแรกของกองทัพสหรัฐในฟิลิปปินส์ซึ่งมีพิสัยการยิงไปถึงมณฑลทางตอนใต้ของจีน แสดงให้เห็นว่าการซ้อมรบดังล่าวนั้นไปไกลกว่าแค่วัตถุประสงค์ในการป้องกันตัวเอง
รายงานระบุว่า การซ้อมรบครั้งนี้มีขึ้นในช่วงเวลาที่ความสัมพันธ์ระหว่างฟิลิปปินส์และจีนตึงเครียดมากขึ้น ในขณะที่ประธานาธิบดีเฟอร์ดินานด์ มาร์กอส จูเนียร์ ผู้นำฟิลิปปินส์ แสดงความกล้ามากขึ้นในเรื่องสิทธิตามหลักดินแดน และกระชับความสัมพันธ์กับสหรัฐและชาติพันธมิตร
ฟิลิปปินส์และจีนเผชิญหน้ากันทางทะเลอยู่บ่อยครั้ง โดยจีนยิงปืนฉีดน้ำแรงดันสูงเข้าใส่เรือของฟิลิปปินส์อยู่เป็นประจำ ซึ่งส่งผลให้เรือได้รับความเสียหาย และบางครั้งก็ทำให้ลูกเรือได้รับบาดเจ็บ
ทั้งนี้ พันเอกไมเคิล โลจิโก โฆษกกองทัพฟิลิปปินส์กล่าวว่า การใช้ระบบขีปนาวุธจะมีเพื่อการฝึกด้านโลจิสติกส์เท่านั้น โดยจะไม่มีการยิงจริง พร้อมเน้นย้ำว่าการซ้อมรบครั้งนี้ไม่ได้มุ่งเป้าไปที่จีน