ดร. ปรีชา เมธาวัสรภาคย์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ เปิดเผยผลวิจัยเชิงสำรวจ เรื่อง ครอบครัวดี – สังคมดี ? กรณีศึกษาตัวอย่างประชาชนทั่วไปในเขตกรุงเทพมหานครและหัวเมืองใหญ่ ได้แก่ เชียงใหม่ ขอนแก่น สงขลา และชลบุรี จำนวนทั้งสิ้น 2,242 ตัวอย่าง โดยดำเนินการสำรวจในระหว่างวันที่ 27 มีนาคม–13 เมษายน 2557 ที่ผ่านมา โดยใช้การเลือกตัวอย่างแบบแบ่งกลุ่มเชิงชั้นภูมิหลายชั้น ที่สุ่มเลือกเขต/อำเภอ ตำบล ชุมชน ครัวเรือน และประชาชนที่ตอบแบบสอบถามระดับครัวเรือน โดยมีช่วงความคลาดเคลื่อนบวกลบร้อยละ 7
ผลสำรวจการรับรู้ของตัวอย่างต่อวันครอบครัวแห่งชาติ พบว่า ร้อยละ 40.4 ระบุรับทราบและสามารถระบุได้อย่างถูกต้องว่าวันครอบครัว ตรงกับวันที่ 14 เมษายน ของทุกปี ในขณะที่ร้อยละ 59.6 ระบุไม่ทราบว่าตรงกับวันที่อะไร ทั้งนี้เมื่อสอบถามถึงความตั้งใจที่อยู่ร่วมทำกิจกรรมร่วมกับสมาชิกในครอบครัวในวันครอบครัว และช่วงเทศกาลสงกรานต์นี้นั้น พบว่า ตัวอย่างร้อยละ 67.6 ระบุตั้งใจจะอยู่ร่วมทำกิจกรรม ในขณะที่ร้อยละ 28.1 ระบุยังไม่แน่ใจ และร้อยละ 4.3 ระบุจะไม่อยู่/ไม่ว่าง นอกจากนี้เมื่อสอบถามถึงการจัดกิจกรรมรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ในครอบครัวนั้น พบว่า ร้อยละ 74.4 ระบุครอบครัวของตนมีการจัดกิจกรรมดังกล่าว ในขณะที่ร้อยละ 25.6 ระบุไม่มี
อย่างไรก็ตาม เมื่อสอบถามถึงความสัมพันธ์ของสมาชิกในครอบครัวของตนเองในปัจจุบันนั้นพบว่า ประมาณ 2 ใน 3 หรือร้อยละ 75.3 ระบุมีความสัมพันธ์ในระดับดี-ดีมาก ในขณะที่ร้อยละ 22.0 ระบุค่อนข้างดี ร้อยละ 2.6 ระบุไม่ค่อยดี และร้อยละ 0.1 ระบุไม่ดี-ไม่ดีเลย ทั้งนี้ตัวอย่างร้อยละ 62.9 ระบุมีวิธีสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว โดยการทำกิจกรรมร่วมกันในเวลาว่าง รองลงมาคือ ร้อยละ 54.9 ระบุมีการถามไถ่สารทุกข์สุกดิบกันอยู่เสมอ ร้อยละ 45.2 ระบุมีการพบปะสังสรรค์กันในหมู่ญาติพี่น้อง ร้อยละ 30.1 ระบุ ร่วมทุกข์ร่วมสุขกัน ร้อยละ 26.9 ระบุมีการแสดงความรักต่อกัน (โอบกอดกัน) และร้อยละ 18.9 ระบุมอบของให้แก่กันในวันสำคัญ ตามลำดับ
ทั้งนี้เมื่อสอบถามถึงปัจจัยที่เป็นรากฐานในการนำมาซึ่งครอบครัวที่ดี ครอบครัวที่อบอุ่น และรับผิดชอบต่อสังคมนั้น พบว่า ตัวอย่างร้อยละ 55.7 ระบุการมีความมั่นคงในหน้าที่การงาน ร้อยละ 53.7 ระบุความพร้อมทางการเงิน ร้อยละ 50.5 ระบุการมีหลักธรรม/คุณธรรมประจำใจ ร้อยละ 48.2 ระบุการมีสุขภาพร่างกายที่สมบูรณ์ และร้อยละ 41.1 ระบุปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมในสังคม ตามลำดับ นอกจากนี้ยังมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการมีพื้นฐานทางการศึกษาที่ดี (ร้อยละ 34.2) ความพร้อมทางวัยวุฒิ (ร้อยละ 24.3) ชาติกำเนิด/วงศ์ตระกูล (ร้อยละ 17.0) ตามลำดับ
ประเด็นสำคัญสุดท้ายคือความคิดเห็นของตัวอย่างต่อสังคมไทยในปัจจุบัน โดย “เปรียบเทียบสังคมไทยเป็นครอบครัว ครอบครัวหนึ่งที่อยู่ในสังคมเดียวกัน” นั้น ผลการสำรวจพบว่า ร้อยละ 48.9 ระบุคิดว่าสังคมไทยเป็นสังคมที่อบอุ่น ในขณะที่ร้อยละ 19.6 ระบุเป็นสังคมที่ไม่อบอุ่น และร้อยละ 31.5 ไม่ระบุความคิดเห็น ตามลำดับ
จากการพิจารณาลักษณะทั่วไปของตัวอย่าง พบว่า ตัวอย่างร้อยละ 46.6 เป็นชาย ร้อยละ 53.4 เป็นหญิง ตัวอย่างร้อยละ 8.8 อายุน้อยกว่า 20 ปี ร้อยละ 18.8 อายุระหว่าง 20–29 ปี ร้อยละ 20.3 อายุระหว่าง 30–39 ปี ร้อยละ 20.0 อายุระหว่าง 40–49 ปี และร้อยละ 32.1 อายุ 50 ปีขึ้นไป ตัวอย่างร้อยละ 75.4 สำเร็จการศึกษาต่ำกว่าปริญญาตรี ร้อยละ 21.9 สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี และร้อยละ 2.7 สำเร็จการศึกษาสูงกว่าปริญญาตรี ตัวอย่างร้อยละ 6.9 ระบุอาชีพข้าราชการ/รัฐวิสาหกิจ ร้อยละ 15.5 ระบุเป็นพนักงานบริษัท ร้อยละ 23.5 ระบุอาชีพค้าขายอิสระ/ส่วนตัว/ผู้ประกอบการ/เจ้าของกิจการ ร้อยละ 16.0 เป็นนักเรียน/นักศึกษา ร้อยละ 23.1 ระบุเป็นผู้ใช้แรงงาน/รับจ้างทั่วไป/ลูกจ้างโรงงาน/สถานประกอบการ ร้อยละ 9.6 ระบุแม่บ้าน/พ่อบ้าน/เกษียณอายุ ร้อยละ 5.4 ระบุว่างงาน/ไม่ได้ประกอบอาชีพ ตัวอย่างร้อยละ 30.4 ระบุรายได้ ไม่เกิน 5,000 บาท ร้อยละ 9.2 ระบุ 5,001-10,000 บาท ร้อยละ 9.1 ระบุ 10,001-15,000 บาท ร้อยละ 13.0 ระบุ 15,001-20,000 บาท และร้อยละ 38.3 ระบุมากกว่า 20,000 บาท ตามลำดับ
ลำดับที่ การรับทราบต่อวันครอบครัว” ค่าร้อยละ
1 ทราบ และสามารถระบุได้อย่างถูกต้องว่าตรงกับวันที่ 14 เมษายนของทุกปี 40.4
2 ไม่ทราบ 59.6
รวมทั้งสิ้น 100.00
ลำดับที่ ความตั้งใจที่จะอยู่ร่วมทำกิจกรรมกับสมาชิกในครอบครัวในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ค่าร้อยละ
1 ตั้งใจที่จะอยู่ร่วมทำกิจกรรมกับสมาชิกในครอบครัว 67.6
2 ไม่อยู่ทำกิจกรรมร่วมกัน/ไม่ว่าง 4.3
3 ไม่แน่ใจ 28.1
รวมทั้งสิ้น 100.00
ลำดับที่ กิจกรรมรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ภายในครอบครัว ค่าร้อยละ
1 มีกิจกรรมรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ 74.4
2 ไม่มีกิจกรรมรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ 25.6
รวมทั้งสิ้น 100.00
ลำดับที่ ความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกภายในครอบครัวของตนในปัจจุบัน ค่าร้อยละ
1 ดี-ดีมาก 75.3
2 ค่อนข้างดี 22.0
3 ไม่ค่อยดี 2.6
5 ไม่ดี-ไม่ดีเลย 0.1
รวมทั้งสิ้น 100.0
ลำดับที่ วิธีสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว ค่าร้อยละ
1 ทำกิจกรรมร่วมกันในเวลาว่าง 62.9
2 ถามไถ่สารทุกข์สุกดิบกันอยู่เสมอ 54.9
3 พบปะสังสรรค์กันในหมู่ญาติพี่น้อง 45.2
4 ร่วมทุกข์ร่วมสุขกัน 30.1
5 แสดงความรักต่อกัน (โอบกอดกัน) 26.9
6 มอบของขวัญให้แก่กันในวันสำคัญ 18.9
ตารางที่ 6 แสดงค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุปัจจัยที่คิดว่าเป็นรากฐานนำมาสู่การสร้างครอบครัวที่ดี ครอบครัวที่อบอุ่นและรับผิดชอบต่อสังคม (ตอบได้มากกว่า 1 ข้อ)
ลำดับที่ ปัจจัยที่เป็นรากฐานนำมาสู่การสร้างครอบครัวที่ดี ค่าร้อยละ
1 ความมั่นคงในหน้าที่การงาน 55.7
2 ความพร้อมทางการเงิน 53.7
3 การมีหลักธรรม/คุณธรรมประจำใจ 50.5
4 สุขภาพร่างกายที่สมบูรณ์ 48.2
5 สภาพแวดล้อมในสังคม 41.1
6 พื้นฐานทางการศึกษาที่ดี 34.2
7 ความพร้อมทางวัยวุฒิ 24.3
8 ชาติกำเนิด/วงศ์ตระกูล 17.0
ลำดับที่ ความคิดเห็นต่อสังคมไทยในปัจจุบัน ค่าร้อยละ
1 คิดว่าสังคมไทยปัจจุบัน เป็น “ครอบครัวที่อบอุ่น” 48.9
2 เป็น “ครอบครัวที่ไม่อบอุ่น” 19.6
3 ไม่มีความเห็น 31.5
รวมทั้งสิ้น 100.00
