การนำเข้าสินค้ารองเท้าและผลิตภัณฑ์หนัง ไตรมาส 4 ปี 2557 เมื่อเทียบกับไตรมาส ก่อน ปรับตัวลดลงในทุกกลุ่มผลิตภัณฑ์ ได้แก่ หนังดิบและหนังฟอก กระเป๋า และรองเท้า เนื่องจากผู้บริโภคยังไม่เชื่อมั่นภาวะเศรษฐกิจไทยในอนาคต ทั้งที่ราคาน้ำมันในประเทศได้ปรับตัวลดลงแต่ราคาสินค้ายังคงมีราคาสูงขึ้น ประกอบกับหนี้ภาคครัวเรือนยังอยู่ในเกณฑ์สูง อีกทั้งรายได้ในภาคการเกษตรมีแนวโน้มลดลงจากราคาพืชผลทางการเกษตรตกต่ำ อาจส่งผลให้ผู้บริโภคมีความเชื่อมั่นในการบริโภคและการจับจ่ายใช้สอยลดลง
ไตรมาส 4 ปี 2557 ดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรมรองเท้าและผลิตภัณฑ์หนัง จำแนกได้ ดังนี้
1. การฟอกและการตกแต่งหนังฟอก ดัชนีผลผลิตไตรมาส 4 ปี 2557 เมื่อเทียบกับ ไตรมาสก่อน และไตรมาสเดียวกันของปีก่อนลดลง ร้อยละ 0.93 และ 1.65 ตามลำดับ เนื่องจาก อุปสงค์ภายในประเทศที่ลดลงและการส่งออกสินค้าที่ฟื้นตัวช้าในช่วงก่อนหน้า ซึ่งเป็นผลจากดัชนีการส่งสินค้า เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน และไตรมาสเดียวกันของปีก่อนลดลง ร้อยละ 0.37 และ 1.28 ตามลำดับ และทำให้ระดับสินค้าคงคลังเพิ่มขึ้น สอดคล้องกับดัชนีสินค้าสำเร็จรูปคงคลัง เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน และไตรมาสเดียวกันของปีก่อนเพิ่มขึ้น ร้อยละ 2.55 และ 11.58 ตามลำดับ ส่งผลให้ผู้ประกอบการลดการผลิตลง
2. การผลิตกระเป๋าเดินทางกระเป๋าถือและสิ่งที่คล้ายกัน อานม้าและเครื่องเทียมลาก ดัชนีผลผลิตไตรมาส 4 ปี 2557 เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน และไตรมาสเดียวกันของปีก่อนลดลง ร้อยละ 11.85 และ 18.49 ตามลำดับ ซึ่งเป็นผลจากดัชนีการส่งสินค้า เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน และไตรมาสเดียวกันของปีก่อนลดลง ร้อยละ 2.62 และ 7.74 ตามลำดับ เป็นไปในทิศทางเดียวกับดัชนีสินค้าสำเร็จรูปคงคลัง ลดลง ร้อยละ 6.52 และ 2.02 ตามลำดับ เนื่องจากกำลังซื้อของผู้บริโภคภายในประเทศชะลอตัว ประกอบกับการส่งออกในตลาดหลักยังขยายตัวไม่มากนัก จึงลดการผลิตลง ทำให้ระดับสินค้าคงคลังลดลง
3. การผลิตรองเท้า ดัชนีผลผลิตไตรมาส 4 ปี 2557 เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน และไตรมาสเดียวกันของปีก่อน มีการผลิตเพิ่มขึ้น ร้อยละ 0.08 และ 10.26 ตามลำดับ ทำให้ดัชนีการส่งสินค้า เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน และไตรมาสเดียวกันของปีก่อนเพิ่มขึ้น ร้อยละ 14.67 และ 9.47 ตามลำดับ ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากภาวะเศรษฐกิจของประเทศคู่ค้ามีแนวโน้มดีขึ้น สำหรับดัชนีสินค้าสำเร็จรูปคงคลัง เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อนเพิ่มขึ้น ร้อยละ 2.82 แต่เมื่อเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อนลดลง ร้อยละ 3.52 ซึ่งเป็นไปในทิศทางเดียวกันกับการส่งออกรองเท้าที่มีทิศทางดีขึ้น
การตลาดและการจำหน่าย
การค้าระหว่างประเทศ
ไตรมาส 4 ปี 2557 อุตสาหกรรมรองเท้าและผลิตภัณฑ์หนัง มีมูลค่าการส่งออกรวมทั้งสิ้น 462.51 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ลดลง ร้อยละ 1.12 เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน แต่หากเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อนเพิ่มขึ้น ร้อยละ 7.90 เนื่องจากสัญญาณของการฟื้นตัวของประเทศคู่ค้า เช่น สหรัฐอเมริกา นอกจากนี้ยังมีความต้องการที่ขยายตัวเพิ่มขึ้นในตลาด CLMV และตะวันออกกลาง ส่งผลให้มูลค่าการส่งออกในภาพรวมขยายตัวเพิ่มขึ้น ประกอบด้วย 3 กลุ่มผลิตภัณฑ์สำคัญ ดังนี้
1. หนังและผลิตภัณฑ์หนังฟอกและหนังอัด ไตรมาส 4 ปี 2557 มีมูลค่าการส่งออก 185.75 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับไตรมาส 3 ปี 2557 มีมูลค่า 189.75 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ปรับตัวลดลง ร้อยละ 2.11 เป็นผลจากมูลค่าการส่งออกผลิตภัณฑ์หนังโคกระบือฟอกของเล่นสำหรับสัตว์เลี้ยง เครื่องแต่งกายและเข็มขัด ปรับตัวลดลง ร้อยละ 16.60 9.10 และ 10.28 ตามลำดับ สำหรับผลิตภัณฑ์ถุงมือหนัง หนังและผลิตภัณฑ์หนังอื่น ๆ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 15.65 และ 1.67 ตามลำดับ
เมื่อเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน มูลค่าการส่งออกหนังและผลิตภัณฑ์หนังฟอกและหนังอัด ปรับตัวเพิ่มขึ้น ร้อยละ 4.38 ตามความต้องการในกลุ่มประเทศอาเซียน เช่น เวียดนาม ซึ่งเป็นผลจากการส่งออกผลิตภัณฑ์ของเล่นสำหรับสัตว์เลี้ยง เครื่องแต่งกายและเข็มขัด หนังและผลิตภัณฑ์หนังอื่น ๆ มีมูลค่าเพิ่มขึ้น ร้อยละ 19.59 13.63 และ 45.89 ตามลำดับ สำหรับผลิตภัณฑ์หนังโคกระบือฟอก และถุงมือหนัง ลดลง ร้อยละ 46.21 และ 12.39 ตามลำดับโดยตลาดคู่ค้าสำคัญของกลุ่มหนังและผลิตภัณฑ์หนังฟอกและหนังอัด ได้แก่ เวียดนาม ฮ่องกง และจีน มีสัดส่วน ร้อยละ 17.90 16.18 และ 14.42 ตามลำดับ
2. เครื่องใช้สำหรับเดินทาง ไตรมาส 4 ปี 2557 มีมูลค่าการส่งออก 79.36 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับไตรมาส 3 ปี 2557 มีมูลค่า 86.89 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ปรับตัวลดลง ร้อยละ 8.67 ซึ่งเป็นผลจากการส่งออกทุกผลิตภัณฑ์ลดลง ได้แก่ กระเป๋าเดินทาง กระเป๋าถือกระเป๋าใส่เศษสตางค์ และเครื่องเดินทางอื่น ๆ มีมูลค่าลดลง ร้อยละ 3.07 4.47 20.77 และ 9.50 ตามลำดับ
เมื่อเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน มูลค่าการส่งออกเครื่องใช้สำหรับเดินทาง ปรับตัวเพิ่มขึ้น ร้อยละ 1.13 ซึ่งเป็นผลจากการส่งออกผลิตภัณฑ์กระเป๋าเดินทาง และกระเป๋าถือ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 0.53 และ 7.45 ตามลำดับ สำหรับผลิตภัณฑ์กระเป๋าใส่เศษสตางค์ และเครื่องเดินทางอื่น ๆ มีมูลค่าลดลง ร้อยละ 2.12 และ 1.99 ตามลำดับ โดยตลาดคู่ค้าสำคัญของกลุ่มเครื่องใช้สำหรับเดินทาง ได้แก่ สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น และสวิตเซอร์แลนด์ มีสัดส่วน ร้อยละ 25.59 11.06 และ 9.88 ตามลำดับ
3. รองเท้าและชิ้นส่วน ไตรมาส 4 ปี 2557 มีมูลค่าการส่งออก 197.41 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับไตรมาส 3 ปี 2557 มีมูลค่า 191.10 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ขยายตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 3.30 ซึ่งเป็นผลจากการส่งออกในกลุ่มรองเท้าอื่น ๆ และส่วนประกอบของรองเท้า เพิ่มขึ้น ร้อยละ 46.62 และ 25.10 ตามลำดับ เนื่องจากเศรษฐกิจของประเทศคู่ค้าที่สำคัญ ได้แก่สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป (EU) เริ่มเข้าสู่ภาวะฟื้นตัวจากภาวะถดถอย สำหรับรองเท้ากีฬา ลดลง ร้อยละ 29.84 เนื่องจากผู้ประกอบการอุตสาหกรรมรองเท้ารายใหญ่ของไทย ได้ตัดสินใจขยายการลงทุนไปยังประเทศเพื่อนบ้านโดยเฉพาะกัมพูชา เมียนมาร์ และ ส.ป.ป.ลาว จากปัญหาต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้นและการขาดแคลนแรงงาน อีกทั้งชาวต่างชาติหันไปสั่งซื้อรองเท้ากีฬาจากเวียดนาม อินโดนีเซีย และบังคลาเทศทดแทน เนื่องจากมีต้นทุนการผลิตที่ต่ำกว่าไทยมาก ส่วนรองเท้าแตะ และรองเท้าหนัง ลดลง ร้อยละ 6.83 และ 9.99 ตามลำดับ
เมื่อเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อน มูลค่าการส่งออกรองเท้าและชิ้นส่วน ปรับตัวเพิ่มขึ้น ร้อยละ 14.60 ซึ่งเป็นผลจากมูลค่าการส่งออกทุกผลิตภัณฑ์มีมูลค่าเพิ่มขึ้น ได้แก่รองเท้ากีฬา รองเท้าแตะ รองเท้าหนัง รองเท้าอื่น ๆ และส่วนประกอบรองเท้า ขยายตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 20.57 23.17 10.35 8.57 และ 86.13 ตามลำดับ ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากภาวะเศรษฐกิจของประเทศคู่ค้าหลักมีแนวโน้มดีขึ้น เช่น สหรัฐอเมริกา และอาเซียน โดยเฉพาะการส่งออกไปประเทศเมียนมาร์ สำหรับตลาดคู่ค้าสำคัญ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา เดนมาร์ก และสหรัฐอาหรับ เอมิเรตส์ ซึ่งมีสัดส่วน ร้อยละ 13.38 9.63 และ 8.18 ตามลำดับ
ไตรมาส 4 ปี 2557 อุตสาหกรรมรองเท้าและผลิตภัณฑ์หนัง มีมูลค่าการนำเข้าทั้งสิ้น 355.09 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน ปรับตัวลดลง ร้อยละ 8.44 แต่หากเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อนขยายตัวเพิ่มขึ้น ร้อยละ 7.22 เนื่องจากสถานการณ์ทางการเมืองที่คลี่คลายดีขึ้นจากปี 2556 และการดำเนินนโยบายต่าง ๆ ของรัฐบาลเริ่มมีความชัดเจนขึ้น ซึ่งประกอบด้วย 3 กลุ่มผลิตภัณฑ์สำคัญ ดังนี้
1. หนังดิบและหนังฟอก ไตรมาส 4 ปี 2557 มีมูลค่าการนำเข้า 181.67 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน ลดลง ร้อยละ 11.50 แต่หากเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อนเพิ่มขึ้น ร้อยละ 8.92 โดยแหล่งนำเข้าหนังดิบและหนังฟอกที่สำคัญ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา บราซิล และอาร์เจนตินา มีสัดส่วน ร้อยละ 14.65 13.87 และ 11.26 ตามลำดับ
2. กระเป๋า ไตรมาส 4 ปี 2557 มีมูลค่าการนำเข้า 93.89 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน และไตรมาสเดียวกันของปีก่อน ลดลง ร้อยละ 2.24 และ 6.23 ตามลำดับ โดยแหล่งนำเข้าสำคัญ ได้แก่ จีน อิตาลี และฝรั่งเศส มีสัดส่วน ร้อยละ 47.27 22.65 และ 14.26 ตามลำดับ
3. รองเท้า ไตรมาส 4 ปี 2557 มีมูลค่าการนำเข้า 79.53 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน ลดลง ร้อยละ 8.06 แต่หากเทียบกับไตรมาสเดียวกันของปีก่อนเพิ่มขึ้น ร้อยละ 23.79 โดยแหล่งนำเข้าสำคัญ ได้แก่ จีน เวียดนาม และอิตาลี มีสัดส่วน ร้อยละ 47.89 13.95 และ 10.21 ตามลำดับ
1. นโยบายการปรับค่าจ้างแรงงานขั้นต่ำ 300 บาท ทั่วประเทศ ส่งผลให้ผู้ประกอบการรองเท้าและผลิตภัณฑ์หนัง ซึ่งส่วนใหญ่เป็นธุรกิจ SMEs ต้องปรับตัวทั้งกลยุทธ์ด้านการผลิตและการตลาด เพื่อรักษาขีดความสามารถในการแข่งขันของอุตสาหกรรมได้อย่างต่อเนื่อง โดยกลยุทธ์หนึ่งในการปรับตัว คือ การย้ายฐานการผลิตไปยังประเทศที่มีต้นทุนการผลิตที่ต่ำกว่า ซึ่งสำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม ได้ทำการศึกษาแนวทางการย้ายฐานการผลิตของอุตสาหกรรมที่ใช้แรงงานเข้มข้นไปยังประเทศเพื่อนบ้าน ได้แก่ เวียดนาม เมียนมาร์ สปป.ลาว และกัมพูชา ในกลุ่มอุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม รองเท้าและเครื่องหนัง และอัญมณีและเครื่องประดับ เพื่อให้ผู้ประกอบการใช้เป็นคู่มือและแนวทางประกอบการตัดสินใจในการย้ายฐานการผลิตไปยังประเทศดังกล่าว
2.นโยบายของกระทรวงอุตสาหกรรม โดยกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม ได้ตั้งเป้าหมาย เพิ่มสัดส่วน GDP ของ SMEs ที่ปัจจุบันมีจำนวน 2.724 ล้านราย จากร้อยละ 37 เป็น ร้อยละ 40 ใน 10 ปีข้างหน้า และเตรียมความพร้อมให้ SMEs พร้อมก้าวสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) ผ่านแผนงานสำคัญ ได้แก่ ส่งเสริม SMEs ไทยให้ก้าวสู่การเป็น Supply Chain ของอาเซียน โดยตั้งเป้าหมายพัฒนาธุรกิจรวม600 กิจการ ผู้ประกอบการ 12,000 คน และพัฒนาห่วงโซ่อุปทาน 10 กลุ่มอุตสาหกรรม ด้วยงบประมาณ 157 ล้านบาท ซึ่งอุตสาหกรรมรองเท้าและเครื่องหนัง เป็นหนึ่งในเป้าหมายที่จะได้รับการส่งเสริม
สรุปและแนวโน้ม
ภาวะการผลิตอุตสาหกรรมรองเท้าและผลิตภัณฑ์หนัง ไตรมาส 4 ปี 2557 เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน การฟอกและตกแต่งหนังฟอกปรับตัวลดลง การผลิตกระเป๋าเดินทาง และกระเป๋าถือและสิ่งที่คล้ายกัน อานม้าและเครื่องเทียมลาก เนื่องจากอุปสงค์ภายในประเทศที่ลดลงและการส่งออกสินค้าที่ฟื้นตัวช้า อีกทั้งสินค้าปลายน้ำ เช่น เบาะรถยนต์ ชะลอตัวตามการบริโภครถยนต์ และรถจักรยานยนต์ ที่เกิดจากปัญหาโครงการรถยนต์คันแรก และหนี้ครัวเรือนยังอยู่ในระดับสูง สำหรับการผลิตรองเท้ามีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้น เนื่องจากกำลังซื้อของผู้บริโภคในประเทศเริ่มปรับตัวดีขึ้น จากยอดขายรองเท้าในประเทศที่ปรับตัวสูงขึ้น จากช่วงก่อนหน้าที่กำลังซื้ออยู่ใน
ภาวะซบเซาอย่างต่อเนื่อง การส่งออก ไตรมาส 4 ปี 2557 เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน ปรับตัวลดลงในผลิตภัณฑ์ ได้แก่ หนังและผลิตภัณฑ์หนังฟอกและหนังอัด เครื่องใช้สำหรับเดินทาง เนื่องจากอุปสงค์จากต่างประเทศยังคงมีสัญญาณชะลอตัว สำหรับการส่งออกรองเท้าและชิ้นส่วน ขยายตัวเพิ่มขึ้นจากสัญญาณเริ่มฟื้นตัวของภาวะเศรษฐกิจสหรัฐอเมริกา และสหภาพยุโรป ซึ่งเป็นคู่ค้าสำคัญ รวมทั้งค่าเงินบาทที่อ่อนตัวส่งผลดีกับผู้ประกอบการที่ทำตลาดส่งออกในกลุ่มประเทศดังกล่าว
การนำเข้า ไตรมาส 4 ปี 2557 เมื่อเทียบกับไตรมาสก่อน ปรับตัวลดลงในทุกกลุ่มผลิตภัณฑ์ ได้แก่ หนังดิบและหนังฟอก กระเป๋า และรองเท้า เนื่องจากผู้บริโภคไม่เชื่อมั่นเศรษฐกิจไทยในอนาคต ทั้งที่ราคาน้ำมันในประเทศได้ปรับตัวลดลงแต่ราคาสินค้ายังคงมีระดับราคาที่สูงขึ้น อีกทั้งรายได้ในภาคการเกษตรมีแนวโน้มลดลงจากราคาพืชผลทางการเกษตรตกต่ำ อาจส่งผลให้ผู้บริโภคมีความเชื่อมั่นในการจับจ่ายใช้สอย
แนวโน้มปี 2558 คาดว่า การผลิตและการส่งออกรองเท้า จะเพิ่มขึ้นกว่าปี 2557 เนื่องจากการฟื้นตัวจากปัญหาวิกฤติเศรษฐกิจของประเทศคู่ค้าที่สำคัญ เช่น สหรัฐอเมริกา สำหรับการส่งออกเครื่องใช้สำหรับเดินทาง หนังและผลิตภัณฑ์หนังฟอกและหนังอัด คาดว่า จะสามารถขยายตัวได้จากความต้องการใช้สินค้าต่อเนื่อง เช่น เบาะรถยนต์ เฟอร์นิเจอร์ รวมทั้ง คาดการณ์ว่า หากจำนวนนักท่องเที่ยวในปี 2558 เพิ่มสูงขึ้น จะทำให้เครื่องหนังจำพวกกระเป๋าและรองเท้ามียอดขายเพิ่มขึ้น ประกอบกับเศรษฐกิจในภาพรวมของประเทศที่คาดว่าจะขยายตัวดีขึ้น จากการเมืองมีเสถียรภาพ ความเชื่อมั่นนักลงทุนเพิ่มมากขึ้น และมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของภาครัฐจะเป็นตัวขับเคลื่อนเศรษฐกิจภายใน ส่งผลให้ประชาชนมีความเชื่อมั่นเกิดความต้องการในการจับจ่ายใช้สอยสินค้าเพื่อการอุปโภคและบริโภคมากยิ่งขึ้น สำหรับปัจจัยที่ต้องติดตาม คือ การฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลก จากวิกฤตหนี้สาธารณะของสหภาพยุโรปและการแก้ไขปัญหาเพดานหนี้สาธารณะของสหรัฐฯ อาจทำให้การส่งออกสินค้าในกลุ่มรองเท้าและเครื่องหนังไปตลาดหลักขยายตัวได้ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม ต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น โดยเฉพาะค่าแรงงานที่ปรับเพิ่มขึ้นส่งผลต่อภาคการผลิตในภาพรวม ซึ่งส่วนใหญ่เป็นธุรกิจ SMEs ที่ต้องปรับตัวทั้งกลยุทธ์ด้านการผลิตและการตลาดอาจส่งผลต่อขีดความสามารถในการแข่งขันของอุตสาหกรรมรองเท้าและเครื่องหนังลดลง และความผันผวนของค่าเงินบาทอาจส่งผลต่อการตัดสินใจรับคำสั่งซื้อของผู้ประกอบการ รวมทั้งการนำเข้าสินค้าวัตถุดิบและกึ่งวัตถุดิบ เพื่อการผลิตสินค้าปลายน้ำที่ได้คุณภาพและมีต้นทุนการผลิตที่ถูกลงโดยเปรียบเทียบ
--สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม--