หลักเกณฑ์ที่ใช้ในการแปลงค่าและรับรู้กำไรขาดทุนจากฐานะเงินตราต่างประเทศ และการประเมินมูลค่ายุติธรรมของตราสารอนุพันธ์ทางการเงิน

                                                     22  พฤศจิกายน  2547 
เรียน  ผู้จัดการ 
      ธนาคารพาณิชย์ทุกธนาคาร 
          ที่ ธปท.สนส.(21)ว.  1974/2547  เรื่อง หลักเกณฑ์ที่ใช้ในการแปลงค่าและรับรู้กำไรขาดทุนจากฐานะเงินตราต่างประเทศ และการประเมินมูลค่ายุติธรรมของตราสารอนุพันธ์ทางการเงิน 
          1.  เหตุผลในการออกหนังสือเวียน 
              เพื่อกำหนดหลักเกณฑ์ในการแปลงค่าฐานะเงินตราต่างประเทศ และการประเมินมูลค่ายุติธรรมของตราสารอนุพันธ์ทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับเงินตราต่างประเทศ และการรับรู้กำไรขาดทุนจากรายการดังกล่าวให้สอดคล้องกับมาตรฐานการบัญชีไทย หรือแนวปฏิบัติทางการบัญชีไทย หรือมาตรฐานการบัญชีระหว่างประเทศ หรือมาตรฐานการบัญชีของต่างประเทศซึ่งเป็นที่ยอมรับในระดับสากล  
          2.  ขอบเขตการถือปฏิบัติ 
              ให้ถือปฏิบัติกับธนาคารพาณิชย์ทุกธนาคาร ยกเว้นธนาคารพาณิชย์เพื่อรายย่อย 
          3.  เนื้อหา 
              1. ให้ยกเลิกหนังสือเวียนดังต่อไปนี้ 
                    1) หนังสือเวียนที่ งพ.(ว) 974/2536 เรื่อง การแปลงค่าและการรับรู้กำไรขาดทุนจากฐานะเงินตราต่างประเทศ ลงวันที่ 30 ธันวาคม 2536 
                    2) หนังสือเวียนที่ ธปท.งพ.(ว) 2930/2540 เรื่องแนวทางปฏิบัติทางด้านบัญชีและการรายงานจากการปรับปรุงระบบอัตราแลกเปลี่ยน ลงวันที่ 19 กันยายน 2540 
               2. ในการแปลงค่าและการรับรู้กำไรขาดทุนจากฐานะเงินตราต่างประเทศและตราสารอนุพันธ์ทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับเงินตราต่างประเทศ ให้ถือปฏิบัติในการปิดบัญชีทุกสิ้นเดือนดังนี้   
                    (1) ฐานะเงินตราต่างประเทศทันที ให้ธนาคารพาณิชย์ทำการแปลงค่ารายการสินทรัพย์และหนี้สินสกุลเงินต่างประเทศทุกรายการ โดยใช้อัตราแลกเปลี่ยนอ้างอิงตามที่ธนาคารแห่งประเทศไทยจะประกาศในช่วงเย็นของวันสิ้นเดือนนั้น ๆ  
                    (2) ฐานะเงินตราต่างประเทศล่วงหน้า ให้ธนาคารพาณิชย์ใช้อัตราแลกเปลี่ยนสัญญาซื้อขายล่วงหน้าสำหรับระยะเวลาคงเหลือของฐานะ/สัญญา ดังกล่าวในการประเมินมูลค่าของฐานะเงินตราต่างประเทศล่วงหน้า โดยจะคิดลดเป็นมูลค่าปัจจุบันหรือไม่ก็ได้ 
          ธนาคารพาณิชย์ที่ยังไม่มีความพร้อมที่จะใช้หลักเกณฑ์ดังกล่าวข้างต้นในการคำนวณฐานะเงินตราต่างประเทศล่วงหน้าให้ใช้วิธีการ Premium/Discount Amortization ส่วนที่เป็นอัตราดอกเบี้ยในสัญญาซื้อขายล่วงหน้า (Forward Contract) และสัญญาแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ (Cross Currency Swap) สำหรับฐานะเงินตราต่างประเทศล่วงหน้าใน Banking book ได้ตามมาตรฐานการบัญชี หรือแนวปฏิบัติทางการบัญชี ที่สมาคมนักบัญชีและผู้สอบบัญชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทยกำหนด โดยระหว่างนี้ธนาคารพาณิชย์ที่ได้รับการอนุโลมปฏิบัติควรมีการเตรียมความพร้อมที่จะใช้วิธีการทางบัญชีใหม่ที่จะออกบังคับใช้ในอนาคตด้วย 
           ตราสารอนุพันธ์ทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับเงินตราต่างประเทศ ยกเว้นที่กล่าวในข้อ 2 (2) ให้ธนาคารพาณิชย์ประเมินหามูลค่ายุติธรรมของตราสารดังกล่าวโดยใช้วิธีใดวิธีหนึ่งดังนี้ 
          (ก)  ใช้ราคาตราสารอนุพันธ์ทางการเงินประเภทเดียวกัน คุณลักษณะเหมือนกัน สกุลเงินเดียวกัน และมีอายุสัญญาเท่ากับระยะเวลาคงเหลือของตราสารที่ถืออยู่ ที่เผยแพร่โดยแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือได้เช่น Bloomberg หรือ Reuters หรือ 
          (ข)  ใช้ราคาที่คู่ค้าเสนอสำหรับตราสารอนุพันธ์ทางการเงินประเภทเดียวกันคุณลักษณะเหมือนกัน สกุลเงินเดียวกัน และมีอายุสัญญาเท่ากับระยะเวลาคงเหลือของตราสารที่ถืออยู่หรือ
          (ค)  ใช้ราคาที่คำนวณจากแบบจำลอง (Model) ที่น่าเชื่อถือ โดยแบบจำลองดังกล่าวต้องมีการคำนวณที่สอดคล้องกับหลักวิชาการและได้รับการตรวจสอบความถูกต้องโดย ผู้เชี่ยวชาญอิสระ รวมทั้ง arameters ที่ใช้ต้องสอดคล้องกับข้อมูลในตลาดที่มีการซื้อขายคล่องและเป็นที่เปิดเผยต่อสาธารณชน ทั้งนี้ธนาคารพาณิชย์อาจเลือกใช้ผู้เชี่ยวชาญภายในเป็นผู้ตรวจสอบความถูกต้องของแบบจำลอง ได้ หากธนาคารพาณิชย์มีการจัดองค์กรที่เป็นอิสระระหว่างหน่วยงาน/บุคคล ที่ทำหน้าที่ตรวจสอบ/กำกับความเสี่ยง (เช่น Risk management committee/unit) และหน่วยงานที่เป็นผู้พัฒนา/ผู้ทำธุรกรรมที่มีความเสี่ยง สำหรับกรณีสาขาของธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศ  หากแบบจำลองที่ใช้เป็นแบบจำลองเดียวกับธนาคารแม่หรือสาขาต่างๆ ทั่วโลก ซึ่งถูกตรวจสอบโดยหน่วยงานที่กำกับดูแลสถาบันการเงินของประเทศที่ธนาคารแม่ตั้งอยู่แล้ว ธนาคารแห่งประเทศไทยอนุโลมให้ใช้แบบจำลองดังกล่าวได้โดยไม่ต้องมีการตรวจสอบ 
          (4) ผลกำไรหรือขาดทุนจากการแปลงค่าฐานะเงินตราต่างประเทศ หรือจากตราสารอนุพันธ์ทางการเงินที่คำนวณได้ตามข้อ (1) - (3) ให้ถือปฏิบัติตามมาตรฐานการบัญชีไทย หรือแนวปฏิบัติทางการบัญชีไทย หรือมาตรฐานการบัญชีระหว่างประเทศ หรือมาตรฐานการบัญชีของต่างประเทศซึ่งได้รับการยอมรับในระดับสากล 
          4.  วันเริ่มต้นการถือปฏิบัติ 
               หนังสือฉบับนี้ให้ใช้บังคับกับงบการเงินสำหรับรอบระยะเวลาบัญชีที่เริ่มต้นตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2548 เป็นต้นไป  
                                                    ขอแสดงความนับถือ 
                                                (ม.ร.ว. ปรีดิยาธร เทวกุล) 
                                                        ผู้ว่าการ 
 ฝ่ายนโยบายความเสี่ยงและวิเคราะห์ 
 โทร. 0-2283-5843, 0-2283-5302 
 หมายเหตุ  [ 
]  ธนาคารจะมีการจัดให้มีการประชุมชี้แจงในวันที่.....ณ................... 
          [X
]  ไม่มีการจัดประชุมชี้แจง 
 สนสว10-กส52001-25471123 ด 
-ยก-